INDISCH VOETBAL IN NEDERLAND
5
II
NACHTVORST OP JAVA
Het zal bij velen niet bekend zijn, dat op Java in
de oostmoesson lichte nachtvorsten voorkomen en
af en toe ook wel zware. Er zijn 3 plaatsen, te
weten op de Pangalenganse hoogvlakte en de Pa-
toeha, bij de Gn. Slamat en op de Semeroe en
Diengplateau.
Zo was het b.v. op 10 en 11 september 1949 be
paald winter op Pangalengan. De hoogvlakte was
omgetoverd in een fantasie van ijzel. Een sprook
je voor outsiders, die zulks konden waarnemen
van het aaneengesloten park van theeplantages;
een slag echter voor de planters, die hun onder
nemingen na de oorlog in zwaar gehavende toe
stand terugvonden en moeizaam weer opgebouwd
hadden. De nachtvorsten hebben een merkwaar
dige overeenkomst met die in Holland in het voor
jaar. Dan wordt door het radio-weerbericht ge
waarschuwd: kans op nachtvorst op beschutte
plaatsen. Op de hoogvlakten vriest het nooit tegen
de berghellingen of op de heuvelkammen, daar
strijkt de wind langs. Vorst is dus steeds in de
beschutte kommen en valleien. Geregistreerd werd
een gemiddelde van 4° C. over alle onderne
mingen.
De opgelopen vorstschade betekent een buiten
productie zijn van circa 3 maanden. De uitloop
op de theestruiken is als zwart verbrand; bij zwa
re vorst, waarover hierboven wordt gesproken, zijn
de lichte en zwaardere takken van de struik
ook bevroren, die later weggesnoeid moeten wo-r
den. In 1934 wees de thermometer 6° C.
Uitzondering is, als in een jaar geheel geen vorst
voorkomt, meestal is de variatie van een Yi" tot
\Y°2° C.
Zo lijkt dan bij het ontwaken de wereld buiten een
sprookje in schitterend en flonkerend rijp. Het is
echter van korten duur, want als de zon om 8 uur
over de bergen komt, is het sprookje spoedig uit,
maar de bittere werkelijkheid blijft.
H. A. H.
LELANG
Kampong Belanda (Den Haag), 16 sept. 1959.
Beste Tjalie!
Even een reactie op het artikel betreffende „de éérste Indische voetbalclub in de ^^omp^ffe".
Ondergetekende speelde n.l. reeds in 1934 in een zuiver Indische voetbalclub t.w de HVV W.D*
(Winnen Door Samenspel ook wel Wij Doen Sportief en soms Wij Drinken Stevig.), waarin
namelijk in Den Haag studerende Indische jongelui voetbalden.
Vroeger in Malang hield ik altijd 2 maal per maand
een commissie vendutie. Een commissie vendutie
is ten behoeve van handelaars, n.l. in- en ver
koop. Maar voor de particulier was het óók een
uitkomst! Je bracht je oude barang en rommel
naar de lelang en soms bracht het goed geld op
ook. Voor de ambtenaren die crediet hadden bij
de regering was een lelang-commissie een redding
in de nood. Immers als je je geld nodig had, dan
bracht je je fiets of motorfiets al naar het gelang
van 't bedrag dat je nodig had naar de lelang.
Had je ongeveer 100.nodig dan werd de ge
brachte motorfiets bij de toekang lelang gebracht
en gelimiteerd voor 110- Op de commissie ven
dutie was de eigenaar aanwezig en kocht z'n eigen
fiets dan voor 110.op. Hij had dan 3 maan
den crediet van de regering en moest dan 110.
betalen en 6 z.g. vendusalaris voor de regering,
maar dezelfde dag rekende de venduhouder af en
ging van het bedrag 10% af: commissieloon.
Zo kwam je aan contanten, weliswaar met 16
rente in drie maanden, maar je was geholpen en
soesah na 3 maanden tingal di blakang!
Ook kwamen particulieren dikwijls werkelijk iets
verkopen en dan was mijn vraag altijd: „Hoe me
neer, limiet of a tout prix?" Iedereen begreep deze
uitdrukking.
Op een dag kwam een echte njo bij mij. „Oeah,
nir, ik perloe gèl, wil verkopen mijn grammofoon
op de lelang, apa kèn wel nir?"
„Natuurlijk," zeg ik, „is 't gelimiteerd of a tout
prix?"
„Oeah niet nir, Polydor".
M. S. NOACH.
We hadden destijds 4 senioren elftallen, 2 junioren
dito en hoopjes donateurs/trices! Bolé ja?!!
In de jaren 1932-1943 hebben wij een stuk of 5
kampioenschappen behaald en werden 5 van onze
spelers, t.w. Nono Uchtmann, Doppie Corten-
bach1), Tonny Castens, Jan Blom en Piet Boon
geselecteerd voor de jeugdtraining van het Ne
derlands Elftal onder wijlen Bob Glendenning J)
De eerste drie genoemde namen hadden ook in
Indië een bekende klank in de voetbalwereld en
wel bij resp. H.B.S. en THOR te Surabaja.
