RIJST, WIEROOK EN BLOEMEN
6
Nog een reactie op „Nassi Koening"
19 h4
CHAKRASEM
Als de avondschemering valt, de bergwind het
bamboebosje bij het hek doet ritselen en de geur
van brandende bladeren uit de kampongs zich
mengt met die van de djamboebloesem en de pat-
jar tjina uit de tuin, worden de kinderen binnen
geroepen.
Het is mënggërip en dan is het veiliger in de
voorgalerij te zitten, op de stoep, om samen lied
jes te zingen en maleise pantoens.
Dan wordt er ook verteld: oude legenden uit het
stamland over „Aradjangs" en „Poesaka's",
sprookjes en eigen belevenissen.
De kinderen leren de gebruiken van het volk en
hun adat en eerbied wordt hun bijgebracht voor
alles, wat daarmee samenhangt.
Zij luisteren naar de legenden van Adji Saka, de
zoon van Radja Astina en Ratoe Bramani-Wati.
Tritroestho heet hij en als jongeling gaat hij naar
Dekhan, het hoogland van Zuid-India, om de ere
dienst van Boeddha, „de Saka" te leren. Dit ge
schiedt tijdens de regering van de vorst Saliwahana
over Dekhan. Hij keert naar Java terug onder de
naam van Adji Saka en landt 14 maart van het
jaar 78 na Chr. aan de kust van de Residentie
Rembang. Waar nu Blora ligt, sticht hij het vor
stendom Mendang Kamulan. Hij voert de luni-so-
laire jaartelling van Qaka of Galivahana in,
die de duur van het jaar brengt op 365J4 dag-
En hij leert het volk de sawah's bewerken, want
hij kent de onschatbare waarde van de rijst als
voedsel.
De kinderen leren de pasarans kennen, de tafels
met de kaballistische getallen en de petangans, de
primbons, de tèngèrans, de neptoe's, de woekoe's
en de ngelmoe's. De goede en de kwade dagen; de
goede dag om te verhuizen, maar let ook op de
Naga en de stand van de maan. De goede dag, om
padi te planten en de goede dag om te trouwen. En
vergeet de slametans niet, de slametan om je dank-
1
z
3
<1
S
S
1
lp
11 k.
1Z
13
n
IC
i;
2o
21
15
*3
k Alt
z?
25
*3
So
31
32
33 ki
*3
is
54
3?
*3
Horizontaal:
2. Voornaam v. avonturier; 10. vloedhoogte in
het Y: 12. koorzang; 13. binnenlands bestuur; 14.
deel van een huis; 16. leider; 17. voor; 18. materie;
20. nummer; 21. deel van het hoofd; 22. duidelijk
maken; 24. Europ. volk; 25. vereniging van lan
den; 26. begrip; 27. ingelijks; 28. gewicht; 30. be
paalde hoeveelheid papier; 31. dierenverblijf; 32.
kijken; 34. telwoord; 35. water in het noorden des
lands; 36. geneesmiddel; 38. dienaar; 39. Indisch
alarm en tijdsinstrument.
Verticaal!
1. nergens openingen laten; 3. in orde: 4. voertuig;
5. Perzië; 6. in de richting van; 7. sluis; 8. afstand
van nulmeridiaan; 9. bewijs van intekening; 11.
vermogen; 13. benauwde hitte; 15. rondgang deel
tje; 17. deel; 19. flink; 21. groep zangers; 23. vol
gend op; 33. windstreek; 36. neergeslagen (Eng.
afk.37. voegwoord.
1, 2, 9 en 39 geven U een goede raad!
Ajoh Boeng, poekoel teroes!
BOENG JULIUS.
baarheid te tonen, de slametan om geluk te vragen
voor het nieuwe huis, de slametan bij de geboorte
en de slametan voor het afscheid.
De slametan voor de besnijdenis en voor het
meisje, dat volwassen wordt.
Voor het huis en voor de mannen en de zonen is
de nassi koening, de vorstelijke rijst, met zeven
gerechten en zeven soorten geurige bloemen in het
bakje van pisangblad. Ramping moet er altijd bij
zijn en dan rozen en melati, tjempaka koening en
tjempaka poetih, kenanga en jasmijn, patjar tjina
of patjar djawa.
Denk er aan de vier bakjes klaar te zetten met
boeboer merah en boeboer poetih in de hoeken
van de tuin met bloemen en wat menjan. Want de
Bëgëdjil bewaakt en beschermt de tuin en het erf.
Voor het geluk neem je nassi keboeli toempëng
en voor „senang hati" nassi gölöng met zeven
droge gerechten.
Voor de vrouwen en meisjes let je op de pasaran
van hun geboortedag en de slametan wordt daar
naar gekozen. Voor de een is het lëpët, of nassi
goeri, voor de ander nassi poenël met zeven soor
ten vis, „die masak njang pantes", zoals het be
hoort!
De slametans worden altijd gegeven op malem
Djoema'at vanaf vier uur 's middags en de mooi
ste is Djoema at Wagé.
