'Ik sta niet tot mijn dood
opi de planken'
■HU
Hoe en wat Willem Nijholt
Willem Nijholt (Gombong,ig juli 1934) groeide op in het voormalig
Nederiands-lndië en zat van zijn achtste tot zijn twaalfde in een
Japans interneringskamp. Na de oorlog vertrok hij naar Nederland,
waar hij in Nijmegen de HBS volgde. Daarna heeft hij nog korte tijd
bij de marine gezeten, maar dat bleek niet zijn ding te zijn. Rond
zijn 23e werd hij aangenomen op de Amsterdamse Toneelschool,
waar hij in 1960 vanaf kwam.
Het balletje begon te rollen nadat hij de rol van Douceur kreeg in
de musical Irma la Douce. Dit betekende zijn musicaldebuut. Grote
bekendheid kreeg hij door samen met Wieteke van Dort het kin
derprogramma Oebele (1968) op de televisie te presenteren. Later
speelde hij de rol van Theo van Oudijck in Louis Couperus' De stille
kracht (1974). Ook de door Annie M.G. Schmidt geschreven musicals
Wat een planeet (1973) en Foxtrot (1977), waarin hij speelde, waren
een succes. In 1996 kreeg hij de rol van de regelaar in de musical
Miss Saigon, waardoor hij bij het grote publiek bekend werd. Op het
toneel schitterde hij in een stuk voor doven, getiteld Kinderen van
een mindere god. In 2002 speelde hij samen met Anne-Wil Blankers
en Pleuni Touw in het toneelstuk Lied in de schemering van Noël
Coward, dat door hem zelf vertaald was. In zijn 45-jarige carrière
verzorgde Willem voor meerdere musicals de regie (onder andere
voor Onder de vlag van Hollywood), had hij eigen televisieshows en
er verschenen een aantal platen van hem.
publiek niet meer weten wie ik was. Dat zag je ook bij Paul Steenber
gen, die toch de grootste acteur was.' Als ik hem duidelijk maak dat
hij een grote naam is in de toneelwereld, en dat mensen hem niet
zomaar vergeten zijn, vervolgt hij:'Ik kreeg een keer een brief van een
mevrouw. Zij had mij in een voorstelling gezien, al jaren daarvoor.
Mijn tegenspeelster zat op een stoel op het tonedl. Zij had niets meer,
écht helemaal niets meer. Het enige wat ze kon doen was op die stoel
zitten. Ik vroeg aan het eind van het stuk aan haar:"Zal ik nog even bij
je blijven?" Ze schudde alleen maar'nee'. Vervolgens liep ik het toneel
af. Dat stond die briefschrijfster nog zó bij. Zo zou ik graag voort willen
leven in de gedachten van mensen, hoe ik ooit op dat toneel zei: "Zal ik
nog even bij je blijven?"'
Leukste periode
'De leukste periode uit mijn carrière was bij Wim Sonneveld, begin
jaren zeventig. Ik speelde daar samen met Corry van Gorp. Er was zó'n
gevoel van saamhorigheid. Geweldig! We speelden met z'n drieën
en konden elkaar de bal toespelen. Later in mijn carrière heb ik wel
spectaculairdere producties meegemaakt, met grote ensembles. Dat
was heel hard werken en veel discipline. Ik ben een echte perfectionist;
ik ben nooit tevreden. Zodra je tevreden bent moetje stoppen met
spelen.' De man tegenover me bruist van het leven, vertelt enthousiast
over zijn werk en het is dan ook bijna niet te geloven dat hij 71 jaar is.
'Ik heb vier grote Shakespeare rollen gehad, maar ik zou graag nog een
keer in een stuk van Tsjechov spelen. Daar zit zoveel meer in die karak
ters. De Russische melancholie, de wijze levensinstelling, de kansen die
je wel of niet benut in het leven. Ook het eeuwig zoeken en verlangen
naar een hoger niveau in het leven; de essentie van het bestaan. Ja,
dat spreekt me heel erg aan. Ook vind ik het leuk om masterclasses te
geven. Ik draag graag mijn kennis over aan anderen. Ik wil die lessen
ook wel weer gaan geven.'
Het afscheid
De apfelstrudel is ondertussen op en ik nip van mijn - gelukkig nog
warme - chocolademelk. Willem vervolgt: 'Als ik niet ziek zou zijn
geweest, had ik het aanbod van Joop van den Ende om in My fair lady
te spelen meteen afgeslagen. Dan zou ik gewoon na De Griezelbus
gestopt zijn met werken. Ik zal best nog wel eens een rol spelen, maar
ik zal nooit een jarenlange afscheidstournee doen. Je hebt mensen die
dat doen, maar daar begin ik niet aan. Ik houd me liever vast aan wat
Conny Stuart ooit zei:"Ik trek gewoon op een avond de deur achter me
dicht en denk dan: zo, dat was dat." Dan ga ik lekker genieten van het
leven, van mijn vriend en van ons huis in Frankrijk.'
De Griezelbus is vorige maand in première gegaan en draait in het
hele land. De hoofdrollen worden gespeeld door Serge Price, Jim van
der Panne, Lisa Smit, Willem Nijholt, Angela Schijf, Romijn Conen, Tom
Jansen, Theu Boermans en Sylvia Poorta.