Pittige perkara's
Wanted: schoolfoto's
estafettecolumn
We likken onze vingers erbij af: alle perkara's die de Indi
sche maatschappij telde en nog steeds telt! Op zondag
12 november organiseert de Werkgroep Indische Letteren
weer haar befaamde jaarlijkse Bronbeek-symposium, met
als thema perkara's. En het wordt smullen - niet alleen
van de nasi rames in de lunchpauze - maar ook van de
liefdesaffaires, koelbloedige moorden, gijzelingsdra
ma's enzovoort. Bekende
namen die aan de orde
komen zijn Du Perron,
Fientje de Feniks en 'de
koningin van de perkara's'
Beb Vuyk.
Voor meer informatie en
voor inschrijvingen, bel
Marian Fillié van de Werk
groep Indische Letteren:
0172 - 41 62 72, of e-mail
fillie@indischeletteren.nl
De brute moord op Fientje de Feniks in 1912
schokte toute Batavia.
Het lijkt bijna onmoge
lijk, maar onze voorraad
Indische schoolfoto's
voor de rubriek-je
raadt het al -'Indische
schoolfoto' is op aan
het raken. Graag willen
we iedereen weer eens
oproepen zijn of haar
schoolfoto naar
Moesson te sturen,
compleet met korte anekdote en een lijst van de na
men die u zich nog herinnert. Let op, het mag dus ook
een foto zijn van een dichtbevolkte Indische klas in
Nederland of van bijvoorbeeld de overbruggings-hbs.
Stuur de foto naar Moesson, postbus 2074,
3800 CB te Amersfoort. E-mailen mag ook, naar:
redactie@moesson.com Let op! Een gescande
schoolfoto moet een resolutie hebben van
tenminste 300 dpi!
Flans Versnel (Batavia, 1938) is gepensi
oneerd ambtenaar en werkt nu aan een
dissertatie over kampongverbetering.
Hans Versnel geeft het stokje door aan
Eveline Buchheim.
ij
Wat wil nu het geval? Toen ik met mijn vrouw dit jaar in februari weer
eens in Jakarta was, logeerden wij als gebruikelijk bij onze Indonesische
vrienden in Menteng. Wij vertelden de vrouw des huizes - Minarsih
Sudarpo - dat wij op een soort nostalgische toer op die Jalan Kramat Raya
11 geweest waren. Op haar vraag wat wij daar zochten, vertelde ik haar dat
op die plaats en in dat gebouw vroeger een kosthuis was van de Indische
Bond. En dat mijn grootmoeder daar directrice was.Toen zei ze meteen
dat ze Sophie zou bellen in Bogor, want die kent ze van de CAS reünies.
Sophies dochter werkt nu in die Panti Asuhan.
Zo gezegd, zo gedaan. Met mevrouw Sarwono - vanwege haar leeftijd
noemden wij haar volgens goed Indisch gebruik tante Sophie - zijn wij
uitgebreid op bezoek geweest op Kramat 11.Tijdens ons eerdere onver
wachte bezoek wilde men ons niet verder laten rondkijken. Met tante
Sophie gingen alle deuren open.
Het gebouw was precies zoals mijn moeder het in haar memoires heeft
beschreven. En dat is opvallend omdat zij die schreef in 1983 en zij als
meisje slechts een paar jaar tot 1912 daar woonde. Het tehuis - schrijft
zij - stond naast de remise van de tram aan de oostzijde van Kramat. Het
gebouw had een grote voorgalerij en een brede gang naar de achtergalerij
met aan weerskanten grote kamers waar 6 of 8 jongens sliepen. En - zoals
gebruikelijk - veel bijgebouwen op het achtererf. Nog steeds ziet het
gebouw er zo uit. De tramremise is nu een depot van de stadsbus want
er rijdt al lang geen tram meer in Jakarta en op het achtererf staan auto's
van het personeel. Op het achtererf staat een gebouw uit de jaren zeven
tig van de 19e eeuw met een balkon ervoor geplaatst in de jaren twintig
van de 20e eeuw in de art deco stijl. Daar troffen wij na het wegkrabben
van de verf op de buitenmuur een marmeren plaat met de tekst'Eerste
steen gelegd door mij. Carolina Meulenhoff 21 februari 1887'.
Met tante Sophie hebben we nog lekker gegeten om te vieren dat zij nu
meer weet over de vroege jaren van het gebouw aan de Jalan Kramat Raya 11.
Het was tot 1912 een kosthuis van de Indische Bond voor jongens die in Bata
via op school moesten, terwijl hun ouders in de buitengewesten woonden.
Dat alles kom je te weten als je de familiegeschiedenis van je Indische
familie hebt geschreven. Maar wat het tussen 1912 en 1930 was?
In Moessonvan 15 oktober 1985 stond het artikel 'Wat gebeurde er na 1942
met het Djati Gesticht'. Daarin was een reactie opgenomen van Sophie
Sarwono, nu 86 jaar oud en woonachtig te Bogor, de dochter van Sitti
Zahra Goenawan. Sitti Goenawan was de voorzitter van Perkumpulan
Sarekat Istri Jacatra die op 10 mei 1930 werd opgericht. Zij nam het initi
atieftot opvang van weeskinderen en zo werd op 12 maart 1932 de Panti
Asuhan Muslimin gevestigd aan wat nu de Jalan Kramat Raya 11 is.
november 2006
5