Brieven
Indo-taboe
Indogolf Tokeh-toernooi
Nostalgisch meisje
Misselijk, laf, sadistisch
Er was eens een...
Ik wil hier even reageren op de estafetteco
lumn 'Grenzeloos Indisch' van Lizzy van Leeu
wen in Moesson van juni 2004. Hierin sprak zij
haar verwondering uit dat de oude Indo's op
een tuinfeest gek genoeg de krontjongachtige
muziek niet veel soeps vonden en toen het
orkestje 'Rock around the clock' speelde, ge
lijk begonnen te dansen. De conclusie die zij
daaruit trok was dat Indo's-Indisch-krontjong,
één geheel vormt. Met alle respect voor haar
researchwerk en antropologische studie, is dat
naar mijn mening onjuist gesteld. Ik heb deze
opvatting al eens eerder gehoord en ik denk
dat dat komt omdat Tjalie in zijn streven om
de groep Indischen in de postkoloniale tijd
samen te smeden tot een hechte groep, ons
heeft doen vergeten dat er in Indië een klas
senmaatschappij bestond. Met mijn hierna
volgende uitleg doorbreek ik welhaast een
zeker overgebleven taboe.
In Nederlandsch Oost-Indië bestond een
klassenmaatschappij. De klasse gemengdbloe-
digen was onderling weer in drie klassen ver
deeld. De laagste klasse, meestal de armsten,
werden Indo's genoemd. De middenklasse be
stond meestal uit ambtenaren en zij noemden
zich gedecideerd Indo-Europeanen of Indische
Nederlanders. Dit gold eveneens voor de han
delsmensen en de rijken. Het taboe is dat men
geen Indo genoemd wilde worden. Dat stond
toen namelijk synoniem aan minderwaardig.
Dat voelde men als een belediging. En kron
tjong was indertijd bij voorkeur de muziek
van de Indo's. Charleston, klassieke muziek,
Hawaiianmuziek en later swing en jazz was
de muziek van Indische Nederlanders. Tjalie
heeft met succes het negatieve aspect uit de
benaming Indo gehaald.
Aldus mijn reactie op de estafettecolumn van
Lizzy van Leeuwen. Ik ben geen wetenschap
per. Alleen een eerste generatie Indische Ne
derlander met een brede belangstelling voor
Indische geschiedenis in zijn juiste proporties.
George Welborn, Den Haag
In oktober vorig jaar waren er op Prise d'Eau
vierentwintig deelnemers aan het toen voor
het eerst gehouden IndoGolf Tokeh-toer
nooi. Dit jaar waren er op BurgGolf baan De
Berendonck in Wychen maar liefst vieren
veertig enthousiaste golfers en golfsters met
Indo bloed of in elk geval met sterke Indische
banden aanwezig om aan het tweede IndoGolf
toernooi mee te doen. Na de ontvangst met
koffie en natuurlijk spekkoek werden de eer
ste contacten met de nieuwkomers gelegd en
leek het erop alsof men elkaar al jaren kende.
Al snel was er een gezellige sfeer.
Nadat Paul van der Poel het gebruikelijke
welkomstwoordje had gesproken, de flightin
deling bekend had gemaakt en in het kort de
bedoeling van Texas Scramble had uitgelegd,
kon aan het toernooi worden begonnen. Nu is
De Berendonck een waterrijke baan, dus was
het 'Adoeh in de kali', een veel gehoorde kreet,
of wanneer de bal in de bosjes of hoge gras
verdween: 'Loh waar is mijn bal?'
Maar er waren ook 'heweldihe' putts en
omdat Indo's nu eenmaal altijd en overal
over eten praten, werd er ook maar alvast
over het Indisch Buffet aan het slot van de
dag gesproken en werden de voorkeuren voor
sambal goreng telor, soto ajam, of tjendol
alvast kenbaar gemaakt. Het was dan ook een
smakelijke verrassing om op hole tien een
lemper en een glas rozenstroop te krijgen van
Adriana van Diest, die zich had opgeofferd om
deze taak te vervullen. Onze dank Adriana!
Het was gelukkig mooi weer en nadat de eer
ste flights weer binnen waren, werd het terras
langzamerhand geheel bezet door de Indo-
Golfers en begonnen de eerste sterke verhalen
over putts van 8 en meer meter en kaarsrechte
afslagen de ronde te doen. Toen iedereen
zich gelaafd had en al dan niet gedoucht en
opgefrist was en de prijzen waren uitgereikt,
werd dan eindelijk het buffet geopend en is
er aan tafel nog lang nagepraat over deze dag,
die zeker voor herhaling vatbaar is!
Ron van Reijn, Engelen (www.indogolf.nl)
Mogelijk kan ik behulpzaam zijn bij het
achterhalen van de identiteit van het 'Nos
talgische meisje' op bladzijde 32 van Moesson
juli 2004. Omstreeks 1935 kwam ik jaarlijks
met mijn ouders op bezoek - zeg maar te
logeren, want wij woonden in Oost-Java - bij
mijn grootouders Delmaar, die in Buitenzorg
woonden. Daar ontmoetten wij de familie
Obdeijn, een ouder echtpaar waarvan één van
de dochters, Bob genaamd, bevriend was met
mijn tantes Nel en Betty Delmaar, inwonend
bij hun ouders. In een oud foto-album staat
Bob op een groepsfoto bij mijn opa en oma
in de voortuin. Ook is daar een foto waar Bob
en haar ouders op staan met onderschrift 'Bij
de familie Obdeijn, Kedoeng Halang'. Voor zo
ver ik weet, was dat een wijk in Buitenzorg. Te
oordelen naar de gelaatstrekken - Bob moet
op de foto van rond 1936 ongeveer veertig
jaar oud zijn geweest - is zij het nostalgische
meisje. Wat een beeldschone foto! Zelf heb
ik nog van 1908 een foto waar alle vrouwen
gekleed waren volgens de befaamde S-lijn.
Etty Lapré-Delmaar, Hazerswoude
Moesson moet wel heel verlegen om kopij zijn
om een dergelijk misselijk en laf stukje op te
nemen in het blad. ['Smoor slang'. Brievenru
briek juni 2004] Ik vind het onbegrijpelijk dat
Moesson zo'n sadistisch verhaal aanvaardt. U
behoudt zich toch het recht voor om artikelen
te weigeren? Ik ben blij dat mijn kinderen in
Indië zijn opgegroeid met liefde voor de na
tuur en de dieren die daar leefden.
Zoiets spannends beleef je maar eens in je leven,
grinnikte Bert. Leuk om nog eens aan je kleinkinde
ren te vertellen als kakeh tua.
Wat een zielig stelletje! Ik ben blij dat ik mijn
kleinkinderen betere verhalen over Indië kan
vertellen dan hoe leuk en heldhaftig het is om
een weerloos beest levend te villen!
WG.F. Bekink, Den Haag
Ik heb als Indo een passie voor het maken van
limericks; Indo-limericks, gewone limericks,
dierenlimericks, enzovoort. Voor een Indo op
leeftijd toch misschien een ongewone bezig
heid. Hier alvast een Indo-limerick:
Een bejaarde Indo uit Vaals deed na de rijsttafel
een tukje,
doch zijn vrouw maakte hem wakker met een rukje,
de gevallen krant oprapende
vroeg zij de halfslapende,
'Schat, ik heb nog spekkoek, wil je ook een stukje?'
H.R. Charles, Maastricht
28 moesson
