Oud Indische Familienamen RADIO BOLLAND EEN PASAR MALAM IS VOOR ALLE LEEFTIJDEN j8jjiau DE AFSPRAAK 12 t Advertentie Reeds Shakespeare leerde ons: What is in a name, een waarschuwing om niet al te veel waarde te hechten aan namen en titels, maar, desondanks deze kleine zwakheid zit de doorsnee-Nederlander in het bloed, en we zijn maar al te vaak geneigd te betreuren, dat onze voorvader zich beperkte tot een nuchtere typische Hollandse naam als bv. Dirk Klomp, in plaats van de Courcelles de Saint Evremond (pure fantasie van Navorser) of iets dergelijks. In tempo doeloe trachtten onze Oma's dit nog wel eenigszins te vergoelijken door hun kinderen te sieren met een serie romantisch klin kende voornamen van vreemde oorsprong, ont leend aan het laatste product van de leestrommel, wat Oma verslonden had. In de 2e helft der 19e eeuw waren dat voornamelijk Franse, vanaf 1900 voornamelijk Engelse, Scandinavische of Russische voornamen, waartegen wijlen Charivarius in een geestig versje fel van leer trok. Maar over deze voor-namen gaat 't hier niet. In de Compagniestijd kwamen behalve vele Nederlanders, ook met elk schip min of meer berooide vreem delingen mee, om hier fortuin te maken. Slaagden zij daar in, dan vermengden zij zich vaak met de dochteren des lands, en hun familienaam leefde vaak in min of meer verbasterden vorm bij hun nakomelingen voort. Onder de Nederlandse Compagniesdienaren, die zich in het algemeen niet blijvend vestigden, doch er naar streefden zo spoedig mogelijk met een goed gevulden buidel naar Patria terug te keren, heerste een groot te kort aan vrouwen, daar de V.O.C, op dat punt merkwaardige begrippen had. Deze mannen hadden echter ook behoefte aan vrouwelijke zorgen, maar konden niet dan in zeld zame gevallen, hun trouwe metgezellinnen wetti gen en naar Patria meenemen. Natuurlijk waren er onverschilligen onder, wie het niet deerde wat er van hun gezellin en hun kroost terecht kwam, doch anderen deden toch, wat zij konden om voor hen te zorgen. En zo ontstond een typisch In disch verschijnsel. De zgn. „Buitenbeentjes" werd door doop een zekere maatschappelijke status ver leend, en een zeker verband met hun verwekkers geschapen, door het toekennen van de omgekeerde of verbasterde naam der Papa s. Financieel werd voor de kinderen behoorlijk gezorgd, zij bleven in hun geboorteland en stichtten daar op hun beurt families, die in latere generaties weer naar Nederland terugkeerden, met volbloed Nederlan ders of Nederlandsen huwden, en slechts door hun merkwaardige geslachtsnamen hun origine verra den. Wijlen Mr. P. C. Bloys van Treslong Prins heeft een hele serie dezer namen verzameld. Zij zijn in te delen in: A. omgekeerde namen B. Vervormde namen C. Ontleende namen. Onder Groep A vallen: Dnarbellik Egnor Ellebes Erriessiet Grebmor Knov Kydsmeir Laats Legne Look (de) Nerah Nessnarc Nettur Nolyb Reeb Rehb Reib Relruts Renrew Reyem Rhemrev Saam Samoth Sator Sednarb Segov Sirolf Snekreg Snellek Snereiht Snetram Snirp Snitsevorg Stopkeerb (van) Teilv Tsnier Teniet Zowran Hillebrand(s) Ronge Sebelle Teissiére Romberg Vonk (van) Riemsdyk Staal Engel Kool (van) Haren Cranssen Rutten Bylon Beer Bher (Behr?) Bier Sturler W erner Meyer Vermehr Maas Thomas (de) Rotas Brandies Voges Floris Gerkens Kellens Thierens Martens Prins Grovestins Breekpots van Vliet Reinst Ternet (von) Ranzow Onder groep B: Bardlom Breeno Drikfree Mangold Schaarbos Vodegel Ietwat verhutselde namen zijn: Drebel Nafnier Sermhan De naam Peerco of Opeere is ons delijk. Onder groep C: Bélier van der Bos Bruinvisch Cheval Koek Lombard Obreen Freedrik Goldman Bosschaar(t) de