Tong Tong
Boleh bilang tevreden
Over het weg zijn van Tjalie
„Waarom van de 10.000 naar de 20.000, Tjalie? Is 10.000 niet genoeg? Is ook
dit niet een vorm van hebzucht? Ik val niet aan; ik zoek naar opheldering".
v. d. WAAL
„No bad feelings". Als de 10.000 een gega
randeerde constante was, zou ik inderdaad
niet meer hoeven zoeken. Een aaneengesloten
vriendenkring van 10.000 is inderdaad prach
tig! Maar de 10.000 zijn géén constante!
Door sterfte, door vertrek, door kommervolle
omstandigheden, door de afgedwaalde sterke
re interessen, door de ontevredenheid en door
doodgewone moeheid vallen steeds abonnees
af.
Elk blad ter wereld, elke producent van ge
bruiksartikelen, elke religie zelfs is aan deze
,,wet" onderhevig.
Als Tong-Tong, als elke arbeidsgroep
ter wereld, niet continu streeft naar
nieuwe uitbouw en opbouw, is onver
biddelijk achteruitgang en ondergang
het gevolg.
Lees maar regelmatig de handelsberichten,
koersschommelingen, politieke activiteiten, hoe
alles wat maatschappelijk staat, schommelt,
ups and downs heeft. Wie zich gezapig
koestert in een bereikt resultaat en niet waak
zaam blijft, gaat ten onder. Tong-Tong móet
dus een „richtgetal" kiezen van 20.000. Op
zijn minst blijven wij gelijk (en leven!) en
op zijn best bouwen wij zo'n reserve op, dat
wij lelijke klappen het hoofd kunnen bieden.
Vergeet niet dat Tong-Tong een zelfstandige
ondernemer is, die net als de patates frites
verkoper om de hoek moet streven naar top
verkoop elke dag weer om de slechte dagen
te kunnen opvangen. En dat ook grote maat
schappijen als Shell, KPM, Unilever constant
moeten vechten tegen concurrentie, tegensla
gen, afzwakking van populariteit om niet ten
onder te gaan.
U bent vrij waarschijnlijk in loondienst bij
het Rijk of een vrij sterke maatschappij. Als U
een „schaalverhoging" krijgt van 425 naar
450, kunt U mischien zeggen: Boleh bilang
tevreden". En als God uw werkgever spaart
en uw harde gulden, kunt U inderdaad te
vreden zijn. U zegt misschien: „Te deksel! Ik
werk toch voor die 450? „Die patates fri
tes verkoper ook, Shell ook, Tong-Tong ook.
Maar wij dragen de volle risico van andere
gevaren dan die van de verhouding werkge
ver-werknemer sadja. Op een terrein, waar
werknemers misschien niet helpen kunnen,
maar in elk geval de werkgéver vaak niet
schuldig hoeft te zijn. De piloten van de
KLM schieten niet tekort, maar de bestaans-
strijd van de KLM tegen andere luchtvaart
maatschappijen kan duizendmaal gevaarlijker
zijn dan de ontslagkwestie van personeel.
Tong-Tong is nu inderdaad een
boompje geworden dat de tuinman
vrij aardig kan ontberen. Maar tegen
stormen, droogte, schadelijke insecten
moet dat boompje zich nu maar zelf
leren verweren: elk blaadje, elk wor
telpuntje, elk stukje schors. Uw con
tinue mede-activiteit (graadmeter voor
uw maatschappelijke bewustheid) gaat
nu een rol spelen. Uw blad is jniet be
houden als U trouw uw abonnement
betaalt. De verdwijnende abonnemen
ten maakt U daar niet goed mee. Kijk
bij alle Nederlandse en buitenlandse
bladen maar naar de continue wer
vingsacties (zelfs bij de periodieken
met een millioenenoplaag als Time)
en ook hun strijd tegen gratis mee-le-
zers. Als U gelooft in een goede zaak,
welke goede zaak ook, dan eist dat
voortdurende waakzaamheid en acti
viteit. Als U gelooft in de goede zaak
van Tong-Tong, stuur dan deze maand
nog een nieuwe abonnee op!
Hoe goed het wie of wat ook gaat ter wereld
het is voor alles en allen „erop of eronder
„to be or not to be". „Boleh bilang tevreden"
is helaas vaak de eerste stap naar de onder-
ga"ê' REDACTIE
LEBARAN
Hoe drukte en niet te ver
geten de griep! ons parten
kan spelen is ons eens en te
meer gebleken toen wij tot de
zéér prettige ontdekking kwa
men dat wij geheel tegen onze
bedoeling in vergaten aandacht
te wijden aan Idl Fitir, het Isla
mitische Nieuwjaar, de Lebaran.
