de vergeten componist
Indische klassieke muziek is vrijwel onbekend gebleven in Nederland. Het Nederlands Mu
ziek Instituut wil daar verandering in brengen en doet onderzoek naar composities geba
seerd op Indonesische melodieën. Paul Seelig (1876-1945) was één van de belangrijkste
Indische componisten.
ziek- en toneelvereniging Braga in 1910, met
ii Seelig (cello) rechts zittend naast de dirigent.
DOOR GWEN TER KUILE
Rond 1900 was er in de klassieke muziekwereld veel belangstelling
voor oosterse muziek. Paul Seelig had een stapje voor op zijn westerse
tijdgenoten; hij was Indisch en groeide op 'bij de bron' in Indië. In
Batavia en Semarang was zijn vader kapelmeester van de Stafmuziek.
Die leerde hem al op vroege leeftijd diverse instrumenten spelen. Wat
verstaan we nu eigenlijk onder Indische klassieke muziek? Het is een
mix van westerse instrumenten, geschoolde stemmen en Indonesische
muziek.
Erfelijk
Het oeuvre van Seelig bestaat uit meer dan tweeduizend werken. Paul
Seelig verspreidde de Indische klassieke muziek in veel landen en had
intensieve correspondenties met bekende componisten als Richard
Strauss en Maurice Ravel. Seelig's composities waaronder Rapsodie
Javanaise werden vooral uitgevoerd in Europa, Japan en Amerika. Voor
conservering van oude, Indonesische melodieën maakte Seelig gebruik
van het westerse notatiesysteem. Daardoor zijn er een heleboel be
waard gebleven. In zijn bundel Cending Djawi, dat in druk is versche
nen, zijn zo een tweehonderd traditionele melodieën van voornamelijk
Midden-Java vastgelegd. Helaas zijn veel van zijn werken, voornamelijk
manuscripten, tijdens de oorlog verloren gegaan.
Kleinzoon Peter Seelig beheert zijn opa's muzikale nalatenschap. Hij
verzamelt en onderzoekt alles wat met zijn grootvader te maken heeft.
'Muziek loopt als een rode draad door onze familie; mijn voorouders
waren musici en ook mijn broer en ik. Liefde voor muziek zit bij ons in
de genen.'
moesson