Helaas werd W.D.S. in 1943 door de oorlogsom
standigheden geliquideerd en na de oorlog zwermden
wij allen over de gehele wereld uit.
Andere namen?
Mosterd, Kaya, Puttiray, Ruhulessin, Dahlan, Har
ten, Schuwer, Beelen, Mallant, Boelhouwer etc.
Allemaal „katjongs" pèh!
En dan nog wat. Er voetballen wellicht géén dui
zenden-, maar wel honderden Indische jongens in
vele Nederlandse clubs! Noem maar op: HBS,
HVV, Quick, Westerkwartier, HFC, AFC, Kam
pong Madjoe(ü) en zelfs zijn er een paar Am-
bonnezen als semi-prof gecontracteerd bij b.v.
Alkmaar, RBC etc.!!
De reden waarom er zo weinig uitblinkende (en
daarom Tong Tong onbekende) Indische voetbal
lers zijn, ligt waarschijnlij niet aan de spelkwali-
teit, doch aan het physieke vermogen. De In
dische jongen is lenig en snel, doch over het
algemeen lichamelijk noch geestelijk „hard ge
noeg!
Hebben zij die lichamelijke- n geestelijke menta
liteit wel. dan komen ze óók op de voorgrond,
c.q. het Nederlands Elftal (Otten, v. d. Vinne.
Wijnveld, Adam, Bakhuys).
Verder waren en zijn Piet Langelaan, Leo Lens,
Jan Apontoweil, Hans en Rudi Herklots, Fred
Dutrieux, Karei en Rudi Goldman (allen HBS
Den Haag) en Victor Makatita3 (Quick, den
Haag) allen goede tot zéér goede spelers, die in
de le klasse KNVB hebben gespeeld!
Zo zou ik nog vele namen kunnen noemen, maar
ik doe zo maar een greep!
Overigens, wens ik de S.V. „NIVO selamat
djalanü
A. C. CASTENS
t) Dop Cortenbach kwam tijdens een bombar
dement om.
2) Bob Glendenning, misschien wel de beste trai
ner, die het Nederlands Elftal ooit heeft gehad,
werd gedood tijdens de zware bombardementen
op Londen.
3) Cadet Victor Kakatita werd door de Duit
sers gefusilleerd.
Noot:
mr. Apontoweil was Officier van Justitie in Ban
doeng en nu een hoge „kang in Den Haag.
Hans Herklots is majoor bij de marechaussee.
Jan Blom is electrotechnisch ingenieur,
dr. Mosterd is Luitenant Kolonel bij de Genees
kundige Dienst KL.
Max Kaya kapitein bij de K.L. Nono Uchtmann
was luitenant ter zee maar nu geswitched naar een
(prima) burger job.
Noot van de Redactie:
Goed gebruld, ouwe voetballeeuw! En dank voor
de beste wensen. Het is overigens duidelijk dat de
verlangens die in 1934 een rol speelden (een „eigen
kring tussen zoveel andere „eigen kringen in de
sportwereld), nu nog steeds bestaan. Men wordt
niet zo maar lid van elke willekeurige club.
En als er om welke redenen ook elders
weinig aansluiting is, maakt men zélf een club. Een
goed democratisch (en Nederlands) recht. Om die
reden werd de NIVO opgericht en roepen wij even
héél apart „bravo! voor dit aparte clubje. Tus
sen twee haakjes: er werd reeds tegen ettelijke
clubs gespeeld waarin Indische jongens voetbalden.
Er zijn geen scheve ogen, er is geen valse rivali
teit. Want hoe dan ook, een Indisch sportman is
een sportman en sport gaat in dit geval boven
het Indisch zijn.
Maar Tong-Tong hoopt op wat anders. Dat
naast zulke elementen als lichamelijke en geeste
lijke hardheid in zo'n Indische club een soort
eigen „stijl" ontwikkeld wordt, zoals bij de Bra
zilianen, Uruguayers en Argentijnen, dat wereld
kampioen maakt van een aparte klasse. Zet m op,
jongens! V/at zeg ik? POEKOEL TEROES!
„Een van de zekerste manieren om geld te ver
liezen is te weigeren iets anders te kopen dan
fondsen die het goed gedaan hebben in het ver
leden. Want op het moment dat je denkt dat je
veilig bent in je conservatisme, komt een nieuwe
interesse op de markt die de bodem uit je zeker
heid slaat."
Henry Crown, President van de
Material Service Corp. Chicago.
Afgezien van de smaak van al deze verrukkelijke vruchten (want over smaak valt tóch met te twisten),
hoe gemoedelijk waren de toekang boeah. Alle vruchten mocht je betasten zoveel ,e wou (zelfs de doe-
rens), je mocht eraan ruiken, ze werden soms gedeeltelijk voor je opengesneden, je mocht ervan proeven.
En dan mocht je nog tawarren ook! Hoe jammer, dat al deze eerlijke gemoedelijkheid meer en meer
schijnt te verdwijnen uit de wereld.
