J
'Door het lange zitten in de warme
kerk begonnen mijn kaki's te broeien'
Tempo Doeloe <6 Kerst
Moesson is druk bezig met het digitaliseren van
alle vijftig jaargangen. Regelmatig stuiten we
daarbij op juweeltjes. Zoals deze jeugdherinne
ringen aan Banda; uitermate geschikt voor deze
decembermaand.
Kerst
inBanda
In de Nederlands Hervormde kerk van Banda kreeg ik op zesjarige leef
tijd mijn eerste Zondagsschoolles. Ik meen van juffrouw Binkhuizen.
Het eerste lied dat ik op die Zondagschool leerde was:'Aan des Hei-
lands voeten wachtend, hoor ik steeds zijn liefdes stem. Ga verkondigt
het Evangelie, vanaf Uw Jeruzalem.'
Deze eerste les bleef mij steeds bij vanwege 't pak slaag dat ik moest
incasseren van maatje. Ik zat namelijk onder het bidden te lachen. Een
nicht van mij, die fungeerde als hulpleidster, vertelde het bij thuis
komst aan ma. Gevolg: pak slaag met de rottan djawa. Ik voel nu nog
de slagen als ik eraan denk.
Twisten
Voor de Zondagschool moesten wij kinderen altijd een cent meebren
gen. Deze cent moest tevoren blinkend gepoetst worden. Dat gebeurde
door de cent in het zand te leggen en er met je hiel 'twist'-bewegingen
op te maken. Als het resultaat onbevredigend was, kwam er assem aan
te pas. Dat lukte altijd. Op een keer had ik van die cent een boengkoe-
san talioe gekocht. (Talioe is een vrucht die naar kenari smaakt. Heeft
de vorm van een heel klein sigaartje. Je bleef ervan eten!) Toevallig
kwam mijn nicht de centjes ophalen. Tja, wat deed je in zo'n geval. In
De oude Nederlands Hervormde kerk te Banda-Neira, met op de achter
grond de Coenoeng Api. Rond 1940. Bron: MHM/coll. I.H. Enklaar.
de kerk liegen mocht beslist niet. Dus... bekennen. Ditmaal was de straf
erger. Na het pak slaag met de rottan, volgde het vastbinden aan de
djeroekboom en werd ik bestrooid met klapper en suiker. Binnen de
kortst mogelijke tijd werd ik belegerd door de rode mieren die niet al
leen de klapper en suiker opaten, maar ook mij. Schreeuwen en blèren.
Maatje zat, al sirih kauwend, van een afstand het toneel gade te slaan,
van tijd tot tijd zeggend:'Bagitoe njoong, lain kali loepah kasih doewe
foor sondagschool.' (Goed zo jongen, volgende keer maar weer verge
ten om het geld aan de Zondagschool te geven).
Doof
Na een tijdje vond moeder het welletjes en werd ik losgemaakt. Voor
straf moest ik in de djamboeboom klimmen en daar blijven zitten
totdat ik toestemming kreeg om naar beneden te komen. Hierdoor
wist maatje zeker dat ik niet wegliep om elders te gaan spelen. Zij
controleerde mij van tijd tot tijd door mij te roepen. Om haar te plagen
30 moesson
