KAMPDAGBOEK UÏT PADANG
rrrjs s S. rjxsr-tt
Cabaret
"—w- o~
4
trekpop.
19 SEPTEMBER 1942.
Gister een opwindende dag beleefd. Om 1 uur
kwam mevrouw L. ons halen, om aan te treden
voor de Japanse commandant of zo iets.
't Scheen dat je uit het kamp mocht, als je dat
wilde als je geld of familie buiten had. Aan
de overkant (ons kamp ligt aan weerszijden va
de weg) zou 't merendeel eruitgaan. Reuze drukte
in ons kamp natuurlijk.
Discussies of je er uit! zou gaan of niet. Ik voor
mij had er helemaal geen zin in, om zonderge d
en zonder baan buiten rond te zwerven. En t was
1 de vraag of de mannen ook los mochten.
Enfin, midden onder de herrie kwam bencht
dat we maar weer terug moesten gaan, want de
heren Jappen waren alweer weg
s Avonds hebben we nasi goreng en pruimenvla
gegeten.
22 SEPT. '42.
We hebben tafeldans gedaan, dinsdagavond. Er
verscheen een geest, die zich „Nijke noemde
Hii zegt dat we 7 oktober naar huis gaan, de
mensen uit Sawahloentoh tenminste. De anderen
uaan Pas in december. In december zal de oorlog
uit zijn. De Chinezen zullen 5 oktober op Suma
tra landen.
brood meer, maar om 11 uur pap, en om vier
uur pas rijst, 's Avonds zijn we als hongerige
leeuwen.
1 OKTOBER '42.
Mevrouw F. heeft een brief van haar man ge
kregen. Vreselijk geheimzinnig. Onze mannen zit
ten'helemaal niet in de pastorie, maar in de ge
vangenis. Gelukkig maken ze t allemaal goed en
Pap liet speciaal naar zijn Janneke vragefn
Gister ook relletjes geweest in de stad. t Fijne
weten we er niet van. Kampcommandant Kassim
zit achter slot en grendel. Ze zeggen dat hij onze
kampgelden gejat heeft, en nu is er sprake
dat wij al ons geld moeten inleveren bij de jap.
We zijn van plan dit te weigeren.
's Avonds weer tafeldans gedaan. Er verscheen
een zekere „Cohen", die zei, dat we over zeven
dagen naar huis gaan, d.w.z., alleen het Omb.hn-
oersoneel. De anderen gaan allemaal in decern
ber 'Hij zegt, dat we ons geld niet hoeven a
te qeven. Later kwam „Gerrit en spelde het
woord: „GELUK". Meer was er niet uit hem te
krijgen, 't Lijkt allemaal dus wel mooi voor ons.
3 OKTOBER '42.
Het wordt hoe langer hoe vervelender. Missdiien
komt het omdat ik grieperig ben. Ik voel me zo
akelia en vervelend en kanker op anes.
Gister kwam Kassim, die dus blijkbaar niet
dang' is opgeslagen maar dat geloveni we met
Donderdag weer tafeldans gedaan. Klaas R. ver
scheen, tot onze grote consternatie. Hi,had n.e
meer nieuws dan wat we al wisten. Verder spel
de hij nog „VOORSPOED Nou, mooier kan
het toch niet. Over vier dagen is het de zevende^
stel je voor, dat het werkelijk waar zou zijn.
Ik weet wel dat ik vast alles klaar zal houden...
cj OKTOBER '42.
De zevende is voorbij en we zitten nog in het
Nu"ik er aan terugdenk, lach ik me ziek. Allemaal
hadden we onze barang ingepakt, s avonds al
gewassen en de zevende stonden we al heel vroeg
kant en klaar om te vertrekken. In de .aal van
mevrouw v O. hadden ze de hele rozenkans
rondgebeden, enfin iedereen was er hedig van
overtuigd, dat de geesten t bij t rechte ei_d
den en dat we er werkelijk uit zouden gaan. Geest
Klaas had ons heilig beloofd, dat t heus zou ge-
keuren en had ons bij wijze van beloning om
Haar man noemde haar altijd Pop en met
hem is zij de archipel doorgetrokken. Daar
om schrijft zij nu onder de naam trekpop.
