'op het allerlaatste moment
hebben we het huis dicht
getimmerd en zijn gevlucht'
geving op een verhoging van minimaal één meter tachtig gebouwd
dient te worden. Toch had het maar weinig gescheeld of de familie was
in Long Beach gebleven.
'We hebben al vaker een orkaan meegemaakt en wilden aanvankelijk
de kracht afwachten', vertelt hij. 'Daarbij is het lastig om via de uitvals
weg weg te komen en nog eens twee grote honden mee te nemen.' Hij
wijst naar de plek waar het huis van zijn buurman stond. De oudere
alleenstaande man besloot om in zijn huis te blijven, samen met zijn
hond, maar is verdronken. Max is zichtbaar aangedaan wanneer hij
over zijn buurman praat.'Zelf hebben we op het allerlaatste moment
ons huis toch dichtgetimmerd en zijn we dertig kilometer landin
waarts gevlucht naar vrienden.'
Toen hij een paar weken later terugkeerde naar zijn woning kon hij zijn
ogen niet geloven.
'Er stond helemaal niets meer. Inmiddels is alle bouwval verwijderd,
maar je ziet nu een eindeloze vlakte waar ooit huizen hebben gestaan.
Ik zal binnenkort de knoop moeten doorhakken: besluit ik om het huis
opnieuw te bouwen, dan kan ik een zogeheten small business loan bij
de overheid aanvragen. Besluit ik de kavel te verkopen, dan dient de
verkoopsom als borg voor de lening voor een nieuw huis.' Hij haalt zijn
schouders op.'We hebben erg veel geluk gehad, ik bedoel, mijn vrouw,
vier kinderen en ik hebben het overleefd. Soms wordt het me allemaal
te veel, maar ja,you gotta keep on going.'
Overlevers
Inmiddels heeft Ben Wiegers (Bandung, 1928) zich bij het gezelschap
gevoegd. De metallurgisch ingenieur in ruste woont in Wilmer, in de
naburige staat Alabama. Alabama is relatief lichter getroffen door de
orkaan; de meeste schade is toegebracht aan de daken van huizen.
Tijdens de orkaan bood het huis van Ben Wiegers onderdak aan acht
evacués uit de omgeving van Long Beach en Bay St. Louis langs de kust
van Mississippi. Gezamenlijk rijden we over de kustweg in oostelijke
richting en passeren een complete kaalslag: weggeslagen huizen,
geknakte bomen en vernielde casino's. Het meest huiveringwekkende
beeld is van de betonnen brug die Biloxi met Ocean Springs verbond.
De brug is compleet vernield, een stille getuige van de verwoestende
kracht van wind en water. 'Er is zoveel vernield in deze omgeving',
legt Wiegers uit,'dat het jaren gaat duren voordat alles hersteld is. Er
spelen veel problemen bij de herbouw van de streek en de staat zal de
knoop snel moeten doorhakken: wanneer kan er begonnen worden
met de herbouw van de huizen en casino's en wie betaalt welk deel
van de kosten?'
Op een persoonlijker schaal heeft Ben zich ingezet voor het groepje In
do's in New Orleans dat zwaar getroffen is door de ramp en anoniem
wenst te blijven. Samen met René Creutzberg, van het maandblad De
Indo dat onder Amerindo's in alle Amerikaanse staten wordt verspreid,
heeft hij een inzameling op touw gezet.'We hebben gecollecteerd
onder alle Amerindo's en Indo's in Holland en hebben zo'n vijftiendui
zend dollar opgehaald. De zes Indo's die in New Orleans wonen, heb
ben een enorm verlies geleden en we zijn erg blij dat we ze een klein
beetje hebben kunnen helpen met de opbrengst. Soms rij ik langs de
kust en vraag ik me af of dit de kustlijn van Mississippi en Louisiana
is of dat dit Hiroshima is. Als Indo voel ik me gezegend dat ik mensen
heb kunnen helpen. Het doet me soms terugdenken aan de Japanse
bezetting van Indië: we hebben die oorlog overleefd en dat geldt ook
voor deze orkaan. We zijn Indo's. We zijn overlevers.'
Op maandag 5 juni wordt om 13.00 uur in het Bibit-theater de filmreportage 'Down in the Delta'van Griselda Molemans vertoond.
Ben Wiegers en Max van Norden bij de brug van Biloxi
juni 2006 45