Meditations from Florida Ting Ting
Krossi males
WIE WAT WAAR WANNEER
De krossi males stond bij ons thuis
op de achtergalerij, herinner ik
me. Het was oma's domein. 'Om
te mijmeren', zei ze. Oma mijmerde veel.
Als hij de kans kreeg lag m'n vader ook
lekker in die luierstoel. M'n moeder en wij
kregen sporadisch een beurtje. Toen kon je
je geen Indisch huis voorstellen zonder dit
meubel. Gemaakt van rotan, de contou
ren volgend van het menselijk lichaam,
voorzien van armleuningen en een hoge
rugleuning, was en is de Indisch luierstoel
het ideale plekje om het moede lijfin
neer te vleien en te ontspannen.
Ik weet niet wat het was aan de
krossi males, maar de dusda
nig ontspande persoon werd
geïnspireerd tot 't vertellen
van verhalen. Oma kwam in
de luierstoel met haar beste ver
halen voor de dag. De opera was
haar grote liefde en natuurlijk kregen
we die verdrietige verhalen te horen,
waarvan La Traviata de kroon spande. Later,
toen we meer moderne meubels bezaten,
stond de ouwe krossi males van rotan nog
op de achtergalerij, maar in de voorgalerij
stond een splinternieuwe van djatihout
met een rotan zitting. 'Voor deftig', zeiden
we. Na de oorlog toen we moesten volstaan
met wat er aan meubelen beschikbaar
was, stond er in de voorgalerij zo'n oude
vertrouwde rotan krossi males, en weer
bracht oma er een groot deel van de dag in
door, visite ontvangend of het straatgewoel
observerend.
In Amerika, in de twintiger jaren van de
vorige eeuw, woonden in Monroe, Michi
gan, twee neven: Edward M. Knabusch en
Edwin J. Shoemaker. De eerste werkte voor
een meubelmaker en de tweede boerde wat
met soyabonen en djagoeng. Beiden knut
selden 's avonds na 't werk voor hun ple
zier, aan meubelstukken voor kennissen.
Dat beviel hun zo goed dat ze besloten een
meubelfabriekje te bouwen, alleen met z'n
beiden, midden in een djagoengveld. Ed
ward was een goede handelsman en Edwin
was mechanisch aangelegd. Ze hadden veel
succes met het maken en verkopen van een
tuinstoel, bestaande uit houten latten, die
de vorm van het menselijk lichaam volgde.
Door middel van een vernuftig mechanis
me, kon de stoel zonder enige moeite van
een zittende in een liggende positie wor
den gebracht. Dat sloeg geweldig aan. Met
de jaren veranderde die latten luierstoel in
een soort fauteuil, bekleed met stof of leer
en kreeg de handelsnaam La-Z-Boy, verta
ling: 'luie jongen'. De beide Eds hadden
een goudmijntje ontdekt. Het scheen dat
elke huishouding zo'n krossi males bezat.
Najaren van stoelen maken en experi
menteren is de La-Z-Boy van vandaag de
dag een fauteuil waar je in kunt zitten of
liggen door aan een hendel te trek
ken die het mechanisme in bewe
ging brengt voor 't verstellen
van de rugleuning. Een stoel
die schommelt, heen en weer
glijdt, draait, en als je moeite
hebt met opstaan je er met
een druk op een knop voor
zichtig uitwipt. Men kan ook
kiezen tussen stoelen met opberg
ruimte, een ingebouwde toekang pidjet,
een telefoon, een laptop of een apparaat
datje koffie warm en je koeldrank koud
houdt. Dankzij twee energieke neven, een
mechanisch verstelbare houten tuinstoel
en een eigenhandig gebouwd fabriekje
midden in een djagoengveld, is La-Z-Boy
uitgegroeid tot een bedrijf dat miljoenen
dollars opbrengt en diverse soorten meu
bels maakt en niet meer stoelen sadja.
