V J
3e JAARGANG, No. 18
28 MAART 1959
Om lang te onthouden
IN DE WIND
r. r.
BRANIE - ONDERNEMEND
NAAR NIEUW GUINEA?
De Paasdagen
IN NEDERLAND - TROUW -
TONG-TONG
Onafhankelijk Indisch Tijdschrift
Onder redactie van TJALIE ROBINSON
Verschijnt tweemaal in de maand
Prijs p. nummer f 0,25. Kwartaal f 1,50
Halfjaar 3,Per jaar f6
Bij vooruitbetaling te voldoen
Adres Red. en Adm. Banstraat 27
Den Haag - Tel. 32.56.35, Giro 6685
„Durf je in TONG-TONG te vertellen hoeveel
abonnées je verloren hebt door die VVD-adver-
tentie, Tjalie?" de L.
Natuurlijk. TONG-TONG heeft NUL abonnées
verloren door die advertentie.
Wij ontvingen wel een paar kwade of bezorgde
brieven van abonnées en dat is niet alleen hun
goed recht (de krant is niet van Tjalie, maar
van ui), maar ook hun PLICHT.
Er was een enkele brief bij die zei: „VVD
Als het nou departij was, danEn dat
is het vervangen van een „fout" door een fout!
TONG-TONG is in de laatste tijd nogal opge-
vrejen door allerlei politieke vrijers. Het is b.v.
niet te hopen dat lezers, die de Wegwijzer van
de PvdA in handen gekregen hebben, nu de in
druk hebben dat TONG-TONG een verkapt
PvdA-blad is. Tjalie vaart in precies hetzelfde
schuitje als iedere repatriant: hij is in de laatste
tijd bijzonder sympathiek benaderd van alle kan
ten, en met een zak vol beloften die overigens
dezelfde kwaliteit hebben als sinaasappels op de
markt: barangkali ada jang ketjoet, jang bonjot
dan jang boesoek wie weet? Omdat ik TONG
TONG redigeer, kunnen al die benaderingspo
gingen gezien worden als benaderingspogingen
van de groept Laat uw ogen en oren u niet be
driegen. Kijk gewoon in uw familie- en kennis
senkring rond en u weet: TONG-TONG heeft
zijn lezers bij alle politieke partijen en ZON
DER twist.
Maar nu komt het belangrijkste:
Uit de reacties (en het wegblijven van reacties)
op de VVD-advertentie en wat er in andere krin
gen gepubliceerd wordt, blijkt overduidelijk dat
de politieke splijtzwam TONG-TONG niet is
kunnen binnendringen. Dat ons blad inderdaad een
stevig karakter heeft dat stootjes verdragen kan.
Hou het zo, lezers, hou het zo. De bestaans-
strijd van TONG-TONG zal bij het klimmen
van het lezersaantal zeker moeilijker worden. De
vrijerijtjes en aanslagen op het leven zullen ze
ker toenemen. Ondoordachte daden kunnen enorm
veel onheil aanrichten. Tjalie zelf leeft eigenlijk
in voortdurende bezorgdheid en angst. Veel ar
tikeltjes laat hij soms twee en meer weken liggen,
uit vrees iets te zeggen dat verkeerd uitgelegd
zou kunnen worden. En dan nog: ik blijf mens
en feilbaar mens. Ik mis heel erg op mijn redac
tie iemand die elke dag naast mij zit en het werk
behandelt om allerlei moeilijke kwesties mee te
bepraten. Ik ken mijn vaak hartstochtelijk agres
sieve broers en zusters erg goed en weet hoe
snel sympathie verkeren kan in haat Wij zijn
echte warmbloedige tropenmensen. De nuchtere
en koele berekening van dit grijze noorden zit
ons slecht. We kunnen zo gemakkelijk misstap
pen begaan die fataal kunnen worden. Laat ons
elkaar voortdurend helpen. Laat Tjalie niet al
leen met uw krant. TONG-TONG wordt groter.
