'Het is frustrerend dat de distro's alles overnemen
wat wij gecreëerd hebben'
Het is zaterdagavond en de straten van Bandung zijn zoals elke zater
dagavond gevuld met jongeren, flanerend over jalan Dago, nonchalant
rondhangend met vrienden. Zien en gezien worden is het credo. Ach
terop een roestige Vespa rijden we langs de trendy bars en café's zoals
The Happening, die de hang naar moderniteit uitdrukt op een enorm
uithangbord met de woorden 'Drink, relax and be fashionable'. Dat is
niet waar wij heen gaan. We rijden weg van het hectische centrum,
weg van de lichten en de reclames, de straten worden donkerder en we
naderen een enorm gebouw omringd door een grote parkeerplaats.
Do It Yourself
Dit is Balai Kota, het stadhuis. Elke stad heeft een hang out en hier in
Bandung is Balai Kota twee keer per week de plek van de Balkot crew,
een kleurrijk collectief jonge punks. Ongeveer twintig jongens en
een paar meisjes, de meeste van hen rond de twintig jaar, zitten op
de trap voor het stadhuis en kletsen over de dingen die hen bezig
houden: de Bandungse punkscene, concerten, politiek, binnen- en
buitenlandse bands.
De sfeer is ontspannen, en terwijl het lawaai van het nachtelijke
verkeer onophoudelijk doorraast, praten de punks over de problemen
in de Bandungse punkscene en hoe ze ermee om moeten gaan. In de
laatste jaren is in modehoofdstad Bandung een heuse punkindustrie
ontstaan van letterlijk honderden winkels die t-shirts, tassen en andere
'punky' mode artikelen verkopen. Deze commercialisering van punk
botst met de ideologie van de underground punks. Zij geloven in punk
als een manier van leven en hebben het gevoel dat hun subcultuur
gereduceerd wordt tot een product, terwijl de idealen verloren gaan.
Ze staan allemaal achter de punkideologie en willen hun Do It Yourself
normen beschermen tegen de voortdurende commercialisering en de
inmenging van de kapitalistische distro's (winkels die gecommerci
aliseerde punk verkopen).'Wij zijn niet te koop'grimast een magere
bebrilde jongen trots.
Van Manado tot Medan
Punk is in Indonesië een relatief nieuw verschijnsel. Terwijl de punk
hoogtijdagen in het Westen rond de jaren zeventig waren, kreeg punk
in Indonesië pas in het begin van de jaren negentig voet aan wal. Na
de Soeharto-tijd veranderden de Indonesische media en kwam de
Westerse cultuur meer en meer in beeld, en werd het verschijnsel
'jongerencultuur' populair. Met name tv-zenders als MTV en bladen als
Haimagazine brachten punk in beeld. Punk met haar rebelse karakter
vond een vruchtbare bodem in de teleurgestelde, vervreemde jongere
generatie in Indonesië. Eerst waren het vooral de visuele aspecten van
Distro-industrie
Een van de belangrijkste pijlers waar de punk ideologie op rust is de Do
It Yourself-ethiek, die pleit voor de vrijheid om het leven naar eigen cre
ativiteit vorm te geven, onafhankelijk van kapitaal, macht of middelen.
De Bandungse punks begonnen hun eigen bands, organiseerden hun
eigen concerten, brachten hun eigen cassettebandjes uit en schreven
hun eigen punkmedia; punkblaadjes die punkideeën formaliseerden
en verspreiden. Op deze manier ontstond een alternatieve infrastruc
tuur, buiten de mainstream maatschappij om. Met de explosieve groei
van de distro-industrie wordt volgens de punks deze Do It Yourse lf-\de-
ologie teniet gedaan en vervangen door kapitalistische, hiërarchische
structuren in een trendy punk jasje.
Zoals Ari, zanger van de band Domestik Doktrin verzucht: 'Het is
teleurstellend en frustrerend dat de distro's alles overnemen wat wij
gecreëerd hebben. Het zou mij niks uitmaken als die lui hun winkels
openden en kleding verkochten als elke andere winkel. Het probleem
is dat ze zichzelf punk noemen en zich een punk imago toe-eigenen
en zelfs claimen Do It Yourself te zijn'. Vroeger was het Balkot collectief
de enige die zelf concerten organiseerde, de distro's hebben echter
ontdekt dat de sponsoring van concerten een lucratieve en doeltref
fende manier is om reclame te maken voor hun winkel. Zij staan niet
langer langs de zijlijn maar sponsoren zoveel mogelijk concerten met
een geringe som (vaak niet meer dan 5 euro!) en de garantie dat de
distro-naam op de flyer wordt gedrukt en de distro publiekelijk wordt
bedankt door de omroeper en bands.
Het is moeilijk voor de punks om op te boksen tegen de distro's
wegens het constante geldgebrek dat hen verhindert de distro's
punk die de jongeren in Indonesië over
namen, maar middenjaren negentig
werden ideeën zoals anarchie, Do It
Yourself, anti-kapitalisme en anti-auto
riteit populair en ontstond er een grote
punkgemeenschap.
Inmiddels zijn in elke grote stad in
Indonesië punks te vinden, van Manado
tot Medan. De punks nemen de stijl van hun
voorgangers in Engeland over: gescheurde
jeans, afgetrapte gympen, bandshirts, soms
gecomplementeerd met hanenkammen, piercings en
tatoeages. De bands waar ze in spelen maken snelle, boze,
harde muziek, rebellerend tegen het establishment met maat
schappijkritische teksten, waarop hevig rondgesprongen wordt.
24
moesson
