EMIGRATIE OOK ONS GROTE PROBLEEM
Kanttekeningen bij de studie van Prof. Dr. Sj. Groenman
In het Haagse dagblad „Hel Vaderland" heeft onlangs een serie artikelen gestaan over emigratie
van de hand van prof. dr. Sj. Groenman. De artikelen berustend op een grondige studie van
het emigratie-vraagstuk -is in alle opzichten het lezen overwaard. Het spijt ons dat plaatsgebrek
ons niet veroorlooft uitvoeriger op deze artikelen in te gaan.
Om meer dan één reden: 1. Er zitten zwakke
punten in het betoog van de professor, 2. het mist
positieve conclusies t.a.v. een nieuwe emigratie-
opzet, 3. prof. Groenman heeft verzuimd de groot
ste Nederlandse emigratie te onderzoeken die ons
land gekend heeft: de contenue trek van hon
derdduizenden Nederlanders naar Indië.
E.e.a. heeft o.m. ten gevolge gehad dat sommige
lezers en lezeressen van TONG-TONG wat al te
voorbarig uitspraken van prof. Groenman uit hun
verband hebben gerukt en hem scherp aangevallen
wensen te zien in ons blad. Dit zou niet billijk
zijn en bovendien het grote nut dat prof. Groen
plans studie kan hebben voor Nederland, grote
afbreuk doen.
Op een enkel bezwaar willen wij nochtans ingaan.
POGING TOT ONTSNAPPING
De meest aangevallen uitspraak van Prof. Groen
man was diewaarin hij zei: Dat de emigran
ten het beste deel van het Nederlandse volk
zouden vormen lijkt na het onderzoek onwaar
schijnlijk. Voor deze gangbare voorstelling wordt
in het geheel geen materiaal aangedragen"En
verder: Het kan ook zijn dat weinig flinkheid
in het spel is, en dat eerder gesproken moet
worden van ontsnapping"
De geschiedenis kent talloze voorbeelden van flin
ke Nederlanders, die hier niet op konden tegen
de „moeilijkheden" van beperktheid, nauwheid van
geest, kastjesmentaliteit, kleinburgerlijke bemoei
zucht, levensvrees, peuterigheid, preektoondeftig
heid en hypocrisie (om maar een paar dingen op
te noemen, waar elke Hollander óók over mop
pert Wim Kan het vaakst!) en doodeenvoudig
een té ruime geest en een te grote daadkracht
hadden om hun leven hier te „verkankelemienen"
in klein bestek om pas in de wijde wereld tot
waarachtige ontplooiing te komen van hun talen
ten. Had Michiel de Ruyter op zijn lijnbaan moe
ten blijven soms? Of Roggeveen, Tasman, Bonte
koe en Coen? Ons Nederlands-Indië heeft DUI
ZENDEN voorbeelden gekend van Hollanders met
waarachtig te veel pit om hun leven te verbeuze
len met politieke of geloofstwistjes, blokken voor
diploma-tjes, ruzie met buren of kruideniers, be
lachelijke beperkingen van bredere handelsgeest of
ondernemingslust. Prof. Groenman moet beseffen
dat een hoop Nederlanders worden GEBOREN
voor meer ruimte dan „binnen-de-dijken" alleen.
Massa's moeilijkheden waar in pers en politiek
eindeloos over gewauwauwd wordt, zijn in wer
kelijkheid alleen maar peuterigheden.
Verder: een „gangbare voorstelling" heeft AL
TIJD ergens een kern van waarheid. Als er geen
materiaal is aangedragen voor deze voorstelling,
hoeft dat nog geen reden te zijn om te zeggen:
dus IS er geen materiaal. Prof. Groenman bestu-
dere de Indische geschiedenis en hij komt gewis
tot andere uitspraken.
Prof. Groenman en elke professor of student
kan met een beetje meer zorg een studie samen
stellen, waarbij het accent juist valt op de vele
goede elementen die geëmigreerd zijn en daarmee
de LUST OPWEKKEN om te emigreren op
grotere schaal en dus een algemeen belang
dat van de NOODZAKELIJKE emigratie op
de juiste wijze dienen.
Een kind begrijpt immers ook wel, dat als wij de
indruk wekken dat alleen beroerlingen „op de
vlucht gaan en de besten hier blijven, wij op
den duur een emigratie krijgen die zulke slechte re
sultaten afwerpt in den vreemde dat alle grenzen
voor ons gesloten worden als voor de pest. Want
inderdaad: een beroerde Nederlander kan erg be
roerd zijn!
Als daarentegen het beste deel van het Nederland
se volk wordt aangespoord om te emigreren, zal
de Nederlandse emigrant in het buitenland zó'n
goede naam krijgen dat emigratie in een sneller en
positiever vorm kan plaats hebben.
PETJE AF VOOR DE VROUWEN
Dat is zonder meer juist. TONG-TONG heeft bij
zonder veel contacten met emigrerende en ge-
emigreerde Indische Nedrelanders. In vele geval
len blijkt inderdaad de vrouw de doorslag gegeven
te hebben en waar het de man was, die het
besluit nam, werkte de vrouw niet tegen. Vooral
voor de Indische groep, waar min of meer ge
sproken kan worden van matriarchale gezinsver
houdingen, is dit initiatief van de vrouw van het
grootste belang.
Typische omkering van de „psychologie van de
ondernemingslust in de zeventiende eeuw, toen
de Nederlandse MAN zo branie was en overal
naar toe trok, durfde de vrouw niet weg (In
Coen s tijd konden alleen weesmeisjes ertoe GE
DWONGEN worden naar Indië te gaan!) Tegen
woordig is de man „durf-loos en is het de vrouw
die resoluter aanpakt. Bij ons, Indische groep, is
de branie vaak verbazingwekkend groot.