Ons manggaboompje wordt hoger. Hoge bomen
vangen meer wind. Maak de stam sterker geen
wind zal ons deren!
Zondag 15 maaart had in Utrecht een bijeenkomst
plaats van vertegenwoordigers van Nieuw Guinea
Verenigingen en belangstellenden voor Nw. Guinea
met de bedoeling te geraken tot een goed functio
nerende overkapping der verschillende interessen
in een centraal lichaam dat a. alle toekomstige
Nw. Guinea-,,emigranten" verenigt, b. nationale
belangstelling wekt voor Nieuw Guinea.
Op deze eerste bijeenkomst onder een voorlopig
directoraat speelde de discussie de belangrijkste rol
en werden allerlei facetten van de mogelijkheden
en onmogelijkheden belicht. Vermoedelijk komt zeer
binnenkort de installering van een grote werkgroep
tot stand. Het is te hopen dat er dan ook nuttig
organiserend en opbouwend werk tot stand komt.
Tot nog toe is practisch alle Nieuw Guinea be
langstelling doodgelopen in enthousiasme alleen,
zonder werkelijk werkverzet.
Indische Nederlanders dienen te beseffen dat de
vestiging in Nw. Guinea niet langer een soort ko
lonisatie is als in het oude Indië, maar een zaak
van nationaal en internationaal belang. Ernst, des-
kundighed en bekwaamheid zijn belangrijker dan
enthousiasme en geld. Ook is in de gepasseerde
jaren veel geld en vertrouwen verloren geraakt in
Nw. Guinea-avonturen. De weg naar Nw. Guinea
is een zeer lange en zeer moeilijke, want zij be
tekent een investering in de toekomst. Maar in elk
geval heeft deze bijeenkomst weer nadrukkelijk
bewezen, dat de wil om naar Nw. Guinea te gaan,
bij vele duizenden er nog steeds is. Kan Nederland
daar zijn voordeel mee doen?
Worden door redactie en administratie gebruikt
om inhaalwerk op te knappen. Gedurende deze
dagen liefst geen bezoek. Geen telefoontjes. Veel
plezier met deze TONG-TONG, recht gezellige
Paasdagen toegewenst en tot ziens in april!
HET INDISCHE BOEK.
Op de Boekenbeurs van de Bijenkorf in Den Haag
heeft het stalletje van Indische literatuur (toekang
djoeal: E. Breton de Nijs en Tjalie Robinson) het
best verkocht van alle stalletjes! Beide schrijvers
menen voor dit succes onze (hoofdzakelijk Indi
sche) kopers apart te moeten bedanken. Het was
een bijzonder gezellige dag met talloze ontmoe
tingen met oude kotjo's en met andere leuke her
inneringen: „Obral besar!" „Alles moet weg!" „Wie
één koopt, koopt twee!" „Borongan!" Het leek af
en toe wel op een lèlang voor een vertrekkend
collega op een klein plaatsje in het oude Indië!
Maar er bleek nog meer: het Indische boek begint
zijn solide plaats op de Europese boekenmarkt te
veroveren; de Indischman gaat zijn schrijvers ken
nen en waarderen. Als deze groei doorgaat, for
meren zich straks ongetwijfeld literaire kringetjes,
méér pennen komen in beweging, het werkterrein
groeit en de critiek, het gehalte wordt steeds beter.
Dat is goed. Dat is héél, héél goed. Hantem teroes,
repatrianten, hantem teroes. Er is ook in de Euro
pese rimboe wel cultuur te brengen! (Wie lacht
daar?!).
Met de volle inzet van ALLE NEDER
LANDERS UIT INDIËdie het Ned. volk
vertellen willen hoe wij WERKELIJK
leefden, en die overtuigd zijn van de nood
zaak om met veel van onze waarden het
leven hier te verrijken.
Uitgave GAMBIR
Uitgeverij voor Oost en West