BIJ DE DOOD VAN EEN LEIDER
En de verdwijning van een volksgroep
ACHTERSTALLIG?
DRINGEND VERZOEK
Schrijf voortaan bij ALLE betalingen
(briefkaart, giro, postwissel, enz.) „Oud
Abonné" als U reeds abonné bent, en
„Nieuw Abonné" als U Uw eerste
betaling doet Dit betekent enorme ver
lichting van onze administratie. Dank U.
Voortrekkers gevraagd
Onverwacht en vrijwel ongemerkt is 10 februari j.l. Ir. Eduard Doppie Wermuth over
leden, vierde voorzitter van het oude Indo Europeesch Verbond en één van zijn oudste
en meest verdienstelijke kampioenen.
Vrijwel dagelijks sterven er oud-gardisten van het
oude I.E.V. Men weet het nauwelijks. Hoe tragisch
sterft daarmee in alle vergetenheid de eenheid van
een jonggeboren volksgroep, die eigenlijk maar ge
leefd heeft tussen twee wereldoorlogen. Want vóór
1914 moest het sociale bewustzijn van een voor
dien nog verstrooide groep van „Indische jongens
„Sinjo's" en „paupers' nog ontwaken. En na 1949
pleegde deze jonge groep practisch zelfmoord, door
zich in tweeën te laten scheuren in de onvermijde
lijke keus tussen het vader- en het moedervolk, die
plotseling als vijanden tegenover elkaar stonden.
Ir. Wermuth was in één van de laatste stadia van
dit eenheidsbestaan voorzitter van het I.E.V. Hij
heeft de laatste grote groei van het I.E.V. mogen
leiden (maar ook toen al in de schaduw van de
enorme populariteit van zijn grote voorganger Dick
de Hoog) en hij heeft de verschrikkelijke integratie
gezien. Wat dit betekent heeft voor een Indo in
hart en nieren, dat kunnen misschien alleen Indo's
begrijpen.
Uit zijn leven in het kort de volgende feiten: ge
boren 9 april 1890 te Tegal. Met eind-H.B.S. in
1911 naar Holland. In 1918 afgestudeerd, in 1919
terug naar Indië. Werkte slechts een paar jaar
in de suiker en kwam daarna in dienst van
Volksgezondheid. Standplaats Soerabaja. IEV-man.
Gedeputeerde voor O.-Java in de Volksraad. Na
zijn overplaatsing naar West Java, gedeputeerde
voor W.-Java. In 1938 algemeen voorzitter van
het I.E.V. Na de oorlog de langzaam rijpende
scheuring in de I.E.V.-gelederen. Nieuw Guinea
als stamland een uitkomst? Op de Conferentie te
Pangkal Pinang doet Ir. Wermuth daartoe een
voorstel aan dr. v. Mook en vraagt tien millioen
voor de eerste „doorstoot". Het (blijkbaar niet
gelust) plan bloedt langzaam dood in studie-com
missies. De scheuring voltrekt zich verder en is
met de overdracht practisch een feit. In 1949 was
Ir. Wermuth intussen ziek naar Nederland vertrok
ken, waar hij niet stil bleef, maar meer en meer
VAN ROGGEVEEN NAAR OPA DRIBBEL
Er is in drie eeuwen nogal wat veranderd met
de Nederlandse volksmentaliteit. Toen de groot
ste ontdekkingstochten, de overwinning van Ar
mada's, de verovering van halve continenten. Nu
het stukje voor beetje afgeven van alles. Het knus
bij de kachel zitten met Dreespensioen en het
luisteren naar de radio-wereldreiziger Opa Drib
bel, die Indianen, zeerovers. Chinezen, enz. enz.
met wat platte gijn lekker in de luren neemt.
Ach ja, natuurlijk is het niet erg. Waarom zou
een mens zijn lol niet hebben? Maar het is helaas
zo afschuwelijk arm en benepen allemaalis
assimilatie hiernaartoe werkelijk het mooiste wat
we wensen kunnen?
U weet toch wel dat het abonnement op TONG
TONG
VOORUIT
betaald moet worden? Velen gaven zich op als
abonné, vroegen en kregen Kerstnummer en daar
na ook al eerste toezending van krantjes, maar
een inschrijving volgde nog niet. Pak gauw uw
giroboekje of zend een postwissel!
Ook hebben wij ettelijke tientallen achterstalli-
gen, aan wie toezending van TONG-TONG
wordt stopgezet, tenzijWie niet zeker weet
tot hoe lang betaald is, stuurt maar vast weer
wat op en vraagt: „Hoe ver? Wij antwoorden,
maar teken dan zelf even op de kalender aan.
Samenwerken!
inzag dat het een verloren zaak was. De oude
eenheid van het IEV raakt geheel verkaveld en
hiermee raakt de inmiddels als voorzitter afgetre
den ir. Wermuth in het vergeetboek.
Nu is Wermuth dood. De Indischman sjokt tóch
wel verder. Men vindt eventueel wel een partijtje
om zich bij aan te sluiten. Er zijn genoeg sociale
zekerheden (net als toen in Indië: periodieke ver
hogingen, pensioen: ieder voor zich en God voor
ons allen). Waar is eigenlijk nog een IEV voor
nodig of welke groepering ook? Waarvoor zijn
flinke Indische jongens nog nodig? Ze moeten óf
heilige zijn óf met alle wensjes rekening houden
of anders! Vaak zijn IEV-voormannen weinig meer
geweest dan Kop van Jut. En hoe weinig beseft
men dat wat men aan plus-waarden heeft in dit
leven, toch te danken is geweest aan deze voor
vechters die onophoudelijk zwoegden voor een be
ter lot van de Indo. En dat wat er verlóren is.
te wijten is aan zichzelf of aan omstandigheden
buiten de macht van Indo-leiders.
