Veep down weet je alles al'
kunt het niet pakken
Lucy in the sky
keer, Yolande las het dagboek voor het eerst sinds vijftien jaar weer.
Frédérique: 'Toen we aan het stuk begonnen realiseerde ik me dat ik
door de hete brei heen moest. Nu kon ik er niet meer onderuit. Maar
omdat ik er van te voren zo'n groot ding van had gemaakt, viel het
uiteindelijk nog wel mee. Het is verschrikkelijk hoor, maar we hebben
er ook enorm om gelachen. We zaten te gieren van de lach wanneer
de volgende weer ziek, zwak en misselijk was. We moesten er waar
schijnlijk zo hard om lachen, omdat we niet wisten hoe we er anders
mee om moesten gaan. Het was een manier om het te verwerken,
denk ik.'
Yolande: 'Hoewel ik het dagboek al eerder had gelezen en er veel mee
bezig ben geweest, was het nog steeds heel confronterend. Wanneer
je de verhalen leest raakt het je toch weer. Minder verwarrend dan de
eerste keer, maar toch. Maar je ziet dingen nu toch vanuit een ander
perspectief. Ik was ook heel benieuwd wat het met Frédérique deed.
Omdat het voor Frédérique de eerste keer is dat ze er zo intensief mee
bezig is, moet ze alles ter plekke ontdekken.'
Frédérique: 'Ik moet zeggen dat het proces van het toneelstuk maken
een enorme impact op me heeft gehad. Ik ben er wel geëmotioneerd
onder geweest. Het was voor mij wel een kleine aardverschuiving.
Dan kom je erachter datje nog een stuk hebt te verwerken. Het
grappige is datje deep down alles eigenlijk al weet. Alleen nu
ontrafelt het zich voor je ogen en wordt het concreter. Ineens ver
woord je het.'
Yolande: 'In het stuk probeer je het verhaal terug te brengen tot een
universeel thema. Je moet afstand nemen van je eigen verhaal. Dat is
soms best moeilijkje komt er tijdens het schrijven van het stuk achter
datje sommige dingen nog niet helemaal verwerkt hebt.
Frédérique: 'Soms denk ik weieens over mezelf, zit je nou nog over die
moeder te zeiken? We schijnen dus tweede generatie oorlogsslachtof
fer te zijn. Dat is iets wat ik in eerste instantie totaal niet accepteerde.
Ik ben allergisch voor het woord slachtoffer. Maar als je daadwerkelijk
ingaat op wat er in die tijd gebeurd is, en dan vooral met je eigen fami
lie, dan versta je dat woord wat beter. Ik denk dat het me ook op een
positieve manier gevormd heeft. Het is ook iets bijzonders. Je ontleent
er toch iets aan, al was het maar een toneelstuk.'
Kaleidoscope eyes
De titel van het toneelstuk, Lucy in the Sky, verwijst naar Lucy in the sky
with diamonds van de Beatles. Een toepasselijke titel, omdat de moeder
van Yolande en Frédérique Lucy heet, maar vooral omdat hij hun moeder
goed omschrijft.
Frédérique: 'Die titel heeft Yolande bedacht. Ik vond hem gelijk heel
mooi. Hij is heel toepasbaar op haar als mens: suddenly somebody
is there at the turnstyle, the girl with kaleidoscope eyes. Mijn moe
der had hele mooie ogen. En ze komt steeds weer te voorschijn om
dan plotseling te verdwijnen. Dat is hoe wij haar zien. Ze heeft het
ongrijpbare en het mooie van een plaatje in een kaleidoscoop. Je kunt
het zien, maar je kunt het niet pakken.'
Yolande: 'Ik was toen we met het maken van het stuk begonnen be-
aprilzooó 13