En vergeet niet de Slawët bij de bloemen te leggen
voor degene, die het gebed zegt voor het geluk.
Maar nooit mag je om rijkdom vragen of om
macht. Dat is sial, want dan komt de Blöröng bij
je in huis. Redjeki mag je vragen, dat is voor
spoed. Als het mag, komt rijkdom ook wel en als
het niet komt, is geluk voldoende.
Want je kan een Moestika vinden of krijgen, de
moestika uit een vis, of een tamarindepit, de moes
tika uit padi of uit een oude boom. Die brengen
geluk en voorspoed.
De dondersteen of Gigi Goentoer beschermt tegen
ongelukken.
De Bersih Koening weert kwade invloeden. De
Gana, de houtknoest, die zo zeldzaam is, vooral
van de Timangga-boom, wendt alle kwaad af en
geeft geluk en rijkdom. Ook waarschuwt hij in
dromen (wisik). Er zijn ook geluksstenen: de Ket-
joeboeng kasian en de Akik.
Luister goed en onthoud alles, dan leer je zien en
horen.
En niet iedereen mag een slametan geven. Zij die
kwaad spreken en spotten vooral niet. Want hun
ziel behoort aan de Lödrö en als zij een slametan
geven zit de Lödrö ook aan en kijk eens goed, wat
er met de rijst gebeurt.
Vergeet degenen niet, die de slametan helpen
klaarmaken. Zij moeten ook hun bèrkat mee naar
huis nemen. Dat is redjeki voor hen en voor jezelf.
Gelukkige jeugd, die zo vroeg reeds vertrouwd
werd gemaakt met de omringende natuur en haar
geheimzinnige machten; met de godsdienstbegrip
pen van het volk, waar zij ook van afstamt.
Ligt niet aan alles een eeuwenoude wijsheid ten
grondslag, die het verband weet tussen de zienlijke
en de onzienlijke wereld op deze aarde?
CORA CORA.
IN DE WOLKEN
Voor ons uit lopen een Amboinese jongen en een
blond meisje pink-aan-pink. We vangen brokstuk
ken van hun gesprek op zonder er speciaal naar
te luisteren.
Zij: „Als we kunnen trouwen, ben ik in de wol
ken!"
Hij: „Als wij trouwen ben ik in de zevende wolk!'
Zij: „In de zevende hémel!"
Ze schateren allebei van het lachen.
(Zie je wel: verschil van taal is leuk. als je mekaar
maar mag!)
Ga liggen op de rug met de handen en voeten zoals
in fig. 1 is aangegeven. Hef nu geleidelijk de
romp, dijen, heupen en hoofd tot de stand in fig. 2
bereikt is. De ademhaling gaat door. Houd de
ellebogen recht en stijf. Na enige tijd (15 tot 30
seconden) weer langzaam terug naar stand 1.
Gevorderden kunnen deze oefening ook doen vanuit
een staande positie. Handen hoog, langzaam achter
over buigen. Zijn de handen op heuphoogte, dan de
knieën wat buigen. Tenslotte de handpalmen op de
grond plaatsen. In het begin kan men het oefenen
langs een muur.
De oefening geeft een perfecte lichaamscontrole.
De borst kan volledig uitzetten. Practisch alle
spieren, maar vooral die van armen, schouders,
dijen en benen, worden intensief getraind door deze
asana.
RAMA.
Dc Yogalessen in Den Haag zullen op 18 sep
tember beginnen onder leiding van Rama Polder
man en mevrouw Doom en wel in het gebouw van
TONG-TONG, Prins Mauritslaan 36, Den Haag,
éénmaal per week één uur. Aanvang lessen nieuwe
lingen half negen, gevorderden half acht. 12,50
per maand. Duur van de cursus twee e drie
maanden.
Opgeven bij TONG-TONG of 's avonds na 18.00
uur bij telefoon 390165, Den Haag.
INDISCHE BOEKEN
BOEKEN OVER INDONESIË
en andere buiten-europese gebieden zoals Surina
me en de Antillen, Afrika, China wist u dat die
te vinden zijn in de Bibliotheek van het Ministerie
van Zaken Overzee, Kamer 125, Plein 1 (ook te
bereiken via Binnenhof 7) tel. 183860.
Deze bibliotheek is voor iedereen toegankelijk, u
wordt er zeer vriendelijk ontvangen en u kunt er
alle inlichtingen en ook alle voorlichting krijgen
die u wenst. U kunt er letterkundige werken
vinden van P. A. Daum, maar ook van Aya Zik-
ken, er zijn reisbeschrijvingen, werken over In
dische kunst, sociologische verhandelingen, boeken
over oude Indische landhuizen en steden, maar ook
is het bijvoorbeeld mogelijk om de jongste letter
kunde uit de West op de voet te volgen. De boe
ken die u aanvraagt mag u één maand in huis
houden. Een waar Paradijs voor boekenliefhebbers
en het kost niets!
De bibliotheek is geopend dagelijks van 9 uur tot
17 uur, 's zaterdags van 9 uur tot 12.30 uur.
