VAN NELLE
De ondergang van de Mario Maru
Soedi mampir
in
Restaurant
„Modjopait"
Regentesselaan 158
Telef. 33.70.88
v sS
door W. F. Wanvooy
In ons vorig nummer beschrijft Wanrooy het vertrek van het krijgsgevangenkamp, de embarkatie
en de eerste dagen van twijfel op het schip: waar gaan we naar toe? Dan de zekerheid: we blijven
tóch wel in Indië want we varen west van Sumatra. Als de stemming aan boord (ondanks de ellen
dige omstandigheden) weer vrolijk en opgeruimd is, gaat er tegen het vallen van de avond plotse
ling een schok door het schip
Mijn blik was juist gericht in de voorrichting
ik zag een paar stukken hout en een mensenlichaam
hoog boven de commandobrug, de lucht invliegen.
Even was het stiltoen klonk geschreeuw
geroep stemmen Ik zag verschillende van ons
over de railing in zee springen iedereen liep
en rende door elkaarvanuit de ruimen klonken
kreten. Toen volgde een tweede schoken wist
ik zeker, dat we getorpedeerd waren. Steeds meer
mensen sprongen over boordSommigen geheel
gekleed met schoenen en al Sommigen hadden
alleen hun schoenen uitgetrokken. Enkele van ons
waren naar de stapel vlotten gerend, die langs
de railing lagen. Zo snel mogelijk werden deze in
zee gegooid een paar kwamen terecht op de
hoofden van hen, die in zee waren gesprongen,
juist waar de vlotten vielen. Niemand realiseerde
het zich niemand lette er op de vlotten en
alles wat drijven kon moest in zee, want vele
drenkelingen konden niet zwemmen.
Vanuit de ruimen klonk een vreselijk gehuil
kreten gevloekgesteun. IJzeren balken en
de ruimluiken waren door de schok, midden tus
sen onze mensen in de ruimen gestort. Er waren
slechts een paar smalle ijzeren ladders om naar
boven te klimmen. Men vertrapte elkaar. men
trok aan elkaar iedereen wilde het eigen vege
lijf redden.
Langzaam zonk het schip dieper, het achterschip
vlugger dan het voorschipnog steeds kwamen
er mensen uit de ruimen bebloed met ge
scheurde kleren strompelden naar de railing en
lieten zich in zee vallen.
Na mijn zware bovenkleding en mijn schoenen te
hebben uitgetrokken, sprong ik ook in zee. Zo
vlug mogelijk zwom ik weg van het schip, om niet
in de diepte meegesleurd te worden. Op een paar
honderd meter van het schip gekomen, kon ik niet
nalaten mij om te draaien en al watertrappende
het ontzettende drama verderop waar te nemen.
Het achterschip was reeds voor een groot gedeelte
weggezonken het voorschip stak nog hoog in
de luchtop het voordek krioelde het van de
remoessha's overal hingen zij als mieren
vielen er soms bosjes in zee langzaam zonk ook
het voorschip weg alles met zich meenemend
totdat alleen nog grote luchtbellen en schuim de
plaats aanwezen, waar het drama zich had vol
trokken.
Overal zwommen en dreven mensen levende
en dode overal wrakhout. kisten - dozen...
balen. Na enkele minuten verder gezwommen te
hebben vond ik een houten luik, waar ongeveer
10 a 11 mensen aan hingen te drijven. Langzaam
werd het geheel donker en flonkerde boven ons
een heldere sterrenhemel. De zee had op vele
plaatsen een groen-gele gloed door de fosforise-
rende zeediertjes vooral op die plaatsen waar
de mensen in beweging waren.
Het was doodstil op het watereen lugubere
stilte af en toe verbroken door de roep of een
schreeuw van een van onze mensen. Door de
golven kwam er wel eens een slok zeewater in
de mondde lippen en tong werden droog en
hard water was er genoeg alleen zoet water
ontbrak. Zo verliep langzaamtergend lang
zaam de nacht. Van slapen kwam niet veel
velen konden de strijd niet aanvielen in
slaap verdronken of lieten zich bewust on
der water zinken de strijd tegen de dood ver
liezend.
Toen het daglicht flauw begon door te dringen,
zag ik dat de golven en zeestromingen de hele
groep van drenkelingen uit elkaar hadden doen
drijven. Van heel dichtbij me, tot in de verte dre
ven kleine groepjes enkelingen verdronken
drenkelingen, het hoofd voorover in het water
de armen uitgespreid.
Heel verweg lag één van de Japanse oorlogschepen
ten anker. Enige uren lang heb ik moeten zwem
men om dit schip te bereiken. Ik was de laatste
die aan boord werd gehesen. Nog twee dagen is
dit oorlogsschip teruggekeerd om mensen op te
pikken. Op de derde dag hadden alleen de sterken
het nog kunnen uithouden zij leefden nog
de Japanners hebben hen laten drijven.
Het bleek, dat slechts ongeveer 500 van ons het
er levend hadden afgebracht en dat er meer dan
3000 remousba's waren verdronken.
Wat er op de dag van mijn redding gebeurde en
daarna is een verhaal op zichzelf.
W. F. WANROOY.
Auteursrechten voorbehouden.