Dit is een hard verhaal. Maar men denke niet
dat het leven van een Wermuth het leven is van
zo maar een meneer. Het is zeer zeker het leven
van een coördinatie-punt van de Indische volks
groep. Wie zijn leiders laat vallen of vergeet,
die valt mee, die wordt zelf vergeten. Elke bescha
ving is het resultaat van samenwerking, trouw
en opoffering tussen leiders en massa. Alleen met
deze onmisbare factoren is arbeid mogelijk. Wij
vergaten Wermuth, Dick de Hoog is een legende
geworden, niemand weet waar Weiss is. Onze
soortgenoten in Indonesië hebben wij verworpen,
in de Hollandse partijpolitiek staan wij met knup
pels en zeisen tegenover elkaar.
En ergens is in deze „Vaart der Volkeren" een
wonderlijk en heel apart begaafd IMens aan het
sterven: de Indo. Goed, Indische jongen of Indisch
meisje dan, goed Indische Nederlander, Indo Euro
peaan dan. Zie U, ziet U de verbrokkeling, de
De heer J. Groenendijk, Menschikoffstraat 30, te
Zaandam, wil gaarne contact opnemen met In-
dischgasten, die veel voelen voor vestiging in
Zuid Amerika, in het bijzonder in Paraguay. De
heer Groenendijk is een oude rot in allerlei tak
ken van de groot- en klein-cultures, durft zowel
grote als kleine projecten aan, maar zoekt een aan
tal mensen, die bereid zijn hier op een gezonde
wijze werk van te maken.
Dit „gezond" houdt o.a. in het verkrijgen van
regeringsmedewerking voor b.v. het doen uitkeren
van pensioen en A.O.W. (desnoods in beperkte
maar voldoende vorm) in het land van vestiging.
Hoofdzaak is dat gevormd wordt een kleine pio-
groep.
De heer Groenendijk heeft reeds uitvoerige gege
vens verzameld over vestigingsmogelijkheden en
mogelijkheden voor nieuwe ondernemingen, ook op
bescheiden schaal. Wanneer de koppen maar
eerst bijeen gestoken worden, dan zullen weldra
stappen genomen kunnen worden in de goede
richting.
verdeeldheid? En ziet u hoe daaronder toch wel
een écht mens gaat, gebukt onder aantijgingen en
beschuldigingen, veroordeeld en gestraft' Andere
volksgroepen bestaan honderden jaren, de Indische
leefde maar tussen twee wereldoorlogen.
Nu, gisteren, morgen gaan de laatste leiders de
weg op van Van Ophuijsen, van Enthoven, van
Dick de Hoog, van Wermuth. Ons hart is met wee
moed vervuld. Met elke stervende Indischman sterft
een brokje van het Wezen Indo. Wat bij andere
volkeren en volksgroepen sterft in vele eeuwen,
(zelfs de Badoejs leven nog!) desintegreert voor
onze ogen in een mensenleven.
Staat ook voor TONG-TONG de schrijvende vin
ger reeds aan de wand?
Het is niet prettig bij deze overpeinzing te be
seffen dat het onverdraagzaamheid en gebrek aan
eerbied voor onze ouders en grootouders zijn, die
ons bestaan doden. Het is een dubbel genoegen te
beseffen dat er toch eens een tijd was dat er Indo s
leefden, die anders waren. Een laatste saluut dus
en een eresaluut! - aan Eduart Doppi Wer
muth. Dat zijn geest herleve.
T]AL1E ROBINSON
COPY VOOR TONG-TONG.
1. Altijd naam en volledig adres in linkerboven
hoek pag. 1 van uw copy. Ondertekening met
echte of schuilnaam of initialen aan het slot.
2. Anonyme copy en brieven worden NOOIT in
behandeling genomen. U wordt automatisch be
schermd door het redactiegeheim, nooit door ano-
nymiteit.
3. Als U copy instuurt én een brief schrijft, op
beide (in de linkerbovenhoek) naam en volledig
adres.
Schrijf nooit roewet; persoonlijke mededelingen, op
gave van nieuwe abonnees, verantwoording gel
den, gescheiden houden. Mag wel op één velletje,
maar apart onder a, b en c.
4. Schrijf leesbaar.
5. Wees kort.
ZEKERHEDEN
Men heeft zo gemakkelijk de mond vol over de
zekerheden in Nederland. Is men niet in de war
met BELOFTE VAN of HOOP OP zekerheden?
Laat eens de zekerheden van 1930, 1939, 1947 en
1959 de revue passeren blijft bitter weinig over
van zekerheden, ja? En wat DOEN we om onze
zekerheden te garanderen? Niets toch? Alleen zeu
rig achter tuimelende kabinetjes aanlopen toch?
Van een ruime blik vooruit en een doelbewuste
planning voor de komende vijf jaar is in elk geval
geen sprake. Welke zekerheden hebben om
maar één voorbeeld te noemen onze landgeno
ten in Nw. Guinea? Zekerheden lariekoek
