'Als kind kon ik Tosca
al perfect nazingen
Maria gaat weer in Nederland wonen, wordt muzieklerares aan
diverse muziekscholen in Den Haag - waar ze na 25 jaar de gou
den ooievaar voor ontvangt - en richt zich in haar vrije tijd op de
operawereld in het relatief dichtbije Parijs. Maria:'ln de vakanties en
weekenden ging ik dan naar banketten en concours in Parijs. Ik heb
daar nog de zilveren en de gouden medaille gewonnen in concours
voor oud-zangeressen. En de Maria Callas medaille.'
'dat had die Fransman moeten zijn'
'Eigenlijk had ik een rijke man moeten trouwen, die had gezegd: ga
jij maar zingen', denkt Maria hardop. 'In je carrière kun je beter geen
sentimenten hebben. Callas heeft dat aangetoond. Zij heeft haar
man een schop gegeven toen ze op het hoogtepunt was. Het was
elke avond Callas in de Scala. Callas, Callas, Callas. Niemand anders
kwam erin. En Joan Sutherland trouwde ook met een man die haar
hielp in haar carrière. Een kruiwagen moetje hebben.'
De opening in de Parijse operascène, dat zou de man zijn die Maria
steevast 'die Fransman' noemt. Hij is componist en dirigent, maakt
platen en is van goede huize. Ze besluiten samen hun leven in te
richten. Maar nog voordat het zover is, overlijdt hij, in 1972. Maria:'lk
dacht dat ik waanzinnig werd. Ik bleef maar huilen. Mijn vrienden
waren me allemaal zat. Ik kon driejaar niet zingen. Als je een carrière
hebt, moetje niet aan de liefde denken.'
Tot overmaat van ramp raakt ze al haar kritieken en foto's kwijt. En
haar impresario in Rome overlijdt. Na driejaar afwezigheid komt ze
nergens meer binnen. Ook een geplande liederenrecital in Parijs met
de getalenteerde pianist Bertil Johansson-Rosen gaat niet door. Hij
sterft plotseling in ig8o.'Het was allemaal te laat al,'verzucht Maria.
'overal kom je mooie jongens tegen'
Maria was, vertelt zij,'niet zo geïnteresseerd in mannen, was nooit
erg sexy. Natuurlijk ben ik wel verliefd geweest. Ik kwam veel mooie
jongens tegen. Óveral kom je wel mooie jongens tegen, zeker in
Italië. Er was een graaf in Sienna. Hij organiseerde ieder jaar een con
cours. Als je een concours wint, krijg je alles cadeau: zangstudie, Itali
aanse les en verblijf. Ik was al vrijwel verzekerd van een eerste plaats,
totdat een Japanse sopraan, waar hij gek van was, zich inschreef.
Mijn begeleidster gaf me het advies me mooi aan te kleden, naar
het kasteel te gaan en alles te doen om hem te overtuigen. Maar
daar ben ik het type niet voor. Het enige wat ik durfde te zeggen
was:'Goedemorgen'. Zo gaat het in de kunst. Niet altijd eerlijk hoor.
Geld en relaties zijn noodzakelijk. Ik ben een selfmade mens. Wat ik
bereikt heb, moest ik zonder geld en connecties klaarspelen.'
'Ik was nuchter in de liefde/gaat Maria verder.Tk zie iedereen elkaar
bedriegen. Ach, de liefde heeft ook z'n mooie kanten. Maar het
boeide me niet zo. Ik werd een keer geïnterviewd door een Italiaanse
journalist. Ik had met hem kunnen trouwen. Drie dagen lang hebben
we geluncht en gedineerd. Hij vertelde me dat ik nooit een grote
carrière zou kunnen maken, omdat ik niet over de juist mentaliteit
beschikte. Ik was te zachtmoedig. Hij begon al over kinderen. Nee!
Nee!, riep ik. Daar dacht ik niet eens aan. Maar hij was een goede
man, en serieus.'
'De Chinezen zeggen: wat gebeuren moet, gebeurt. Maar je kunt
dat ook omdraaien: wat niet gebeuren moet, gebeurt niet. Al toen ik
klein was, had ik het gevoel niet voor echtgenote of moeder voorbe
stemd te zijn. Dat ik me niet gauw aan een man gaf, zal ook met de
ervaringen in mijn jeugd te maken hebben. Ik schrok van ze.'
'Het is over. Met mijn stem, met mijn verschijning. U zingt nog goed
voor uw leeftijd, zeggen de mensen wel. Dat moet ik dan maar als
een compliment beschouwen, maar ik vind dat niet leuk om te
horen. Het is een prachtig leven geweest. Als ik weer geboren word,
wil ik weer als zangeres ter wereld komen. Maar dan met meer
verstand.'
44 moesson