Eén voorbeeld: ik ken een Indische dame van een
eind over de vijftig. Heel eenvoudig milieu. Vaak
zag ik haar in winkels nogal gelaten kijken naar
het haaiebaaierig elleboogwerkend geduvel van
buurvrouwen voor de toonbank, om als haar
beurt gekomen was even gelaten een onver
schillige keus te doen uit de toch altijd weer de
zelfde saaie zaken. Onlangs hoorde ik opeens dat
ze naar Amerika ging emigreren. Terstond was ze
begonnen Engelse lessen te nemen, moeizaam, maar
koppig: „My kitchen is messy." Ze heeft
lak aan zulke opmerken als: „In de States, als je
ziek bent, krijg je geen steun. En dan hoeZe
gaat. Punt. Afgelopen. You are a dear, old girl.
God bless you!
TJALIE ROBINSON
P.S. Dit artikel is geschreven met onze sympathie
aan de kant van toekomstige emigranten. Het is
te hopen dat de „blijver" nu niet zegt: „Ik blijf
hier en vind die emigranten maar stom" of, nog
erger: „De ratten verlaten het zinkende schip, maar
dat zij inzien dat emigratie OOK in het belang
is van de blijver. In feite is emigratie een AL
GEMEEN volksbelang, waarbij dus een gezond
wederzijds begrip en een positieve samenwerking
geboden zijn. En schaadt dus de bekende variant
op de IEV-leus: „lek kijck wel uyt; ick blijf bij
jou"
SAKIT HATI
Daar zit de oude baboe
En droomt bij 't windgeruis.
Des avonds komt ze steeds nog
En kijkt naar 't lege huis.
Weg is de nonjah moeda.
Met toean en Sinjoh Cor.
Gesloten zijn de luiken,
De tuin is droog en dor.
Wat miste zij hen allen.
Waarom toch heen gegaan?
Wie moet voor haar Sinjoh zorgen?
Kassian, hij kon pas staan.
En uit de oude ogen
Valt 'n traan op d'rimplige hand.
Een schip vaart statig verder.
Op weg naar 't vaderland.
OMA v. d. BERG.
Uit Wellington in Nw. Zealand kregen we boven
staand kiekje van de ,,Koempoelan"een groep
van ex-Indischgasten, die zich in het buitenland
uitstekend weten te handhaven over assimilatie
wordt niet gepraat), maar toch niets vergeten wil
len van de Schoonheden uit de vorige incarnatie"
Zoor wie er oude kontjo's in terug meent te vin
den, hier de namen:
Staande, van links naar rechts:
Letty van W aver en, Ko Kingma, Ada Bristow (de
Vries) en Allister Bristow, Hans Sprey.
Knielend: Theo van Waveren.
Zittend, achterste rij:
Bé Sutorius, Mary Kingma, Anneke Sprey, Hans
Brandt, Anneke Brandt, Gerda (Prul) Monod de
Froideville.
Zittend, voorste rij:
Jenny Mitchell (dari Semarang), Flip Sutorius
Roger Mitchell, Jan Binnendijk.
Niet op de foto verhinderd of „dringend afwe
zig"!)
Nel Binnendijk, Jan en Dorothy Hartgerink, Paul
Monod de Froideville was de toekang-portrèt
Henk Telford (voorheen van Hoogstraten)Rinus
en Aleid van Zweeden, Niek en Dé Wildeboer.
VELEN ZULLEN EMIGREREN
TONG-TONG waagt zich hier aan een voorspel
ling: Veel Indische gezinnen zullen repatriëren
in de toekomst. Meer en meer zal men ontdekken
dat na de vervolgingen in het oude Indonesië het
veilige Holland „toch ook niet alles is". Zeker
zullen^ er slechtere tijden aanbreken met „moeilijk
heden" die wij niet aan kunnen EN NIET AAN
WILLEN. En zeker zullen we in een klimaat dat
ons past EN IN EEN RUIMTE DIE ONS PAST
veel meer kunnen doen en Holland zal ervan
profiteren, zoals het altijd van Indië geprofiteerd
heeft.
Als het Nederlandse volk bij monde van haar
Regering deze emigratie op een wat royaler en
eervoller manier aanpakt dan met het huidige
„systeem dat meer lijkt op „opgeruimd staat net
jes". De Indische groep is lang genoeg te kort
gedaan en „gekotjokt". Wij hebben RECHT op
een fatsoenlijker tegemoetkoming aan onze emi
gratieverlangens dan op een behandeling, die op
gehangen schijnt te zijn aan het „dat de emigran
ten het beste deel zouden vormen van het Ned.
volk, lijkt onwaarschijnlijk". Wij spreken namens
de kwart miljoen Nederlanders die uit Indië terug
gekomen zijn: wij spreken uit ervaring en wij dur
ven te zeggen dat onder ons verhoudingsgewijs.
WEL het beste deel zat van het Nederlandse volk.
En we voelen er niets voor om op ongeveer de
zelfde manier het land uitgewerkt te worden als
destijds misdadig Engeland naar Australië.
FLAUW
„Op welke partij stem je?"
„Op de Partij van der Steur."
TONG-TONG AMSTERDAM
organiseert op 14 februari in „Slotania",
Slotermeer (A dam West) een grote dans
avond met floorshow en andere attracties
Kaarten verkrijgbaar bij
Wanrooy, Woutertje Pietersestraat 341II en
B. Lawson, Dr. Colijnstraat 218/11, Am
sterdam West.
Zoals alle andere attracties van de Amster
dammers zal ook deze fuif wel weer een
„hit" worden.