uit de kunst o
door Frans Leidelmeijer
Keramiste Lies Cosijn verwerkte in
haar aardewerk een gebeurtenis uit de
Japanse bezettingsjaren.
Frans Leidelmeijer
bespreekt iedere maand een kunst
object dat ontstaan is uit Europese en
Indische kruisbestuiving.
Deze kom van aardewerk heeft een aangrijpende voorstel
ling van een meisje dat zich verhangen heeft en ondersteund
wordt door vrouwen en meisjes. De voorstelling is ontstaan
naar aanleiding van Cosijns verblijf in een interneringskamp
tijdens de Japanse bezetting van Nederlands-lndië. Uit het
decor spreekt een sterk gevoel van erbarmen van de vrouwen
met de dode en onderlinge saamhorigheid. Net als bij antieke Griekse
vazen is het decor in friezen rond de kom aangebracht. De kleur is so
ber gehouden, beige met een reliëfdecoratie in sinterengobe, de lijnen
ingevuld met zwart.
Het is van de hand van keramiste Lies Cosijn, die als jong meisje tijdens
de oorlogsjaren in het Japanse interneringskamp Tanggerang op Java
doorbracht. Zij werd in 1931 in Modjokerto op Oost-Java geboren. In
1946 vertrok ze als 15-jarig meisje naar Holland. Na de middelbare
school studeerde ze in 1955 op de Kunstnijverheidsschool in Amster
dam af. Een jaar later trad ze in dienst bij de grote Delftse aardewerk
fabriek de Porceleyne Fles, waar ze op de experimentele afdeling
terechtkwam onder leiding van dr.Theo Dobbelmann, beeldhouwer en
keramist. Deze afdeling was opgezet om pas afgestudeerde keramisten
de kans te geven zich te ontplooien. De nadruk lag niet op de productie,
maar op het experiment.
Lies Cosijn draaide de vormen niet zelf. De afgebeelde kom werd in 1961
gedraaid door Adriek Westenenk met wie ze een goed team vormde.
In 1962 verlaat Cosijn de Porceleyne Fles en gaat voor zichzelf wer
ken. Ze opent een atelier in Petten waar ze handgevormd aardewerk
maakt. Belangrijke inspiratiebronnen zijn literatuur en de natuur. Ook
verwerkt ze in haar keramiek met compassie het onrecht in de wereld.
Naast klein werk maakt ze in opdracht grote wanddecoraties en plas
tieken. Ze wordt beschouwd als een van de belangrijkste keramisten
van haar tijd.
augustus 2005 15
