Nederland-Australië
400 jaar
The Dutch
Down Under
estafettecolumn
Laura van Deelen
The Dutch Down Under
Prijsvraag
1606-2006
Op haar vijfde emigreerde Nonja Peters, met haar
Tilburgse moeder en Indische vader, vanuit Nederland
naar Australië. Een zware tijd brak aan: de familie moest
een eigen huis bouwen, moeder bakte stenen terwijl ze
zwanger was, het was erg warm en koelkasten waren er
nog niet. Nonja is tegenwoordig bezig met onderzoek
naar de verspreiding van Nederlandse emigranten in
Australië en de rest van de wereld. Zo kaart ze aan dat de
emigratie naar Australië niet altijd bracht wat beloofd
was en soms op een teleurstelling uitliep. Maar gelukkig
hebben ook veel emigranten en hun nakomelingen zich
goed kunnen vestigen in het'nieuwe land'. In samenwer
king met verschillende auteurs heeft Peters het boek
The Dutch Down Under 1602-2006 uitgebracht. Daarin
staat beschreven hoe 't Duyfken het eerst contact
met een onbekend continent legde. Maar ook hoe de
Indische Nederlanders naar Australië werden geëvacu
eerd, waarom Nederlanders na de oorlog naar Australië
emigreerden en hoe het de Nederlandse Australiërs op
het moment af gaat. Een boek met prachtige foto's en
bijzondere verhalen.
The Dutch Down Under 1606-2006
Door Nonja Peters
Wolters Kluwen 422 pagina's (gebonden)
ISBN: 1921153342 (gelimiteerde editie)
ISBN: 1921153555 (editie voorzien van cassette)
Prijs: 66,-
Moesson verloot één exemplaar van The Dutch
Down Under. Beantwoord de volgende vraag
en maak kans op dit exclusieve boek: Hoe
heet de kapitein van 't Duyfken
Stuur vóór 16 maart een e-mail naar
redactie@moesson.com (een briefkaart mag
natuurlijk ook) onder vermelding van Dutch
Down Under.
Vierhonderd jaar geleden bereikte een schip van de Verenigde Oost-Indi
sche Compagnie (VOC) als eerste Europese schip de kust van Australië. Dit
eerste contact tussen Nederland en Australië wordt dit jaar in beide landen
met tal van activiteiten herdacht. In Nederland staan er tentoonstellingen,
aboriginal festivals, lezingen en symposia op het programma om dit te vie
ren. Maar ook handelsactiviteiten, ontmoetingen op overheidsniveau, uit
wisselingen tussen scholen en universiteiten, en sportieve ontmoetingen.
Het bijzondere van dit programma is dat het niet van bovenaf door één
organisatie is bedacht en opgezet. Dat zo'n breed en gevarieerd programma
tot stand is gekomen, is te danken aan een groot aantal instanties. Zij
hebben de vierhonderdste verjaardag van het eerste contact met Austra
lië aangegrepen om iets te organiseren. Ook onder het publiek is er veel
belangstelling voor dit jubileumjaar. Dit blijkt onder meer uit de hoge
bezoekersaantallen van de tentoonstellingen over Australië in het Museum
voor Volkenkunde in Leiden en het Aboriginal Art Museum in Utrecht.
Waar komt deze warme belangstelling vandaan? De handelscontacten van
de VOC met Australië zijn nooit zo hecht geweest als die met andere landen
in Azië. Gedurende de zeventiende eeuw bezochten veel VOC-schepen de
kusten van Australië en leverde de VOC een belangrijke bijdrage aan het in
kaart brengen van het zesde continent. De VOC heeft zich er echter nooit
gevestigd, vanuit handelsoogpunt achtte de Compagnie het nieuwe conti
nent niet interessant.
De contacten tussen beide landen bloeiden op in de twintigste eeuw. Tij
dens de Tweede Wereldoorlog vochten Nederland en Australië zij aan zij in
de verdediging van Nederlands-lndië en van Australië. Na de oorlog vertrok
ken meer dan honderdzestig duizend Nederlanders naar Australië om daar
een nieuw leven te beginnen. Het zijn de persoonlijke verhalen over onze
recente gezamenlijke geschiedenis, die onze historische band inkleuren.
Niet lang geleden raakte ik in gesprek met een oude heer uit Ambon, die
zich de landing van een grote Australische troepenmacht op Ambon in 1942
herinnerde. Dr. Nonja Peters, de schrijfster van het boekThe Dutch Down
Under, vertelde me hoe zij zelf in 1947 met haar ouders in Australië was
aangekomen, en hoe haar familie daar met weinig middelen een nieuw
bestaan moest opbouwen.
Meer van deze boeiende persoonlijke verhalen worden verteld in de
tentoonstelling 'De Molukken en Australië in de Tweede Wereldoorlog' in
het Moluks Historisch Museum in Utrecht, en in de tentoonstelling over
de Nederlandse emigratie naar Australië 'Inpakken en Wegwezen' in de
Tweede Kamer te Den Haag. Ik kan u deze en de vele andere activiteiten van
harte aanbevelen. Ik nodig u graag uit om de
vriendschappelijke betrekkingen tussen Ne
derland en Australië dit jaar mee te beleven.
Laura van Deelen is secretaris van
Stichting VOC Fonds en geeft het
stokje door aan Bert Paasman.
maart 2006
