OVERAL INTEGRATIE
4
BRASIL.
Dit laantje staat niet in 's Lands Plantentuin, maar
in de Bosque Municipal, Ribeirao Preto (Est. S.
PauloBrazilië.
studeren, ook schriftelijk. Het examen wordt dan
in Sao Paulo of elders afgenomen. Het is net zo'n
systeem als Leids Onderwijs of P.B.N.A. Voor de
Universiteit kan je je ook schriftelijk voorbereiden.
De Universitaire opleiding heeft echter normaal
plaats.
Voor en tegen.
Rassen: Je vindt hier van alles en de mengsels
daarvan. Wij vallen niet op als je tenminste niet je
mond opendoet. Niemand vindt het trouwens erg,
dat je een buitenlander bent en ze vragen er ook
niet naar. Ik word voor een Braziliaan aangezien
en mijn kinderen ook. De Braziliaan geeft zich niet
vlug, is erg traag in het nakomen van beloften.
Maar als ze je eenmaal mogen zijn ze gul en gast
vrij. Dit is een logisch gevolg van de toestand,
omdat je hier, mede door de immigratie, allerlei
schorem hebt en ze vaak zijn bedrogen.
Klimaat: Het klimaat aan de kust bevalt mij niet.
In Santos en Sao Paulo regent het veel en ver
andert de temperatuur wel 4 maal op een dag.
Als je over de bergrug heen bent en een paar 100
km in het binnenland zit is het klimaat veel beter,
meer constanter. Hier in Goiania (ongever 1200
km van Sao Paulo) lijkt het klimaat op dat van
Bogor. De wegen buiten de stad zijn niet geasfal
teerd en zit je dus in de droge tijd onder de rode
stof en in de natte tijd onder de modder als je een
trip buiten de stad hebt gemaakt. De wegen zijn
slecht, vol met gaten, toch is er druk verkeer. De
belangrijkste plaatsen hebben electriciteit en water
leiding (drinkwater moet gefiltreerd worden, ook
in Santos), ofschoon een put met een electrische-
of hand-pomp beter is.
Treinen: In de staat Sao Paulo heb je de modern
ste trein van Brasil. Dit is een electrische trein
met roestvrij-stalen wagens en rijdt over gelaste
rails, ramen, die een goed uitzicht geven op het
landschap. Als je Pullman reist, dan zit je in een
fauteuil, die om haar as draaibaar is en wat meer
is, ze rijdt stipt op tijd. Hiernaast heb je nog
treinen, die ze met hout stoken en je dus een
reisjas moet aantrekken om je kleren niet te ver
pesten met brandgaten.
Bijna elke belangrijke plaats is per vliegtuig te
bereiken, hetzij lijn- hetzij taxi vliegtuig.
Contrastrijk.
Brasil is erg contrastrijk. In Santos b.v. rijdt een
tram, waarbij „tante Betje" van Betawie heilig
vergeleken is, langs een rij hypermoderne wolken
krabbers van 15 hoog. Hier in het binnenland kom
je nog dorpen tegen die wij uit de filmen van Tom
Mix en Tom Tyler kennen. Mijn jongste zoon
kruipt op elk paard, dat hij kan bemachtigen, hij
heeft zich ook volkomen aangepast en denkt als
een Brasileiro.
In de komende nummers gaan we regelmatig brieven opnemen van Nederlanders uit het oude
Indië, die weer opnieuw de wereld zijn ingegaan. Hier in Nederland denkt men dat het hele pro
bleem van de uit zijn tropische vaderland verdreven Nederlander alleen maar schuilt in de as
similatie hier. TONG-TONG heeft voortdurend hardnekkig verdedigd dat „wij-uit-Indië" té ruim
geleefd hebben en dat het voor verreweg het merendeel van de repatrianten NIET mogelijk zal
zijn om zich GEESTELIJK aan te passen (de praktische aanpassing! werk, kleding, voeding, ge
woonten is zonder enige moeite een feit geworden). Hij moet zijn rijkdommen uitdragen!
De lezer die zoals wij regelmatig kennis neemt van
hetgeen er gebeurt bij onze emigranten naar an
dere oorden van de wereld, zal straks volmondig
togegeven, dat wij in Indië in feite zó ruim gevormd
zijn dat aanpassing bij elk ander volk in elke
andere streek ter wereld een „perkara ketjil" is.
Totoks en Indo's zijn nu Transvaler gewerden en
Deen, Amerikaan, Canadees, Fransman en Austra
liër, Afrikaan en New Zealander, Braziliaan en
Argentijn. Opgegroeid en in vrede geleefd hebbend
met Indonesiërs en andere vreemde Oosterlingen,
andere godsdiensten en zeden en gewoonten
MOESTEN wij immers wel universeler denken
dan de Hollander hier, die praktisch opgepot zit
met z'n politieke, geloofs en burentwistjes (al heeft
hij boekenkasten vol wijsheid).
Wat ons echter bij al deze nieuwe nationaliteten
opvalt, is de onvernietigbare trouw aan de herin
nering van het oude Indië en de trots van het
Indischman zijn. Voor hen betekent assimilatie
NIET het geheel wegschuilen achter Scheveningse
of Spakenburgse rokken, maar het zelfbewust en
enthousiast uitdragen van de oude ideeën en waar
den. Waar de Indischman zijn voet zet, daar ver
schijnen zijn nasi goreng en saté, daar komt zijn
guitaarmuziek, daar komen een massa levensge
woonten, die in dat nieuwe land zeer welkom zijn.
Ah, wij hebben Indonesië verloren en wij pro
jecteren Indonesië op de wereldkaart!
