Zwijgen
j
Korting Wibi Soerjadi
column o volgens Vilan van de Loo
Peter de Fretes overleden
Het is weer tijd voor de jaarlijkse Tuinconcerten op
Wibi Soerjadi's eigen landgoed in Zeist. Op deze
unieke locatie in een bosrijke omgeving kunt u ge
nieten van een romantisch pianorecital in de park
tuin in Engelse landschapstijl.
Het monumentale witte
huis wordt omringd door
reusachtige eeuwenoude
beuken- en kastanjebomen
die het decor vormen van het
Romantisch Tuinconcert van
Wibi Soerjadi.'De klassieke
omgeving past geweldig bij
de klassieke muziek. Het huis
is uit 1850, de tijd waaruit
ook de componisten komen
van wie ik stukken speel',
aldus Wibi. De Tuinconcerten
staan in het teken van Wibi's
nieuwe CD Encore.Tussen het spelen door zal Wibi
uitleg geven over de stukken en na afloop kunnen
mensen nog even een praatje met hem maken. Ook
kun je een wandeling maken in de tuin en een kijkje
nemen in zijn huis. Wibi kijkt er erg naar uit om
weer in de open lucht te spelem'De mensen zijn dan
veel meer ontspannen en zelf vind ik het ook erg
leuk. Ik studeer tegenwoordig zelfs liever buiten.'
De Tuinconcerten vinden plaats op zondag 21 en
zondag 28 augustus om 15.00 uur. Kaarten kosten
35,-, maar voor Moesson-lezers 25,-. Wibi kijkt er
naar uit dat er veel Indische mensen komen: 'Ik vind
het hartstikke leuk dat er Indische mensen naar
mijn concerten komen luisteren! Het zijn er alleen
nog te weinig, ik wil dat er veel meer komen!'
Voor reserveringen bel: 030 - 69 86 100.
Op woensdag 15 juni overleed Hawaï-muzikant Peter
de Fretes. De laatste jaren was hij vooral bekend van
het Peter de Fretestrio en zijn cd Flowers in Paradise. Hij
had regelmatig gastoptredens in onder andere Black
Dynamite en de band van Andy Tielman. Peter werd in
1938 geboren en woonde onder andere in Indonesië,
Hawaï, Oostenrijk, Duitsland en Amerika. In 1979 kwam
hij naar Nederland. Hij voegde zich bij de The Royal
Hawaiian Min
strels Suana
Istana wat een
opbloei voor de
band bete
kende. Peter de
Fretes werd 66
jaar oud.
(Gerrit Venema)
Nadat ik De zwijgende vader van Jill Stolk had gelezen, nam ik de tram naar
een oud gedeelte van Den Haag waar de huizen zo'n erker hebben, stapte uit,
wandelde door de straten en keek geconcentreerd omhoog. Om te ontdekken
waar er een erkerkat woonde. Ze moesten er zijn, dacht ik. Ik wandelde veel
straten door maar zag alleen het alledaagse. Pas later begreep ik hoe het zat.
Niemand herkent een erkerkat aan de buitenkant. Het zit van binnen. Daar
gaat de oorlog door, na al die tijd.
De erkerkat in het boek is een zwijgende vader. Hij heeft een gezicht voor op
kantoor en een gezicht voor thuis. Die draagt hij als kledingstukken: aan, uit.
Dit voor hier, dat voor daar.Thuis gaat hij in de erker zitten, roerloos, zwijg
zaam. Zijn dochter vindt in een kist de dagboeken die hij in Indië schreef, vol
woorden over het kamp, de oorlog en de Jap. Ze probeert het te begrijpen:
'Misschien is dit de geschiedenis van een andere wereld. Een geschiedenis die
mijn vader tot erkerkat maakte, maar waar verder niemand weet van heeft.'
Aan hem vragen stellen gaat niet, omdat de vader zwijgt. En de dochter voegt
zich naar hem, leert ook gezichten op en af te zetten: dit gezicht voor hier, dat
gezicht voor daar. Zo neemt ze zijn gebaren over, zonder de betekenissen van
oorlog en kampen te kennen. Een zwijgende vader, een zwijgend kind. Het
raakte me. Want ik had ook zo'n zwijgende vader, niet vanwege een oorlog,
maar gewoon omdat hij niet wilde horen bij het gezin dat wij waren en van de
weeromstuit werd ik een zwijgend kind, omdat ik geen dochter wilde zijn van
zo'n vader. Waardoor ik het eens te meer was, net als de dochter over wie Jill
schrijft. Wanhopig word ik van dat soort genadeloze erfenissen. De machte
loosheid van niet kunnen spreken, niet durven vragen.
Deze maand speelt Jill het theaterstuk De Kijkrobijn. Weer de erfenis. Het is een
ring, die Kijkrobijn, iets nieuws gemaakt uit wat oud was. Een vader die na zijn
dood terugkeert, om met zijn dochter te spreken.'Jazeker, een echte ring,'zegt
Jill opgewekt.'Gemaakt uit de trouwring van mijn vader, en vermengd met an
derejuwelen. De robijn is het oog in de ring, waardoor hij kan kijken.' Ik stotter
iets over de zwaarte van oorlogsleed, over de tweede generatie en mogelijke
depressies, maar Jill stopt me.Twee voorstellingen, legt ze uit, te beginnen op
19 augustus in de bibliotheek Leidscheveen in Den Haag, en ze schrijft aan het
volgende toneelstuk en de eerste zinnen voor verhalen zijn er ook.
Dat dus. Spreken, schrijven, laten luisteren, zorgen dat het verzwegene te ho
ren is. Geen oorlog gaat er door over, ook niet voor kinderen van een erkerkat,
maar we delen het tenminste, en dat is misschien het begin van verdragen.
Data voorstellingen: 19 augustus, Bibliotheek Leidscheveen,
Zoetermeerse Rijweg 895 in Den Haag, 070 - 444 45 22.
4 september, Indisch Cultureel Centrum 'De Graanschuur',
Dorpsstraat 74a, 079 - 34145 49.
Vilan van de Loo
Jill Stolk: De zwijgende vader. Amsterdam:
Nijgh Van Ditmar, igg2 ISBN go-338-3432-2
moesson