Maar het was hun krossi males die deze
American Dream tot werkelijkheid bracht.
Je hebt daarvoor alleen een idee, volhar
ding, energie en wilskracht voor nodig,
zegt men...
M'n betere helft ligt niet te mijmeren in
een krossi males van rotan in de achter-
of voorgalerij van een oud Indisch huis,
maar wel is hij niet makkelijk uit z'n
La-Z-Boy te krijgen. En ik denk zo, is 't niet
doodzonde dat niemand toen op 't idee
was gekomen om van onze krossi males
een miljoenenbedrijf te maken? Van luie
jongen tot miljonair. Niet gek, helemaal
niet gek.
Juul Lentze groeide als kind op in Malang. In
1957 emigreerde ze naar de Verenigde Staten.
Elke maand schrijft Juul Lentze in Moesson over
haar belevenissen in haar woonplaats Ocala,
Floria en over toenfroeher.
U GAAT KLEINER WONEN? Schenk uw boeken (en
die over Ned.-lndië) aan de Reüniecie Banjoe Biroe,
Ambarawa Solo Vrouwenkampen. Zij ondersteunt de
Stichting Ontluikend Sumba. Kansarme kinderen op
West-Sumba gaan van de opbrengst naar school! De
boeken kunnen eventueel bij u thuis worden opgehaald.
Info: Judith Marijke Dalmeijer, 038-33316 50/332 76 73.
www.sumba-mekar.com
TE KOOP aangeboden: ikats, mamuli's, beelden Irian
Jaya. Reacties: tel. 033 - 462 30 76.
GEZOCHT: EXPOSITIERUIMTE voor werk gemaakt n.a.v.
reis door Bali en Java (monotype/aquarel/schilderijen).
S.v.p. reacties aan: Henrica, tel. 06-10583217.
VERZAMELAAR uit Nederland zoekt allerlei informatie
en/of items van en over de Gero-vestiging in Indië.
Brieven onder nr. 3895.
N.a.v. mijn oproep in Moesson van oktober 2004 inzake
Pop Hubers v. Assenraad, wil ik hen die gereageerd heb
ben bedanken voor de reacties, die mij bereikt hebben.
Een ervan was de 'gouden' tip die mij naar het juiste
adres heeft geleid. Zeer veel dank! J.C.Belle
Het NIEUWE ADRES GEZOCHT van de heer H. Muller,
v/h Beukenlaan 32A, 6823 MC Arnhem. Gaarne contact
inzake krantenknipselverzameling van Lion Muller, geb.
4-12-1901, overl. 22-5-1982. M. Huijsman-Engelberts,
Weigelialaan 36,3053 PP Rotterdam, tel. 010 - 418 21 91
(hulpje bij IWI).
WIE WEET in welke kampen in 1942-1945 Ir. H. Pabbru-
we (uit Tjepoe, BPM) heeft gezeten? M. Huijsman-En
gelberts, Weigelialaan 36,3053 PP Rotterdam, tel. 010
- 418 21 91namens zijn zoon Ivo in Nieuw-Zeeland.
OPROEP voor een film voor de Oorlogsgravenstichting.
Pia van der Molen zoekt contact met personen die in
2005 met een pelgrimsreis van de Oorlogsgravenstich
ting een bezoek willen brengen aan het graf van een fa
milielid (die omgekomen is tijdens de Japanse bezetting
of de bersiap-periode) en die begraven werd op één van
de Nederlandse erevelden in Indonesië. U kunt tijdens
kantooruren bellen op 035 - 694 61 18. U kunt ook een
e-mail sturen aan into@pia-media.nl of schrijven aan
Pia Media, Oude Haven 10a, 1411 SB Naarden-Vesting.
Wij zeggen u dank voor uw medewerking.
Wegens het overlijden van hun vader dhr. W.L.
Benjamins ben ik op zoek naar John, Ron en Marijke
Benjamins-Palencau, geb. 1941-1945 in Bandung. Kent
32
moesson