Dit zijn enkele grepen uit haar dagboek
van de kamptijd.
De tijd van geruchten, hoop en flegmati
sche verwerking van teleurstelling op te
leurstelling en vele, vele malen de opmer
king ik heb nog nooit zo hard gelachen
bloemen gevraagd, 's Morgens wij d^ iu optocht
naar de kapel met een bosje paggerbloemen. Om
zeven uur zouden we 't bericht krijgen, maar om
negen uur hadden we nog niets gehoord. Toen
nijdig een séance belegd en kribbig
Klaas aevraaqd, wat dat te beduiden had. Hij
verscheenXct en zei dat we om 11 uur bericht
zouden krijgen. Als beloning vroeg hij om voor
hem te bidden, wat we natuurlijk prompt deden.
Ik, die al was begonnen te twijfelen, was nu
weer vast overtuigd en ging V^ur
luiers wassen en drogen. Toen het echter 12 uur
werd, snapte ik dat we voor de gek waren ge
houden en ging filosofisch mn boek uitlezen,
willen we nooit meer tafeldans doen.
10 OKTOBER '42.
Gister zaten we met Nel en Loes op het
veldje, toen opeens Hok Seng lan9sbwa™. ™e.
vloog als een dolleman op het hek toe Hij zei,
dat Palembang al in handen van de Chinezen is
en dat de bezetting van Sawahloentoh weg is.
Hii zou 's avonds terugkomen om nog meer
niéuws te brengen, maar we hebben hem niet
meer gezien. Vanmorgen is hij twee keer langs
gekomen, maar kon niets doen omdat t volzat
met agenten. We worden nu veel strenger be
waakt, omdat onze smokkelpartijen met Leonie
M aan het hoofd wel een beetje de spuigaten
uitliepen. Van alles werd aangeroepen, alleen
maar om de lol van 't smokkelen.
Bossen brandhout, manden eieren, petroleumblik-
ken vol met brood, alles kwam maar binnem De
nonnen smokkelen om t hardst mee. Je lacht je
dood, als je ze zo schichtig bij het achterpoortje
ziet manouvreren. Vanmorgen kregen ze een paar
volle karboets (Sumatraanse pandan-tassen
nen die ze niet eens konden dragen.
Leonie is vervelend met smokkelen. Haar barang
komt s morgens om half vijf door t gat m de
pagger binnen. En omdat ik vlak bij de deur lig
en madame nog door wil maff«, moet ik de bu£
binnenslepen, en omdat ik nachtblind ben zie k
geen barst en stamp als een dolle olifant door alle
perkjes heen, zeulend met de zware mand. On
derweg rolt er van alles uit en laatst verloor ik
zowat alle ikan sepats, hetgeen een stuk of vijf
zwerfkatten enorm veel plezier heeft 3edaano
ik eindelijk veilig binnen ben, wordt alles onde
de klamboe van Janneke verstopt, waarna in de
focp van de dag distributie onder het hongerige
volk volgt.
13 OKTOBER '42.
Vandaag heeft Nel voor de note gaie fl«orgd.
Ik had al de smoor in, omdat ze tien keer op een
daq bij me kwam om haar sigaret met mijn aan
steker aan te maken. Nou dat begon me knap
jes te vervelen, want ik wist zeker, dat ze er zei
éen had. Dus vanmorgen, toen ze alweer mijn
aansteker kwam lenen, zei ik:
„Nel, je hebt toch zeker zelf een aansteker. Wa
mankeert er aan dat ding?
„Die doet 't niet meer," zei ze waarop ik aanbood
hem eens na te kijken.