Vogel Beider van Ryn? of Reynvaan Harmens niet recht dui- kind van Schaap kind van Dubois kind van Fisscher kind van Chevalier kind van Pannekoek Grabbelton en tombola, voor de kleintjes, dansen voor de tieners, modeshows en waarzegster voor de dames (én de hiref sohieten met katapult en buks voor de heren (én de dames), krontjong- muziek voor orpa en opa, lekker eten voor ieïlefragn om maar een paar dingen te noemen. Ga er met de hele familie naar toel Allerléi foorfeA vafmaak voor 3 dagen bijeen gebracht inde HAAGSE DIERENTUIN. 3<JvJurtl', 1 en 2 Juli. Stationsweg 143 - Tel. 11.50.86 - DEN HAAG Door eigen Import af Fabriek BLAUPUNKT 53 cm TV's v. f 895.voor f 775.— Imperial 59 cm TV's f 775. AKKORD Transistor Portable Radio's v. f 179.- voor f 139.- Somerlust kind van Somerkamp Schulp dochtertje van Jacob Mossel Tuyning dochter van Houttuyn Tyk kind van Weyntyk Wyn idem, idem Wynands dochter van Wynand van Hoessen Zar Zoon van Balthasar Smissaert. Voorts kende men tijdens de V.O.C. de zogenaam de schuilnamen, gedragen door personen, die hun vaderland hadden moeten ontvluchten, en tijdelijk bij haar ondergedoken waren: Bijv. Jan Beenke George Christoph Wüstenfeld Adolph Müller Carl Heinrich Julius von Czer- nicki; Willem Frederik Pirot Christiaan Jacob Piroti; Ferdinand Anthon Scholtz: Ferdinand Anthon rijks graaf von Ranzow. Bleef een liefdesavontuur niet zonder gevolgen, vindt men deze terug in de doopboeken, zo bijv. Bernardus Avontuur, geadopteerd in 1781 Johanna Theodora van Lieveling, geb. 1801, werd in 1805 geadopteerd. Elisabeth van Verwagting, geb. 1795, werd 10-6- 1808 gedoopt en geadopteerd. Voorts kennen we nog de vondelingen: Petrus Gevallig, gedoopt op 19-4-1754 en Theodorus Godfried Trouvé, geb. 2-9-1815. Ten slotte vindt men in de oudere naamlijsten nog zeer merkwaardige namen, waarvan men niet be hoeft te betreuren als zij inmiddels uitgestorven zijn: Victor Ido noteerde er uit de periode 1840- 1865 een heel lijstje van, waarvan wij willen noe men: Elisabeth Baai-Baai Mijntje Bokkekeutel H. W. Duytendief Hendrik Regenworm S. P. Rottekies Jos. Stinkert J. M. E. Uyewind om te besluiten met Jacobus Viezerik! Voor aanvullingen houdt zich gaarne aanbevolen NAVORSER Er was bij onze compie een korporaal die nogal verwaand was en de naam van Jantje Petingka had gekregen. Hij had volgens zijn zeggen, voor dat hij bij het KNIL kwam, in Arnhem bij de Gele Rij ders gediend. Als je met hem in gesprek kwam had hij het altijd over Arnhem en werden de meisjes waarmee hij had omgegaan niet vergeten. Daar ik die gesprekken van hem zo zachtjes aan uit m n hoofd kende, besloot ik om hem eens een briefje te schrijven waarin ik hem vertelde dat ik Marie- tje was, die hem nog goed uit Arnhem kende. Ik verzocht hem om a.s. Donderdagavond 8 uur naar de kerk op het Waterlooplein te komen, daar ik hem gaarne wilde spreken. Hij vloog er in, want de middag van de afspraak liep hij om drie uur al met zijn beste pak aan door het kampement te stappen. Ik had een paar kameraden in de arm genomen en toen we 's avonds met een taxi langs de kerk reden, stond Jantje Petingka met een grote sigaar in zijn mond bij de kerk onder een lantaarn paal te wachten. Toen we omstreeks 10 uur weer dezelfde weg te rugreden, stond hij nog steeds op dezelfde plaats op post. Een van ons schreeuwde van uit de taxi: „Sta je nog steeds op post?" Hij is nooit te weten gekomen, wie hem dat koopje had geleverd, maar 'O ïkunt van mij aannemen, dat hij het nooit meer over de Arnhemse meisjes heeft gehad. ]EKA

Moesson Digitaal Tijdschriftenarchief

Tong Tong | 1961 | | pagina 12