wm
limBË
I
m
1
mm
«s
BOMENTOVER
DE LILA MANTEL
9
Wéé M4
TO
Ze hielden me altijd gevangen, die bomen, in
een soort betovering, alsof ze me uitnodigden,
om aan hun vertrouwde stam 't hoofd te laten
rusten en zachtjes mee te deinen, als de wind
hen lenig heen en weer deed buigen en de zon,
getemperd door hun bladeren, een ritselend schim
menspel tekende op je verlangend lichaam. Verlan
gend naar actie en heerlijke avonturen vol span
ning en afwisseling. Onze fantasie ging ongebrei
deld met ons op hol in en onder oi\ze bomen,
die mij een ongekend geluk en vreugde schonken,
ook schone ideeën, zo innig doorleefd, als waren
ze zuivere realiteit. Elk Indisch kind weet, wat
deze belevenissen zijn, die je moeilijk aan een
ander kan vertellen.
Wat was het een spannend, maar ook angstig
avontuur, te klauteren langs de inkepingen in
de stam van de klapperpalm, waar aan het einde
de trossen vruchten of bloeiwijze lokten tot pluk
ken, terwijl de grote waaiervormige bladeren tan
taliserend klepperden. Dat was mijn vuurtoren, om
te speuren of in de verte geen vijandelijke fregat
ten in zicht waren!
Daar heb je onze donkere, forsgebouwde wach
ter, die goedig zijn baard Iaat hangen, waarin ik
als een aap klom en mezelf afzette tegen zijn
brede borst en al slingerend steeds verder en ho
ger, me ,,Tarzan of the apes" waande goede
trouwe waringin met je geheimzinnige holten
tussen grillige wortels en je duister gefluister in
je volle lover, waarin groene duiven zich te buiten
gaan aan je rode vruchtjes. En jij, mijn tjemara,
wat ruiselde en suizelde je de hele dag, of zong
je een toverliedje, dat me zo loom maakte, dat
ik me in halfslaap in je schaduw vlijde bovenop
je afgevallen vochtige stam, die te glad is om in
te klimmen, maar waar ik geniepig in kneep, om
een fijn vezeltje los te peuteren, om dat over
een biting te spannen en er dan langs te wrijven
met één van je jonge groene bladeren. Ik waande
me een eerste rabab-speler en dat bij het iele, hoge
geluid Ardjoeno tot zijn krijgsdans werd aange
vuurd. In één der takken van de djeroek bali
boom hing de lontjeng laoet van onze fabriek.
De kunst nu was, die bel van boven af te berei
ken en die snel en driftig te luiden, wat een
dubbel gevaarvol avontuur was, want de tak was
dun en hoog ingeplant en bellen zonder toe
stemming, lokte een pak voor je broek uit.
De manggistanboom war er een, die waarlijk lokte
tot klauteren, omdat de takken zo gemakkelijk
symetrisch en laag geplaatst waren en de vruchten
voor het grijpen hingen. Als een echte tjodot heb
ik zowat alle vruchtbomen in Indonesië beklom
men, om de sport van het klimmen in de eerste
plaats, maar zeer zeker ook voor de beloning
in de vorm van de heerlijke vruchten. De klenkeng-
boom was moeilijk te benaderen en daarom waar
schijnlijk mijn lievelingsboom. Zijn zeer hoge top
bood een pracht uitzicht en zijn wijdvertakte kruin
borg .tal van mogelijkheden. Hier werden de stout
ste fantasieën uitgebroed, hier werden in een ge
streepte hansop met één grote zak voor, vol ma-
nisan, katjang, goelali of wat anders, gewapend
met Winnetou, het opperhoofd der Apachen hele
bibliotheken uitgelezen. Van uit deze boom kon
je met levensgevaar" langs één speciale tak glij
den tot een twee meter hoge ringmuur en als je die
ringmuur opliep en daarna aan de andere kant
er weer afging kwam je bij je buurman terecht,
die weer andere vruchtdragende bomen had!!!
