inden
TOMSON
TOMSON
Deskundige voorlichting Prima snelle service
Sinds 1912
Scheveningen
11
IETS OVER TANGANYIKA
TONG-TONG IN KUALA LUMPER
MALLORCA
Vroeger deed BABOE TJOETJI de was, thans biedt
U een enorme keuze uit meer dan 80 VERSCHILLENDE WASMACHINES van
's werelds beste merken.
eares combo Zeesluisweg 22-30 - Telefoon 55.06.00
Gemakkelijk te bereiken met tram 8 en 11, bus 23 (L), halte Duinstraat
Grootgebracht in 't Indië van vóór de oorlog konden we onze draai niet! vinden in Holland en besloten
direct na ons trouwen naar de Oost terug te gaan en zo vertrokken we eind 1950 naar Indonesië. JNa
vier jaar planterservaring in Indonesië besloten we ons geluk ergens anders te proberen, En zo kwamen
we dan eind 1954 in Tanganyika aan. Hier zitten we dan al weer 4% jaar op een sisalonderneming,
16 mijl van het kustplaatsje Tanga. Over dit land nu, waar wij echt van zijn gaan houden, wilde ik
U wat vertellen.
Mijn man werkt voor een Engelse Mij en nu zou U
denken dat wij dus midden tussen de Engelsen zit
ten, maar niets is minder waar. Alleen op onze
estate zitten al 6 verschillende nationaliteiten. Is
daarom misschien de verstandhouding zo goed, is
het omdat we meer van elkaar kunnen verdragen
wetende bij voorbaat dat gewoonten en manieren
verschillen? Ik weet het niet ik weet alleen wel dat
er heel wat meer welwillendheid in onze zo woeli
ge wereld van vandaag zou kunnen zijn als men
meer open-minded stond tegenover elkaar zoals
wij hier. Maar ik dwaal af.
Onder elkaar wordt Engels gesproken, de voer
taal der Europese gemeenschap in Tanganyika. De
natives hier zou ik willen vergelijken met de Indo
nesiër, alhoewel de negers primitiever zijn en hoe
genaamd nog geen beschaving achter zich hebben.
Hun voertaal is Swahili.
Ik heb hier 4 bedienden in huis, de mpishi (kok
kie), de dobie (baboe), de houseboy (djongos) en
een chambaboy (kebon), allen mannen. Gewillig
maar vaak domzo vreselijk dom! Een voor
beeld: de djongos op een ochtend koppie tobruk ma
kend, U weet wel, geen melk maar water. Zie ik
hem het water door een zeefje gieten en ik natuur
lijk vragen: „waarom?, Wel, Memsahib (dat ben
ik) had hem toch geleerd als hij koffie maakte
moest er een zeefje bij gebruikt worden en hij
maakte toch koffie dus gebruikte hij er een zeefje
bij.
Wij wonen in een groot huis met ruime en hoge
kamers. Dit huis zoals de meeste andere huizen
op deze estate dateert nog uit de Duitse tijd. Er
omheen een enorme tuin, groot grasgazon en vele
vele Tjemara's, die bij het minste zuchtje wind dat
zacht ruisende geluid vootbrengen dat een ieder
die in Indië gewoond heeft wel kent. Behalve de
Tjemara's zijn daar ook de Flamboyant, Fran-
gipagni (Kambodja) en vruchten bomen Bloemen
bloeien hier het hele jaar door, maar in de warme
tijd, die duurt van november tot april, zijn het al
leen de sterkere soorten die het groen in de tuin
breken.
Het hele leven hier doet veel denken aan het leven
in Indië. Vele vruchten zoals Pisang, Papaja,
Mangga, Zuurzak, Djamboe, Blimbing en Djeroek
zijn hier allemaal te krijgen evenals allerlei soorten
groenten waaronder katjang pandjang, laboe en
katjang idjoe. Wij eten dan ook vaak Indische ta
fel, die door onze vrienden en kennissen zeer ge
waardeerd wordt.
Practisch iedereen hier heeft een eigen auto. Geen
luxe overigens in een land waar de afstanden zo
enorm groot zijn. We gaan dan ook geregeld naar
Tanga toe. Tanga ligt aan zee en het is in de haven
een komen en gaan van schepen die voor de aan
voer van verschillende artikelen voor diverse zaken
zorgen v.n. sisal, het voornaamste product van Tan
ganyika, weg komen halen om dit naar alle hoe
ken van de wereld te vervoeren.
De meeste shops in Tanga worden gedreven door
Indiërs, die hier de plaats innemen van de Chine
zen in Indië vroeger. Verder zijn er nog een paar
Europese zaken en ik mag wel zeggen dat Tanga de
kooplustigen van alles te bieden heeft.