(In het volgende nummer krijgen brieven uit Nw.
Guinea een flinke beurt.)
Ik heb nu 4 zoons in de leeftijd van resp. 19, 17,
16 en 10 jaar. Voor hun toekomst heb ik mijn
geliefde Indië verlaten en de B.P.M. na 18 dienst
jaren vaarwel gezegd en ben naar Negrie Koud
gegaan, waar mijn 2 oudste jongens reeds voor
studie waren. Ik had geluk, want binnen de 2
maanden kreeg ik een goed betaald baantje in
Rotterdam bij N.V. van Mindeno, maar ach Tjalie,
als je in de Tjiliwoeng hebt gedreven, achter de
tjelengs en matjans hebt gejaagd, tegen de nja-
moeks hebt gevloekt, de tongèrèts en zijn vriendjes
in de nacht hebt horen zingen, dan is het schone,
natte Holland als een levenloze mooie wassenpop,
een mooie grafkelder.
Toen ik er zo over ging denken, lachte het geluk
me weer toe, want ik kreeg de kans om voor een
olie Maatschappij in Brazilië (Petrobas) te gaan
werken. Ik tekende mijn contract in Nederland en
verder zorgde Petrobas voor de rest, zodat je ons
dus niet als 100 emigranten kunt beschouwen.
Het land dat Indië vergoedt.
We hebben 3 jaar in Santos gewoond, nu ben ik
een eigen zaak begonnen in Goionia; de fam.
Bavinck (Dirk) is ook elders een kippenfokkerij
begonnen en een zekere Paul 'Hartsteen heeft weer
een andere job in Sao Paulo gekregen. Voor een
goede, serieuze vakman is het niet zo moeilijk om
aan werk te komen als je tenminste in het begin
geen al te hoge eisen stelt. Op het ogenblik is het
een slechte tijd om naar Brazilië te emigreren om
dat Brasil op haar kop staat (zwakke valuta, hoge
levensstandaard), maar daar lijdt de hele wereld
aan. Mijn zaak gaat ook niet al te bes!, maar ik
kan me redden, hoop binnen een paar maanden
weer wat geld te verdienen met een con' -act voor
de bouw van een Electrische Centrale.
De huishuren zijn verduveld hoog, variërend van
6 tot 15 duizend cruzeiros per maand. Het is dus
zaak om een eigen huis te hebben. Het eten gaat
gemakkelijker. Hoofdvoedsel is rijst en bonen. Ver
der vind je hier alle Indische groenten en vruchten
terug zo als katjang pandjang, laboe, oebie, sing-
kong, mangga, nangka, djamboe kloetoek en mon-
jet, enz., enz. Bananen („pisang" mag je hier n.l.
niet zeggen, is een vies woord) in overvloed en
papaja ook.
Wij leven hier net als in Indië, 2 maal rijst, dit ook
voor de goedkoopte, brood is erg duur, nog niet
te spreken van het beleg.
Mijn vrouw blandja voor het eten ongeveer 200
cruzeiros per dag, buiten rijst, olie, boter, suiker,
melk en brood. En dan leven wij helemaal niet lux.
Levensstandaard is abnormaal gestegen. Om een
voorbeeld te noemen: we kochten drie jaar ge
leden eieren voor Cr. 18.het dozijn, nu is het 60
cruzeiros; tomaten indertijd 6 nu 25 cruzeiros, enz.,
enz.
Toch, weet je Tjalie, denk ik, dat ik het land
gevonden heb, dat mij Indië vergoedt. Daarom heb
ik hier ook stukken land gekocht, t.z.t. ga ik mijn
huis bouwen, dan heb ik wortel geschoten in mijn
nieuw vaderland .Brasil"Jammer, dat je dit land
niet kent, het lijkt als een tweeling op ons Indië.
Als je op straat loopt voel je je ook op je gemak,
want je vindt er al de typen terug, sie Amat, sie
Tong, sie Kalong, sie Gading, enz. Ze moeten al
leen niet hun mond opendoen, want de taal is anders
(ik merk het niet meer zo erg). Je hebt hier ook
de tanie, die singkong en djagoeng plant; je kan
hier ook met een spuit op je nek gaan slojong of
in de rivier baden. Ik ga hier met mijn jongste
zoon vliegeren, zo'n vlieger, die kan duiken en
draaien vinden ze machtig, want dat kennen ze
hier niet. De Nederlandse taal van mijn jongens is
nog slechter, dan dat wij vroeger op straat spraken.
De Nederlandse taal van mijn jongste is helemaal
sajoer asem. Hij spreekt iets wat op Nederlands
lijkt, kan het echter niet meer schrijven en leest
het op z'n Portugees. Op school kan hij vrij aardig
mee, blinkt niet uit, maar bolé bilang „tevreden".
Mijn 2de zoon studeert verder, terwijl de an
deren liever werken. Je kan hier in Brasil voor alles
Dit groepje zwemmers is niet ge
kiekt in het zwembad Kedoengha-
lang of Trètès, maar in het zwem
bad van de Fiscina Jockey Clube,
Goiania, Brasil. Alle zwemmers
zijn Brazilianen, INCLUSIEF de
iongen uiterst links, Bunny Persijn,
en de jongen geheel rechts, Dim-
my Persijn, van origine Anaks
Betawie, thans houders van alle
zwemrecords in de staat Goiania,
Brasil. en enorm populair bij hun
nieuwe landgenoten. Als we al die
verhaaltjes horen van „Indisch-
gasten kunnen niet assimileren in
Brazilië" Waar blijft de In
dische jongen in de Hollandse
sport?