'Mijn ouders worden snel oud en vergeetachtig. Dat doet
zo'n pijn. Hoe ga ik daarmee om? Hoe kan ik een goede
zoon of dochter voor ze zijn?'
Ronald Pino (Bandoeng, 1939) is psychotherapeut O/RoiialdPinO
en schrijft over de voorspellende kracht van dromen.
Zit u - of een goede vriend - met een psychologisch
probleem of een kwestie, heeft u een terugkerende
droom waarvan u de betekenis wilt weten?
Elke maand geeft Ronald Pino Moesson-lezers advies.
Stuur uw vraag naar Moesson, Postbus 2074,
3800 CB Amersfoort, ofe-mail hem naar
redactie@moesson.com
Er openbaart zich met die vragen een heel scala aan gevoelens,
vragen en antwoorden, waarop niet in deze rubriek ingegaan kan
worden. Over de laatste vraag, kan ik kort zijn. Zolang je je af
vraagt hoe je een goede zoon of dochter kunt zijn, ben je een goede
zoon of dochter.
Veel moeilijker ligt het antwoord bij de andere vragen.
Bij oude mensen betreft vergeetachtigheid vaak het'verleppen'van de
hersenen; daar staan we machteloos tegenover. Maar er is daarnaast
meer aan de hand. Bij ouder worden hoort ook datje veel vrienden
verliest, dat je wereld erg klein wordt. Ook doordatje niet meer zo
gemakkelijk uitgaat. Zo wordt automatisch het verleden belangrijk en
daarvan kun je gebruik maken.
In goede herinneringen ophalen zit genezende kracht voor het heden.
Probeer het maar. Herinner je iets waarover je veel gelachen hebt en
tenminste een glimlach verschijnt op je lippen. Die genezende kracht
kunnen we aanboren via oude foto's; bijna altijd werden die gemaakt
van bijzondere momenten. Pak een fotoalbum en neem de tijd om sa
men met je ouders kiekje voor kiekje te bekijken en stel vragen over de
mensen die erop staan. Begin te vragen bij welke gelegenheid de foto
is gemaakt want dat roept meestal een gelukkig aandenken op.
Het blijft een moeilijke affaire dat Indische herinneringen onherroe
pelijk op verdriet en afscheid stuiten. Probeer te voorkomen dat het
gesprek daarin verzandt. Als je voelt aankomen dat je je op gevaarlijke
grond gaat begeven, stel dan vragen als: Wat is het leukste van die tijd
geweest? Wat vond jij het leukste toen? Wat zou je nog terug willen
zien? Zijn er mensen die je nog zou willen ontmoeten? Bijvoorbeeld om
samen herinneringen op te halen?
Helpen blijft een moeilijke aangelegenheid. Het is niet hetzelfde als
het geven van een aalmoes of een fooi. "Charity is not the bone given
to the dog, it is the bone shared with the dog when you are as hungry
as the dog." (Jack London). Soms als je iemand wilt helpen, moetje
heel goed naar jezelf kijken: Waarom wil ik helpen? Gaat het echt om
het verdriet van de ander of wil ik dat eigenlijk wegwerken? Deze
beide aspecten vragen een volstrekt verschillende aanpak.
Als je zorgen of pijn voelt over je ouders en je weet zelf geen oplossing,
begin dan met een goede vriend of vriendin om raad te vragen. Praten
met een intieme vriend of vriendin is beter dan psychotherapie, heeft
onderzoek uitgewezen. Een psychotherapeut moetje pas in de arm
nemen als je tot de conclusie bent gekomen dat vrienden en familie je
niet kunnen helpen.
Het spijt me, ik ben zelf psychotherapeut: stel me een vraag en ik maak
het ingewikkeld. Daar kan ik niet veel meer aan doen, ik zit te lang in
het vak. Het is bijna een gewoonte geworden om te zeggen:'Als ie
mand pijn heeft, moet hij bij zichzelf te rade gaan.' Dat lijkt moeilijker
dan het is. De snelste weg is via de volgende vragen. Beantwoord voor
jezelf de volgende vragen.
1. Wat wil ik? Omschrijf precies de pijn met je leven of met je carrière.
2. Wat heb ik daarvoor nodig? Beschrijf alles watje nodig hebt om te
bereiken watje wilt.
3. Wat heb ik al? Overzie alles watje al hebt.
4. Wat moet ik nog hebben?
5. Wat kan ik nu direct aanpakken? Zoek uit alles, één ding uit.
6. Wat doe ik NU daarmee?
En ga aan de slag!
Tot slot nog een heel gemakkelijke oplossing. Geef je ouders een
prettige herinnering. Haal ze op en fêteer ze. Doe dat niet voor een
verjaardag of een aangelegenheid die altijd al gevierd wordt maar
maak er een zaak van tussen je ouders en jij. Als ze zich verrast voelen
en vragen gaan stellen, antwoord je maar met: 'Ik heb er behoefte aan,
dit is een zaak tussen jullie en mij. Ik wil samen met jullie iets fijns
beleven. Ik doe het ook voor mezelf.'
januari 2005 23