Wat het uitgaansleven betreft: er zijn een paar
hotels waar men samen kan komen voor een ge
zellige keuvel onder het genot van een koele drank.
Drie bioscopen met een zeer uitgebreide sortatie
films, vaak hele goede. Er zijn natuurlijk vele
clubs (waar twee Engelsen samen zijn is een club).
Verder wordt er veel gezeild in de baai van Tanga.
Een boeiend schouwspel al die ranke scheepjes met
Mijn dochter, die met echtgenoot en spruiten in
Johore Bahru (Malakka) woont en aan wie ik elke
week een groot pak couranten en tijdschriften stuur,
schreef mij, dat ze zeer teleurgesteld was, dat bij
het pak per Willem Ruijs niet het nummer van
Tong Tong van 15 maart was bijgevoegd (ik had
dat nummer toen nog niet ontvangen) omdat ze al
tijd het eerst Tong Tong las, zijnde het interessant
ste van alle tijdschriften.
Precies mijn idee, zeg ik met Multatuli en dat zul
len stellig ook vele duizenden lezers van Tong
Tong zeggen (schreef niet onlangs een dame, dat
als ze Tong Tong las haar rijst aanbrandde?)
Zo iets mag niet verdwijnen. Poekoel teroes!
H. L. VOGELESANG
Zonnedauwlaan 2, Nieuwkoop
hun fel blauw, rood of geel gekleurde zeilen die
over de zee schieten onder een hel blauwe hemel
met op de achtergrond de verschillende beboste
eilandjes als groene vlekken op het water liggend.
Tanganyika is rijk aan wild en er wordt dus ook
gejaagd hier, alhoewel er gelukkig niet in het wilde
weg beesten doodgeschoten mogen worden. Voor
groot wild heeft men een licentie nodig en dan nog
mogen er alleen die dieren weggeschoten worden
die een plaag of gevaar voor de gemeenschap vor
men. Tanganyika is verscheidene zeer mooie wild-
servaten rijk.
Voor de lieden die voor het weekend een koude
neus willen gaan halen in de bergen is Leshoto een
zeer geliefd oord. Ik zou het willen vergelijken
met een bergplaatsje als Tretes in Oost Java. Lesho
to is alleen te bereiken via een nog door de
Duitsers prachtig aangelegde weg, die zich vanuit
Mombo door de Usambara mountains slingert tot
voorbij Leshoto. Een weg die je al klimmende
adembenemend mooie uitzichten biedt over de
vlakte.
Van harte kan ik U Mallorca aanbevelen, daar
het landschap hier afwisselend is op een kort be
stek stranden, bergen, grotten, enz. Men kan hier
in een eenvoudige Fonda (pension) al logeren voor
70 pesetas per dag en 15 procent service, inclusief
volledig pension (een zeer goede keuken heeft o.a.
de Fonda Espana op de Plaza Mayor).
Gaat men de advertenties na in de Elsevier of
Telegraaf, dan bieden Hollanders in Portals Nous
(14 km van Palma), zonder regelmatige busver
bindingen, pension aan voor 12.per dag. Wel
licht krijg je hiervoor Hollandse keuken, maar dat
is toch de bedoeling niet in Spanje. Het Spaanse
eten ligt de Indischen ook veel meer. Ik wil geen
kwaad vertellen van de mensen in Portals Nous,
je zult daar wellicht waar krijgen voor je geld,
maar als je een bescheiden beurs hebt, kun je
beter in een spaans hotel in Palma logeren,
waardoor ook het transport is opgelost.
Portals Nous is een kolonie van ongeveer 80 Hol
landers, waardoor de mensen in hun eigen kleine
kring blijven.
De allerduurste hotels in heel Spanje mogen maar
255 tot 265 pesetas per dag rekenen, dit zijn de
super de luxe hotels. Alles is hier vastgesteld
door het rijk, en ze mogen niet van de prijzen
afwijken. Iedere kamer heeft aan de wand een
kaart met de prijzen voor die kamer en getekend
door de Gobernio Civil. Bij overtreding krijgen
zij een flinke boete en hun naam komt in dikke
letters in de courant. De Hollandse hotels kunnen
dit ontlopen door afrekening te vragen in guldens
in Holland.
Ik heb hier zo het een en ander meegedeeld, waar
van eventuele touristen van Tong-Tong hun voor
deel kunnen doen.
Er zou natuurlijk over Tanganyika nog heel wat
meer te vertellen zijn, maar ik heb v.n. Tanga
en omgeving onder de loupe genomen.
Wij, mijn man en ik en ook vele van onze Holland
se kennissen vinden het hier allemaal erg prettig
en wij hopen nog een lange tijd te mogen meewer
ken aan de opbouw van dit mooie land.
Meur. BODDERIJ-REENS
ZZHEl
I
