Onrust
column
Uitslag verloting Isidore
van Kinsbergen
Vilan van de Loo
1
Meer informatie: www.frieslandevents.nl,
tel.:0515-521011
De wereld van Mata Hari, Fries Museum. Turfmarkt 11,
8911 KS Leeuwarden. Tot en met 29 oktober.
In het februari-nummer maakte je kans op
één van de vijf exemplaren van Isidore van
Kinsbergen, Fotopionier en theatermaker in
Nederlands-lndië. De gelukkige winnaars zijn:
F.C. Latuasan uit Harderwijk,Th. Maijer uit
Amsterdam, J.L.F. Lübeck uit Groningen,
C. Van Geest uit Amsterdam en B. Kooymans
uit Sneek. Van harte gefeliciteerd!
Het dreigt lente te worden. In de winter verlangde ik ernaar en nu het zover is,
ben ik van slag. Buiten is de wereld met belofte vervuld. Jonge eendjes in de
sloot, lammetjes in de wei, overal is wat gaande en ik zit knorrig op de bank.
Waar is de belofte in mijn eigen leven?
Onbekommerd meegaan in de seizoenen van het leven is niet voor mij weg
gelegd. Dat anderen het gemakkelijk kunnen, verbaast me. Soms benijd ik hen.
Het levert vast een heerlijke nachtrust op, want dan heb je geen last van de
waarheen-waarvoor vragen, of van de kwellende gedachten over de zin van
het leven en de kwestie waartoe het uiteindelijk moet leiden. In de lente vol
doet mijn gewone leven niet meer, ik ben rusteloos, verlang naar iets nieuws,
overweeg te emigreren maar zie op tegen de verhuizing. Ziehier mijn dagen.
Vreemd. Ongemakkelijk. Ik wil wel alles doen om 'bedaard'te worden, zoals
Thérèse Hoven dat noemt.
In Vervreemd schetst Thérèse een gruwelijk beeld van een vrouw die ook van
slag is, en dan erger. Diep verveeld en nog dom ook, je zult er toch mee getrouwd
zijn.Toch kan mijnheer Reewald zijn Corrie best aan, al lijkt hij aanvankelijk
meegaand. Ze wonen in een mooi huis te Soerabaja - Reewald is rijk - en krijgen
kinderen die min of meer volgens verwachting opgroeien. Wanneer hun dochter
Fientje naar Europa gaat, volgt Corrie haar. Daar blijkt dat ze vervreemd is ge
raakt van Nederland, achteraf bezien bood Indië meer dan ze dacht.
'Wat een soesah toch in Holland, den heelen dag, met 's avonds er bij, een cor
set en een baleineerde taille, en dan nog om uit te gaan, een hoed, een voile,
een manteltje, handschoenen! Het werd een martelaarschap op die manier. Ze
had het vrij wat gemakkelijker en aangenamer gevonden zich lekker te maken
en, in een luierstoel gezeten, van de buitenlucht te genieten. Maar op een
bovenhuis ging dat niet
Na veel verwikkelingen gaat Corrie terug, en dan blijkt ze evenmin thuis te
kunnen zijn in Indië. Niet hier, niet daar, nergens. Zij, de manipulerende Hol
landse, moet in Soerabaja wijken voor de onuitgesproken woede van haar
Indische man:'omdat ze hem nooit de ware liefde had toegedragen'. Waarmee
de schrijfster ook veel suggereert over de koloniale maatschappij.
6 moesson
Mata Hari, Parijs 1905.
Margaretha Geertruida Zelle
werd in 1876 in Leeuwarden
geboren. In 1895 trouwde ze
met KNIL-kapitein Rudolph
Madeod en kreeg met hem
een zoon. Het gezin vetrok
naar Nederlands-lndië.Terug
in Nederland scheidde ze van
haar man en werd danseres
in Parijs. Vanaf dat moment
was Margaretha Geertruida
Zelle bekend als Mata Hari. In
1917 werd ze in Parijs ter dood
veroordeeld wegens spionage
voor de Duitsers. In het Fries
Museum kun je het span
nende leven van Mata Hari
herbeleven. Behalve een ten
toonstelling over de wereld
beroemde danseres kun je een
spannende spionagespeur-
tocht doen of leren dansen als
Mata Hari.
Een beklemmend boek om in de lente te lezen. Niks happy end. Schuld en
boete, waarna 't afwachten is of het ooit goed komt. Het boek is uit, ik klap het
dicht en zucht. Nog steeds lente. En meer van slag. Want het is duidelijk wat
Thérèse Hoven me zegt: ik moet leren om te zijn waar ik ben. Niet hunkeren
naar de vervulling van beloftes die in de lentelucht hangen. Nee, waarderen
wat de dag wél geeft. Een walgelijk braaf idee,
maar er zit weinig anders op. Hoog tijd voor een
glas whiskey.
Thérèse Hoven: Vervreemd. Indische roman.
Amersfoort: Valkhojf& Co, [circa 1906].
