nieuwd naar die gesloten en onbereikbare vrouw. Ik wilde haar zien als
een mens inclusief haar tekortkomingen. Ik was niet op zoek naar een
ideaalbeeld van haar, dat wil ik loslaten.'
Zus en zo
Yolande en Frédérique schelen vijftien jaar en hebben verschillende va
ders. Tijdens de Japanse bezetting zat moeder Lucy samen met Yolande
en haar broer en hun oma in kamp Banjoebiroe 10 op Java waar zij haar
kampdagboek schreef. Uit haar eerste huwelijk is na de oorlog nog een
zoon geboren. Niet lang na de oorlog scheidde Lucy van haar man. Va
der en moeder waren tijdens de oorlog van elkaar vervreemd geraakt,
iets wat veel voorkwam na de oorlog. In Nederland hertrouwde ze. Uit
dat huwelijk kwamen Frédérique en haar broer. Yolande verliet het
ouderlijk huis toen Frédérique twee was.
Yolande: 'We hebben allebei een andere moeder. Biologisch gezien
dezelfde maar in onze beleving voelde dat niet zo. Frédérique was altijd
nieuwsgierig naar de eerste moeder, de moeder die in het kamp leefde
met haar eerste gezin. Zij wilde altijd veel weten over het Indische ge-
Frédérique en Yolande aan het werk in de repetitieruimte
zin. Dat was een soort besloten wereld voor haar. Ik had het omgekeer
de, ik voelde me altijd een beetje buitengesloten in het Nederlandse
gezin van mijn moeder.'
Frédérique:'\N\j zijn nu eigenlijk opnieuw zussen geworden. We kennen
elkaar vooral van verhalen en verjaardagen. Ik was natuurlijk wel close
met haar, maar dat was toch op een afstand. Nu we zo intensief met
dat stuk zijn bezig gegaan, zijn er allemaal luiken open gegaan, en zijn
er nieuwe lagen aangeboord waar wij nog niet bijgekomen waren. En
dat is toch heel bijzonder.'
Yolande: 'Ik vond het heel bijzonder om dit samen met Frédérique te
doen. Je leert elkaar op een totaal andere manier kennen. Omdat je
elkaar weinig ziet, ga je elkaar idealiseren. Je plaatst elkaar op een soort
voetstuk. Doordat we elkaar zo vaak gezien hebben en intensief met
elkaar gesproken hebben wordt de relatie tussen ons dieper. We zagen
elkaar toch eerst voornamelijk als het verlengstuk van onze moeder. Je
komt elkaar wel tegen in zo'n periode en je leert elkaar beter waarderen.'
Frédérique: 'Ik heb eigenlijk veel meer een zus gekregen. Ik moet beken
nen dat ik Yolande óók in het verlengde van mijn moeder zag. Omdat
moesson