Nota bene: tijdens de samenstel
ling van laten we het maar noe
men het „Kong Ho Nummer'
(bij onze administratie hebben
we zo'n apart geheimtaaltje en
wordt er gesproken van de Koe-
poe Koepoe, de Matjan, de Tales-
enz.) waren we eigenlijk in ge
dachten ook al weer bezig met
een Lebaran-nummer, en toen
opeens: al vergeten hele
maal.
Ma'af, ma'af, beste lezers. Moge
voor U, die dit aangaat, de Le
baran een gezegende feestdag
zijn geweest, de inluiding van
een goed nieuw jaar, waarvan
wij hopen dat het ook aan ons
allen gezamenlijk veel heil zal
brengen! Banjak redjeki!
..Hemel Tjalie! Ik dacht dat je allang weg was!" Die verbaasde uitroep heb ik de laatste maan
den zeker wel tientallen malen gehoord. Veel lezers schenen te denken dat ik sinds oktober al
in Amerika zat!
Tegen één van hen zei ik: „En ik dacht dat je prompt zou bedanken als ik weg zou gaan, omdat
dan tóch alles wel in mekaar zou d.nderen En je hebt dit jaar je abonnement verlengd!"
jai „ouh'm ik heb het eigenlijk automatisch gedaan", bromde hij, „enne aan de ene
'kant heb ik toch ook gelijk: dat Tong-Tong niet in mekaar geduveld is komt omdat jij niet bent
weggeweest..." NietwaarWilly?!)
Ik heb een hele poos over dit gesprek nage
dacht en wil er nu met U ook over praten
(eerlijke gedachtenuitwisseling is onontbeer
lijk voor een goede Tong-Tong). Op de eerste
plaats heb ik dus geconstateerd dat ook de
„voorgenomen bedankers" tóch abonnee zijn
gebleven. Ook al is dit „zuiver automatisch"
gebeurd, dan is er toch iets belangrijks tot
stand gekomen: Tong-Tong is een wezen ge
worden dat op eigen benen staat, want als
men automatisch abonnee blijft (en desnoods
ook alleen maar automatisch leest), dan zorgt
men ook automatisch voor het overeind blijven
van Tong-Tong... m.a.w.: de tuinman hoeft
het jonge boompje niet meer overeind te hou
den: er zit uit zichzelf al fut, levenslust en
U kunt nu voor al Uw drukorders ook terecht bij
Wij nemen de grootste en
ook de allerkleinste (visite
kaartjes, briefpapier, etc.)
orders aan.
Bestellingen en informaties
te richten aan: De Redactie
U betaalt niets meer dan waar
ook
Er wordt aparte aandacht
aan Uw werk besteed
U helpt Tong Tong opbouwen
DE REDACTIE.
groeiverlangen in. Hiermee is een verklaring
bewaarheid, die ik al bij de oprichting van
Tong-Tong deed horen: „Tong-Tong is niet
de gedachte van Tjalie, maar van elke In
dischman. Krijg je ze eenmaal bij mekaar,
dan steunen en sterken ze elkaar en de zaak
groeit door, ook ver voorbij mijn aanwezig
heid en zelfs voorbij mijn leven. Howgh". Het
is zo.
Misschien zijn er lezers die denken: „En
toch heeft die Willy gelijk, want Tong-Tong
is overeind gebleven omdat Tjalie er was".
Ook dat is niet waar: op de eerste plaats
ben ik ettelijke malen weggeweest, variërend
van veertien dagen tot drie maanden toe. Wie
met Tong-Tong correspondeert, zal gemerkt
hebben dat diverse werkterreinen al geruime
tijd onder de hoede staan van anderen. En
goed
Tong-Tong is al veel langer dan U denkt een
blad van U, en veel minder een blad van mij.
Meer dan ooit betekent dit dus ook dat het
overeind blijven en groeien van Tong-Tong
een gemeenschappelijke zaak is en dat ach
teruitgang moeilijk meer „de schuld van Tja
lie" kan zijn, maar een tekort aan „tenaga"
van velen. Nogmaals: als tienduizend mensen
maar een pinkje eendrachtsbesef en onderne
mingslust hebben en verder een heel lichaam
vol egoisme, onverdraagzaamheid en eigen
wijsheid, dan nóg staan wij onwrikbaar als
wij die tienduizend pinken „samboengen en
(Lees verder volgende pag.)
3