Brieven
Twee vragen
Festa Petjoen
Birma
Soerabaja 1939
Marion Bloem
naai uit die dagen geven een volstrekt
ander beeld. Kijk maar in Kinderen van ons
eigen volk; plant hen in uw hart uit 1959 of
in Van Oost naar West, relaas van de repa
triëring van 1945 tot en met 1966 van H.C.
Wassenaar-Jellesma uit 1969. Hierin staan
veel foto's.
Han Veldhuijzen, Den Haag
Over de jaren heb ik heel wat artikelen
over ons oude Indië gelezen. Indertijd was
dat Tong Tong en nu Moesson, om niet te
spreken in talloze andere publicaties ar
tikelen en boeken over Indië. Maar er zijn
twee onderwerpen die ik in al die jaren
nooit ben tegengekomen. En nu we steeds
ouder worden, is de gedachte bij mij opge
komen dat het nu wellicht de laatste kans
is voor mij om op deze twee onderwerpen
een antwoord te vinden.
Het eerste betreft een vers. Wie weet waar
het vandaan komt? Indonesische vrien
den en (jonge) gasten kennen het niet.
Komt het misschien uit Ambon?
Udjan datan, kambing lari
Matros mabok, dalapan hari
Het tweede speelt zich af in Tjimahi in
1933-34. Mijn vader was bij het KNIL. Wij
woonden eerst op Gedong Dalapan, later
in een huis dat achter op de racebaan
uitkeek (vanaf het dak van de garage).
Straatnaam helaas onbekend. Als kind
ging ik vanuit dat laatste huis eerst naar
de Fröbelschool en daarna naar de eerste
klas. Daarbij liep ik achter een rij huizen
langs. Aan de huizenkant links liep een
slokan met drabbig water, vol met wrie
melende muskietenlarven. Een eindje
verder sloeg je rechtsaf en dan liep je over
een pad door het gras en aan het einde
was de spoorbaan. Voor zover ik weet
werd dat pad het 'slangepad' genoemd.
Zijn er nog lezers die in Tjimahi hebben
gewoond en weten waar en wat dat slan
gepad precies was?
J.K.E. Mohr, Canada
Naar aanleiding van de column van J.J.
Rizal in Moesson van augustus 2005 over
de Benteng Chinezen waarin hij iets
vertelt over de viering van pecun, een
bootrace op de Cisadane, zend ik u hierbij
een tweetal foto's die mijn grootvader
omstreeks 1900 bij zo'n gelegenheid heeft
gemaakt. Op de achterzijde van de foto
met de prauwen had hij geschreven 'Festa
Petjoen Tangerang' en op de achterzijde
van de andere 'Festa Petjoen Blandogan'.
Nu kan men betwisten dat er in Blando
gan een festa petjoen werd gevierd. Die
foto is ook leuk, omdat de Chinezen op de
foto nog een vlecht dragen. Die traditie
verdween na de val van het keizerrijk in
China in 1911. Ik zou het leuk vinden als
u deze foto's in uw maandblad zou willen
publiceren.
F.J.P. Kiesel, Woerden
Met zeer veel belangstelling heb ik het
artikel van Jan Banning over dwangarbeid
in Birma gelezen. Zijn conclusie dat de
vroegere bondgenoten als de Karen in
de Tweede Wereldoorlog en de andere
bewoners van centraal Birma weinig
te verwachten hebben van het Comité
Herdenking Birma-Siam Spoorweg - die
de officiële vertegenwoordiger van deze
dictatuur van harte welkom heet - onder
schrijf ik als oud spoorwegarbeider aan
de Pakan Baroe-spoorlijn van harte.
In november 2002 publiceerde Moesson
herinneringen van mij aan mijn buren
in Soerabaja, de familie Van der Velde.
Op dat moment had ik geen foto waar
leden van deze familie op staan. Inmid
dels kreeg ik uit de nalatenschap van
Lucie een leuke foto uit 1939, gemaakt op
het achtererf van het huis van de familie
Van der Velde aan de Sumatralaan in
Soerabaja. Op de foto ziet u de nieuwe
Buick van opa Van der Velde. Voor de auto
staan van links naar rechts Lucie (15 jaar),
een vriendin van Huib, Huib (student in
Utrecht), bijna platgedrukt: Miel (4 jaar)
en Nini (student in Utrecht). De oudste
dochter Meta was op dat moment in
Utrecht, studerend of net afgestudeerd.
Achter de auto zie je links een soort
tuinhuisje, in het midden een jonge
papajaboom en rechts een grote volière.
Lucie is in 2003 overleden, Huib al eerder.
Nini leeft nog, zij heet nu Mw. Hageman
en woont in Bellingham (Washington) in
de USA.
Miel Droop, Bennekom
Geen gewoon Indisch meisje kwam er destijds
in Moesson ongewoon bekaaid vanaf. Zo
wel het boek als de schrijfster. Dit wordt
nu, zo'n 22 jaar later, in zekere zin goed
gemaakt met het kleurrijke omslagartikel
van juli. Gelukkig! Minder gelukkig is
de door Bloem gedane uitspraak:er
zaten heel wat donkere mensen tussen al
die driehonderdduizend repatrianten die
wanneer er een tv- of fotocamera aan
wezig was bij hun aankomst, snel naar
achteren werden geschoven.' (p. 14) Een
uitglijder: persfoto's en het Polygoonjour-
32
moesson