En toen bleek dat er alleen toaaL^H^'k^da^
Waarop Nel heel lucide opmerkte: „Hoe kan dat
nou- Chris heeft hem zelf nog voor me gevuld,
die dag. dat we op transport gingen.
Bijna twee maanden geleden gevuld! O, Heie,
help me, ik heb nog nooit zo hard gelachen.
De cabaretavonden „Tong Tong zijn georgani
seerd door de Bond Oud-Steurtjes en de stichting
Onze Brug, in welke bonden Tjalie Robmson een
rol speelt. Het net van vrienden en relaties waar
over elk der organisaties beschikt heeft het mo
gelijk gemaakt de mensen en het talent te vinden,
dat hier meewerkt. Dat is gebeurd zoals dat bij
Indischen te verwachten valt. Niet via talloze le
denlijsten van bonden, clubs of instanties, maar
door vrienden en kennissen te bellen. eg w
je waar die vent ergens zit? We hebben een pia
nist nodig." Ik weet niet, maar misschien weet
Nono, hij kent zijn zus, en misschien weet die
Hoe het allemaal gegroeid is doet er niet meer
toe. Feit is: We draaien, en denk met, dat we
qauw weer zullen stoppen. We gaan door. De
„Tong Tong" geeft alleen maar het startsein.
Daarna komt de actie en die blijft, tot alles okay
Tjalie Robinson is reeds jaren bezig een eigen
stem te geven aan de Indische samenleving. Dit
is die stem .geïntroduceerd met het feest ini de
Haaqse Dierentuin, gesteund door velen, die 1 ja-
lie's ideeën onderschrijven. „Dat deze stem de
zelfde magische kracht en indringendheid moge
hebben als een tong tong
DE ENIGE INDISCHE KRANT
IN NEDERLAND.
Tonq Tong" is de enige Indische krant in Ne
derland. De enige krant, die geonenteerd is op
de belangstellingssfeer en belangensfeer van de
Indische Nederlanders. Niet alleen in Nederland,
ook elders. En vooral in Nieuw Guinea, waar de
Indische groep eigenlijk de belangrijkste stoot
heeft gegeven tot de uitgifte van dit blad, en
waar de offervaardigheid van de Indischen daar,
de stichting „Onze Brug", waar dit blad van mt
gaat, door de eerste bijzonder moeilijke periode
heeft heen geholpen. En nog helpt.
„Tong Tong" slaat nu alarm. Het moet met die
groep zijn, die iets voor ons doet. Wij, in Hol
land moeten iets voor hén doen. Veel. Wij zijn
een krachtige groep. Wij hebben voormannen,
en mensen die grote betekenis hebben voor de
Indischen waar zij ook zitten. ong ong
wil het blad zijn, dat deze krachten vergaart en
dat voor de Indische Nederlander DE krant is.
Er zijn minstens een half miljoen Indische Neder
landers. Het kan eenvoudig niet anders ot wij
moeten kracht en betekenis hebben.
STICHTING „ONZE BRUG"
gevestigd te 's-Gravenhage.
Alg. Voorzitter: A. G. de' Grave-
Terwogt.
Secretaris: W. E. Samson.
Penningmeester: Mr. A. de Grave.
H. Bar, Commissaris.
Redactie: A. G. de Grave-Terwogt,
Franklinstraat 106, Den Haag.
Telefoon 63.77.86.
Administratie: W. E. Samson, Nas
sau Dillenburgstraat 3, Den Haag.
Postgiro No, 6685.
Juridisch adviseur:
Mr. L. R. A. van Beem.
Commissarissen van de Stichting
„Onze Brug" in Nieuw Guinea:
H. Brandenburg v. d. Gronden,
Noordwijk - HOLLANDLA
G. L. E. Godijn,
SORONG
Voor copie, abonnementen en ad
vertenties in Nieuw Guinea wende
men zich tot bovengenoemde perso
nen en adressen.