O, gulden tijd, o, dierbare bomen, jullie, flam
boyants, als jullie tegen het eind van de droge
moesson staan te vlammen in hartstochtelijke gloed,
jullie, trengoeli's in je rose bruidsjurkjes, boeng-
goers in wit of lila gekleed in uitbundige feest
stemming, asembomen, zo oer- en oeroud, met het
Indische leven vertrouwd en samengeweven, zo
s erk en trouw, met de trossen gele bloempjes,
het zachte groen, na de eerste regenval. Tan-
djoeng en kemcening wit kembodja en tjem-
paka ivoire en de gele patjar, die de lucht
vervulde met dronkenmakende sterke geuren,
die een geheimzinnige sfeer schiepen en een vreug
de vormden voor de ogen. Hier in te klimmen,
was een bezetenheid, die me tot nu toe nog niet
heeft verlaten want toen ik laatst met mijn
gezin op de Veluwe was, stond daar op een heuvel
in eenzame majesteit een boom donker naar me
te lonken, zó intens, dat ik er met een vaart naar
toe liep, de kinderen uitdagend, wie 't eerst in
de top zou zijn ik won het glansrijk ik word
dit jaar 53!
Bomen zijn mijn trouwe wachten op 't Pad; 't is er
koel, God fluistert er door de bladeren en als
je er in klimt, omvangen zijn vele armen je in
behagelijke koestering; in de rustige deining van
de wind wieg je weg naar je betere en werkelijke
Ik, waar de wereld anders, mooier is.
KOFFIEBOON
Het begon in Ataka, waar wij voorzien zouden
worden van warme kleren. Ataka! Herinnert U
het zich nog?
Het feestelijke onthaal! De zalige taartjes, krente-
broodjes, koekjes en weet ik wat al!
Het was daar in de kinderspeeltuin dat ik mijn
kleine jongen zag genieten en spelen zoals een
kind van zijn leeftijd behoort te doen; zonder een
spoor van angst in zijn bruine kijkertjes!
En terwijl hij de dag van zijn leven had, gingen wij
de grote mensen, de tentjes langs om kleren
uit te zoeken, geholpen door vriendelijke dames,
die ons het gevoel gaven dat wij niet de arm
zalige bedelaars waren naar Holland gekomen
op een schoen en een slof die wij in werkelijk
heid waren!
Wij mochten ons aan allerlei heerlijks te goed
doen, eten zoveel we wilden, maar er werd ons
wel verzocht geen snoeperijen mee te nemen.
Natuurlijk waren er dames die voor de verlei
ding bezweken en het toch deden die stakkerds!
s'Avonds had mijn zoontje koorts van de opwin
ding, en zijn zakken zaten volgepropt met stuk
jes krentebrood, taartkruimels en koekjes!
..Voor als we weer honger hebben mam!" en omdat
hij mij met zijn lieve oogjes zo verwachtings
vol aankeek, verorberde ik een stuk van de samen
geperste klomp lekkers uit z'n broekzakken, zo
dat hij tevreden over zich zelf ging slapen.
Het heeft vele maanden geduurd voordat hij de
gewoonte kon afleggen etensresten te verzamelen
..Voor als we weer honger hebben mam!"
Ik was verblijd met een licht-lila zomermantel;
een kleur die mij buitengewoon flatteerde naar
mijn mening!
„Vind je me mooi? vroeg ik aan mijn man.
„Wacht maar tot je in Holland bent," was het
duistere antwoord: „Jij weet niet wat kou is!"
Welnu, ik werd het spoedig gewaar!
De mantel was niet alleen onvoldoende warm
het was hartje winter! ik kwam tevens tot
de droevige ontdekking dat je in de winter niet
in het licht-lila lopen kon!
Vrouwen keken mij medelijdend aan, en een be
paalde categorie mannen vond de kleur blijkbaar
aanleiding om tegen de inhoud te knipogen!
Wanneer je nooit eerder in Holland bent ge
weest, kun je voor vreemde verrassingen komen
te staan!
Deze mantel, mijn eerste, heb ik nog lang gedra
gen, zij het ook in geverfde toestand, zwart!
MARA DROST-WILLWEBER
n Zndie heb je bloemen groter dan een mens, vrachten zo groot als twee zakken anthraciet samen,
boombladeren van de klapper) langer dan een stadsbus...... Als ik dat op de Hollandse scholen
vertelde, waar ik les gaf, waren de kinderen enthousiast. „Wat n land, meester! VertelMaar helaas
merkte ik btj veel volwassen een soort van jalouzie en wrevel als ik dit vertelde. En de gemelijke
wedervraag waarom ik niet naar dat land terugging, als alles er zo groot was. Misschien moeten we
een aparte long-long maken voor kinderen, denkt 11 ook niet?
