Journalistieke Totems en Bonzen
Onze „succes"-kamer
BUKU BARU dari sana
Boekhandel PAAGMAN
DIEPVRIES
PESSERS Herenkleding
HET INDISCH EETHUISJE
JAN RIJPSTRA N.V.
Vervolg van pag. 7
Vriedericy:
De eerste Etappe 8.90
P. A. Daum:
Uit de suiker in de tabak
Goedkope uitgaaf 1.75
Fredrik Hendriklaan 217b - Den Haag
Telefoon 543700 - Giro 185783
HET BESTE en VOORDELIGSTE
ADRES voor U is:
Beeklaan 240a, tel. 320963, Den Haag.
Te bereiken met tramlijnen 2, 5 en 12,
halte hoek Weimarstraat.
„BAJARAN GAMPANG"
kant, iets dat ik jou zou mogen verwijten.
Integendeel
Maar nu het vervolg:
Nog diezelfde maandag kreeg ik een briefje
van de Administrateur van het NIEUWS, de
heer Admiraal, een alleszins achtenswaardig
iemand, die mij verzocht om eens bij hem
thuis te komen praten. Alvorens er op te ant
woorden, liet ik dat briefje zien aan Jan, die
direct zei: „Ze willen jou bij mij weghalen,
jö". En zonder een ogenblik te aarzelen, zei
hij erbij: „In elk geval moet je de invitatie
aannemen en eens gaan horen wat ze er voor
over hebben". „En als jij gelijk hebt, vroeg
ik. En ze vragen mij bij het NIEUWS te
komen?"
Toen had mijn chef die prachtige geste van
zelfverlochening, waarop ik hierboven doelde,
dat sprookjesachtige: het belang van de vriend
stellen boven het eigen belang, waartoe slechts
een van zijn grootte in staat was. Hij raadde
mij:
„Als jij een mooie promotie kunt maken, als
je... laten we zeggen tweehonderd gulden in
de maand méér kan krijgen dan je bij mij
hebt, dan moet je aannemen, Leo, want ik
ben helaas niet rijk genoeg om je tweehonderd
méér te geven".
...Ik ging. Ik kreeg 200 gulden meer. En ik
heb 't aangenomen. Was ik toen niet een
jongmens van 34 jaar geweest, doch degeen
die ik nu ben, dan had ik ongetwijfeld K.W.
uit zijn tent gelokt, en als hij dan met zijn 200
gulden voor de dag was gekomen, dan zou ik
zijn opgestaan en ik zou hebben gezegd:
„Ook met duizend gulden meer in de maand
bij u, blijf ik nog liever bij Fabricius!"
Want, hoewel er vele overwegingen zijn,
die verzachtende omstandigheden pleiten, ik
heb een halve eeuw lang spijt ervan gehad.
Maar we hebben het nu niet over mij, maar
over m'n grote vriend. En mijn lafheid doet
niets af aan de luister van dat grootse besluit,
genomen in alle eenvoud, alsof het de natuur
lijkste zaak van de wereld was: de meest
gewaardeerde medewerker te drijven naar de
gevaarlijkste concurrent, omdat die medewer
ker helaas toevallig je vriend is en hij bij
de ander wat meer verdienen kan!...
Wat zal ik nog verder toevoegen aan dit
reeds al te lange verhaal? 31 december 1913
nam ik afsceid van het NIEUWS, en een
van de eerste dagen van 1914 was ik op weg
naar Frankrijk. Ik vestigde mij in Parijs, waar
...ik, enkele weken later, ook Jan Fabricius
van de gare de Lyoti mocht halen, die zijn
krant had verkocht en eveneens aan de Seine
kwam wonen. Daar hebben we, in zijn apparte
mentje aan de rue Henry Bocquillon, nog
enige zalige maanden gehad van samen arbei
den en samen filosoferen. Daar ook bereikte
de toneelschrijver Fabricius een nieuw hoog
tepunt met de twee meest dramatische wer
ken uit zijn onmetelijke oeuvre: Onder één
dak en Ynske.
Zozeer verloren wij ons in de arbeid, dat we
te nauwernood acht er op gaven hoezeer de
atmosfeer met electriciteit geladen was tot
een de adem prangende zwoelte. Plotseling
brak de eerste wereldoorlog uit. De journa
list bleef in Parijs, om als correspondent van
DE TELEGRAAF en het Indische NIEUWS
VAN DEN DAG voor Frankrijk te werken.
Fabricius, de kunstenaar, gaf toe aan de be
hoefte, zich „au-dessus de la mélée" te stel
len, en zette in Nederland zijn vruchtbare
arbeid voort. Want het scheppende werken
van de kunstenaar is voor de verrijking en het
geluk van de wereld veel meer waard dan alle
oorlogen en politiek.
Nog tijdens de oorlog, in 1915, bezocht ik Jan,
in Den Haag. Hij was toen, als altijd, vol
van zijn werk, en nog méér vol van de
verrassende ontplooiing van, zijn zoon Johan
als schrijver en als tekenaar. Met dat aanste
kelijk enthousiasme, waarvan hij het geheim
bezit, las hij mij uit de dagboeken-cahiers
van de aardige, verlegen jongen (hij was toen,
naar ik meen 17 jaar), die later de dichter
van Mario Ferraro worden zou, en reeds toen
een fris, oorspronkelijk uitbeelder was, blad
zij na bladzij voor.
Daarna heeft de harde strijd om het bestaan
in Parijs helaas gemaakt, dat ik Jan Fabricius
opnieuw uit het gezicht verloor. Tot ik...
twintig jaren later, toevallig, op een goede
dag de MANCHESTER GUARDIAN van 13
februari 1935 in handen kreeg, en een schreeuw
slaakte van blijdschap en verrassing. Want
daar las ik:
„Mr. Jan Fabricius, the author of "At
8 A.M.", produced in the Embassy-
Theatre (London), is a Dutch dramatist
now living in England and writing in
English..."
Mais ga, c'est une autre histoire...
LEO FAUST
(wordt vervolgd)
Luxe verhuur
2CV VW
A.R. Verzekering
Voordelige tarieven
Garage „Wodan"
Nieuwe Loolersdwarsstr. 1 2
Amsterdam - Telefoon 31464
Van Loostraat 27 - Den Haag
Tel. 540426
is wel klein maar 't eten is er fijn.
Een rantang voor één persoon EEN
MAAND proberen, voor 55.- (met
rijst) thuis bezorgd tussen 17 en 19
uur, maakt U een vaste klant. Voor 2
personen 95.per maand.
4 stoelen, deens model, zwart m. teak zittingen t 110.-
bijpassende eetkamertafel met teak- of crème
kleurige „Imperial" plasticbladf 71.50
bijpassend dressoirf 157.50
drie maanden rentevrij, natuurlijk bij:
complete woninginrichting - dames-heren-kinderkleding
haarden en electrische huishoudelijke apparaten
de constant rebecquestraat 5-49 - den haag - telef. 333577
22