(thans onder nieuw en perfect
beheer)
Indische en Chinese tafel
Verzorgt uitzending vanaf f 2.50
Specialiteiten: brongkos en goclai
kambing (op bestelling)
Noteer het adres:
(bereikbaar met lijn 2, 5 en 121
HET FONDS GROEIT!
Tot 4 juni 1958 werden voor het Tjalie Robinsoi
Fonds de volgende giften ontvangen:
1. A. d. G.-T. f5,-, 2. M F. v. R. f2,50, 3. H
d. W.-R. f5,—, 4. W. K, v. H.-E f 10,-, 5. A
M. S. flO,-, 6. C. W. f5,—, 7. M. W. f5—
8. M S. f2,50, 9. L. K. S. f2,50, 10, L. Ch. G
fl,-, 11. L. H. f 10, 12. H. V.-M B. f5—
13. J. F. W. S. 125,-, 14. H. J. B. f3,—, 15. L
F. O. 110.-, 16. S. G. B. f 10, 17. C. h. l.F.
S. f5,-, 18. W. E. f4,-, 19 1. J. f6,-, 20. F
W K. B. f 1,-, 21. J. J. F.-V. f 3.-. 22. J. E. K
d. j.-Z. f 5.-, 23. M. D. f 50,—, 24. N. C.-S. f 1—
25. L. B. f5—, 26. J. F. K. f3—, 27. N.N. f4—
28. Hachael f 10—, 29. H. d. W.-R. f 5,30
M. R. B. 13 31 R. S. f2,50, 32. V. H. f2,50
33 F. W. K. B. f 1—, 34. A. C. V.-F, f 5—, 35
Ned Th. V. M. f 10—, 36. W. E. S. f 100—, 37
K. v. H. f 10, 38. G. O. G. f5—, Totaa
1352,50.
Voor de nieuwe abonné's:
Het Tjalie Robinson Fonds wil gelden bijeenbren
gen voor:
1. Het stichten van een bibliotheek waarin oudt
boeken over Indië worden bijeengebracht, vele her
uitgegeven, het schrijven van nieuwe wordt aan
gemoedigd.
2. Het stichten van een Indisch Museum, waarir
bijeengebracht worden alle curiosa van het IN
DISCHE (niet Indonesische daarvoor is he
Instituut voor de Tropen) LEVEN: kleding, meu
bilair, schilderijen, wapens, etc, etc. en een foto
galerij van de honderden prominente figuren, dit
de Indische maatschappij heeft voortgebracht.
3. Het vinden van fondsen waarmee de speciak
sttudie van de tropen o.a. het schrijven van proef
schriften over Indische onderwerpen) wordt aan
gemoedigd.
4. Het onderzoek van levensmogelijkheden in an
de re tropische streken van de wereld en het leg
gen van contacten met andere mestiezengroeper
BraziliëMexico, enz.) op cultureel, sociaal er
economisch gebied.
5. Het propageren van nuttige Indische waarder
voor de Nederlandse maatschappij.
Vergeleken bij dit enorme doel is het tot nog tot
bijeengebrachte geld zó weinig dat velen ons mis
schien dwaas zullen noemen (Nederlandse en an
dere Europese Stichtingen en Fondsen, starter
meestal met tonnen en miljoenen), maar wij komen
uit het land waar de grootste boom der aarde
groeit, de waringin. En wij weten dat ook de
grootste waringin opgroeit uit het kleinste, onaan
zienlijkste vruchtje.
Verder: wij hebben geduld. Verder: wij vormen
tenslotte een groep van een kwart miljoen zielen
en zeker zullen wij bij een paar miljoen welden
kende Nederlanders gehoor en steun krijgen.
Wij gaan dus rustig verder.
Wij hebben immers onze historie mee. In vijftig
jaren hebben wij uit een rimboe een welvarend,
rijk en groot Rijk gemaakt. Waarom zoudm wij in
de asphalt-jungle" niet hetzelfde kunnen doen?
Poekoel teroes!
CORRESPONDENTIE.
„Vele gerepatrieerden zijn over de veertig jaar
en kunnen hier moeilijk aan de slag Zou TONG
TONG hen kunnen helpen? Ik heb een vergunning
voor gereedschap-slijper. Alle soorten gereedschap
kan ik slijpen, van de bankwerker, de metaal
draaier, de timmerman, ook zelfs chirurgische in
strumenten, messen, scharen, etc.
Ook kan ik beelden, groot of klein repareren en
restaureren. In een paar jaar tijd heb ik in Soe-
rabaja, zowel als hier in Holland, ruim 200 ge
broken beelden (ook heel grote) gerestaureerd
voor de geestelijkheid en voor particulieren. Beel
den, vazen, pullen van gips, porcelein. hout, etc.
Zou ik nie': voor lezers van TONG-TONG kun
nen wer ken7 Mijn adres is: J. L. Roquas, Burg.
Gandand singel 77, Gouda.
vV'j on 'crs'icunen de oproep van de heer Roguas
gaarne. Never say die. Liever noo:t van de steun
leven En is het herstellen van wat gebroken is,
ook n et in de neest van het werk van Tong-Tong?
Suzces, meneer Roguas! Lezers, neem dit adres
ove- in uw notitieboekje. We maken allemaal wel
een: wat kapot, maar we weten nu iemand die
ons helpt hel' weer goed e maken.
Vlo
