Meditations from Florida
The Statue of Liberty
Agenda
augustus - september
De Bilt/Bilthoven
Breda
Hardenberg
Birma-Siam
Jongenskampen
tips@moesson.com
We vonden in onze leestrommel wel
eens een tijdschrift waarin een
plaatje stond van een kolossaal
beeld van een vrouw gehuld in een loshan
gend gewaad dat reikte tot aan haar voeten.
In haar rechterhand hield ze een toorts,
in de linker een stenen plaat waarop iets
gegrift stond. Aan haar voeten lag
een gebroken ketting. Op haar
hoofd droeg ze een krans
met punten als van een
ster. Dat beeld, leerden
we, was het Vrijheids
beeld. Het stond in de
haven van New York in
Amerika als een symbool
van een volk dat het voor
recht bezat vrij te zijn. Een
volk dat vrijheid van pers, vrijheid
van geloof, vrijheid van spreken, kortom,
vrijheden bezat die niet altijd universeel
waren in andere samenlevingen. Wat ons
betreft, onze vrijheid verloren we tijdens
de Tweede Wereldoorlog. We hadden toen
geen notie van het feit dat de dame die in
de haven van New York stond, ons nog eens
zou verwelkomen zoals ze zovele voor ons
had verwelkomd. De Statue of Liberty was
een geschenk van het Franse volk aan het
Amerikaanse volk ter gelegenheid van het
100-jarig bestaan van Amerika's onafhanke
lijkheid. Die datum staat op de stenen plaat
die het beeld in de linkerhand draagt: 4
juli 1776. De beeldhouwer Frederic Auguste
Bartholdi maakte een reis naar Amerika om
uit te vinden waar zijn beeld het beste zou
staan. Toen hij de haven van New York zag,
wist hij waar 'zijn Amerikaan', zoals hij het
beeld noemde, moest staan. Teruggekomen
in Frankrijk maakte hij eerst modellen
van respectievelijk 3 en 11 meter hoog. De
bouwer van de Eiffeltoren, Gustave Eiffel,
construeerde het geraamte van ijzer en staal
waarop koperen platen werden vastge
schroefd die uiteindelijk over de buitenkant
van het beeld werden gehamerd. Het was
een gigantische onderneming. Vanwege
een oorlog in Europa werd het beeld pas op
28 oktober 1886 ingewijd. Het was zo'n in
drukwekkend beeld dat de dichteres Emma
Lazarus er een sonnet over schreef waarin
ze het beeld een naam gaf:A mighty wo
man with a torch,!...], and her name Mother
of Exiles'. Moeder van bannelingen.
Het Vrijheidsbeeld zag ik voor het eerst,
toen ik maar pas een paar uren in dit land
was, vanaf de ferry van Brooklyn naar Sta
ten Island. Daar stond ze in al haar glorie.
Haar koperen kleed groen uitgeslagen. De
toorts hield ze hoog boven het hoofd en ik
moest echt iets wegslikken. Wat we
nooit voor mogelijk hadden
gehouden was werkelijk
heid geworden. We waren
in Amerika en als je het
niet kon geloven, daar
stond Miss Liberty als
bewijs ervan en de laatste
regels van Emma Lazarus'
sonnet waren ineens ook
op ons van toepassing: 'Send
these, the homeless, tempest-tost
to me, I lift my lamp beside the golden
door!' Toen ik ging werken, nam ik elke dag
de ferry van Staten Island, waar we toen
woonden, naar Manhattan. Men zegt dat dit
de goedkoopste en mooiste cruise is die je
kunt maken in de hele wijde wereld. Voor
een stuiver heen en een stuiver terug be
groette ik elke dag weer het Vrijheidsbeeld
van zo'n korte afstand datje alles duide
lijk kon zien. Haar ogen, haar voeten, de
stenen plaat met de datum, de toorts in de
ochtendzon, verlicht in de avond. Hoe vele
voor mij zagen vanaf de reling van een schip
deze imposante Statue of Liberty, na elders
een veelbewogen leven te hebben geleid?
Iedere keer weer dacht ik aan de woorden
van Emma Lazarus:I lift my lamp beside
the golden door!' Bartholdi had geen betere
plek kunnen kiezen voor 'zijn Amerikaan'.
Men zegt dat als je in Amerika bent gebo
ren, je niet zo emotioneel verbonden bent
met Miss Liberty, als wanneer je van elders
komt. Dat is mogelijk, want zij zijn in vrij
heid geboren achter die 'gouden deur' met
alle rechten van dien. Wij stapten door die
deur naar binnen en hervonden er wat we
na 1945 verloren hadden gewaand.
Juul Lentze groeide als kind op in Malang. In
1957 emigreerde ze naar de Verenigde Staten. Elke
maand schrijft Juul Lentze in Moesson over haar
belevenissen in haar woonplaats Ocala, Florida en
over toenfroeher.
Aanvang 10.30 uur bij het NCC (Neder
lands Congres Centrum), Churchillplein
10, vanaf 11.30 uur bij het Indisch Monu
ment aan de Prof. Teldersweg.
Schriftelijk aanmelden: St. Herdenking 15 augustus
1945, Postbus 85747,2508 CK Den Haag. Telefoon:
070 - 330 51 45 of kijk op www.sh15aug1945.nl
Op maandag 15 augustus vindt bij het
gemeentehuis aan de Soestdijkseweg 173 in
De Bilt/Bilthoven de herdenking van de capi
tulatie van Japan plaats. Aanvang: 13.00 uur.
Informatie: mevr. Jeanne Hildering, Meyenhage 31
3721 XA Bilthoven, tel. 030-220 25 05.
Regio Noord-Brabant West van de KJBB
organiseert op 15 augustus de jaarlijkse In-
dië Herdenking. Dit jaar is het thema 'sa
men herdenken, opdat wij niet vergeten'.
Aanvang: 14.00 uur in Huize Raffy aan de
Bernard de Wildestraat 400 in Breda.
Informatie: Ankie Cordier de Croust, tel. 0161 - 45
55 29 of Will van de Corput, tel. 076 - 581 25 64.
In het Indië-plantsoen vindt 15 augustus
de herdenking plaats van de oorlogsslacht
offers van WOU in Zuidoost Azië. Aanvang:
19.30 uur. Het Indië-plantsoen ligt achter
Theater 'De Voorvegter'.
Informatie: Piet Veenhuysen, 0523 - 26 20 28.
Op zaterdag 20 augustus vindt de herden
king van slachtoffers van de Birma-Siam-
spoorweg plaats op landgoed Bronbeek in
Arnhem. Hierbij zal een nieuwe gedenk-
muur onthuld worden met daarop alle
namen van de mensen die tijdens de bouw
van de spoorweg zijn omgekomen.
Informatie: A.J. Mulling, 026 - 363 94 50 (bellen
na 18.00 uur)
Op dinsdag 23 augustus vindt op het ter
rein van Bronbeek te Arnhem de jaarlijkse
Herdenking Jongenskampen plaats.
augustus 2005 27