Franse „Indischgasten" bouwen eigen stad
In het „Alg. Hbld." van 12 juni j.l. troffen wij een artikel aan, dat wij in extenso
overnemen. Gaarne met de komplimenten aan dat blad, dat vaker getoond heeft
over een werkelijk wijde belangstelling te beschikken.
Wij geven in het geheel geen kommentaar, maar hopen dat het stuk vele lezers
tot nadenken en... handelen zal stemmen.
CARNOUX-EN-PROVENCE
Tussen Cassis en Aubagne in de gemeente La Bedoule, op circa 25 kilometer
afstand van Marseille ligt de embryo-stad Carnoux-en-Provence, in 1965 een
ultramoderne nederzetting van ruim tienduizend inwoners. Carnoux-en-Provence
prachtig gelegen in een vallei omgeven door de bergen van de Gineste en het
massief van La Sainte Daume op een hoogte van 250 meter krijgt een stadion,
een hotel, een motel, winkelcentra, een kerk, een scholencomplex, een ziekenhuis,
een bioscoop, een fabrieksterrein met 50 (voornamelijk veredelings-) industrieën
en een filmstudio.
In Carnoux vindt men bruin verbrande gepensioneerden van 35 jaar en vele
inwoners heten Perez, Suarez of Pinelli. De 400 inwoners die Carnoux reeds nu
telt (1500 in juli, wat langzaam zal oplopen tot ruim 10.000 in 1965) hebben
zonder uitzondering NON gestemd bij het laatste referendum. In Carnoux spreken
Fransen met bitterheid, soms zelfs met haat, over andere Fransen.
Want Carnoux-en-Provence wordt een stad van gerepatrieerde Fransen uit Noord-
Afrika.
Investeren in Spanje
„Monsieur le Président in Carnoux is een
kleine, kwieke vijftiger, op wiens naam iedere
woordspeling - hoewel voor de hand liggend
té gemakkelijk is. Monsieur Prophéte is di
recteur van Coöperatieve Immobilière Frangai-
se" (C.I.F.), bouwers van deze pioniersstad.
Enige decennia in de koloniën hebben hem niet
onberoerd gelaten. Hij nam in 1953 met vier
andere Franse aannemers uit Marokko het ini
tiatief om ergens in Frankrijk een nederzetting
te bouwen voor die Fransen, die het reeds toen
woelige Noord-Afrika wilden verlaten. Het
plan van een coöperatieve stad werd gelanceerd
en vond bij tienduizenden angstige Fransen on
middellijk een enthousiast onthaal.
Tien jaar geleden stond er in de vallei van
Carnoux één huis, een 18e eeuwse „manoir
provencal Thans is dit mooie huis behalve
hotel ook kantoor van „Monsieur le Président
De heer Prophéte vervult in Carnoux de
nauwelijks te onderscheiden functies van aan
nemer, burgemeester, patriarch en spreekbuis
van tienduizend bittere Fransen.
„Wij doen hier net als in Marokko. Wij willen
bij elkaar blijven. Want U moet goed begrij
pen, dat de „métropolitains" niet van ons hou
den. Wij houden trouwens ook niet van hen.
Ze hebben een verrotte mentaliteit. In de eerste
plaats zijn ze jaloers. In de koloniën leefden
we anders dan in Frankrijk. We hadden alle
commoditeiten, verdienden meer, waren „bre
der'' en gaven meer uit. Wanneer we met
verlof in Frankrijk kwamen, hadden we vier
of vijfduizend gulden om te besteden in twee
maanden en een nieuwe auto. Wij zijn een
ander leven gewend en we gaan hier weer net
zo'n bestaan opbouwen. Hier in Carnoux
hebben we ruim 3000 uren zon per jaar, tegen
2900 in Casablanca en b.v. 1800 uren in
Parijs. U ziet: een ideaal klimaat
,,Hoe zit nu uw onderneming in elkaar?",
vroegen u'e Monsieur Prophete.
„Nou, U ziet het, de naam zegt het al: we
zijn een coöperatie. Anders was dit alles on
mogelijk geweest. Ehbien, iedere bewoner
van Carnoux is aandeelhouder en heeft een
symbolisch aandeel van 50 NF. Goed, hij
heeft zich dus ingeschreven. Dan koopt hij de
grond. Grond moet hij meteen kopen ook
al wil hij niet direct bouwen en contant
betalen. De grond is hier echter goedkoop:
10 NF per m'2. Nu komt natuurlijk het belang
rijkste, zijn huis. Dat gaat zo: in de eerste
plaats kan hij tot 50 pet. krediet krijgen tegen
een minieme rente. In de tweede plaats kan
hij een lening bij ons afsluiten alweer tegen
een te verwaarlozen rente tot een bedrag
van 75 pet. van de waarde van zijn bezittingen
in Marokko. U begrijpt het dus goed: alléén
de grond onmiddellijk gekocht en contant
betaald worden. Voor zo'n 70.000 NF heeft
men hier een mooie villa. Maar er zijn na
tuurlijk ook duurdere en goedkopere
,,En wat voor soort mensen heeft U hier,
monsieur Prophéte?"
„Ja, dat is natuurlijk erg verschillend. Maar
laat ik in het algemeen zo stellen: mensen
met wat geld. Het minium dat men zo onge
veer nodig heeft om hier te komen is zo'n
30.000 NF. Er komen hier straks veel gepen
sioneerden voornamelijk ambtenaren en oud
officieren en onderofficieren. Velen van hen
zijn echter nog jong. U weet, in de koloniën
bereikt men veel vroeger zijn pensioen. Som
migen van hen zijn zelfs zó jong, dat ze op
z.g. half-pensioen zijn: ongeveer 500 NF per
maand. Die mensen proberen nu, halve dagen
te werken. Wij creëeren trouwens op ons eigen
grondgebied 500 arbeidsplaatsen op ons indus
trieterrein en er komen dan nog eens 500
arbeidsplaatsen beschikbaar wanneer het nieuwe
filmstudiocomplex bij Cassis ongeveer 3
km hier vandaan' gereed is. Enkele van
onze mensen gaan in Marseille werken".
,,Met al die tienduizenden Fransen uit Algerije
als het er niet honderdduizenden worden!
„die naar alle verwachting in de komende
jaren naar Frankrijk zullen komen, gelooft U,
dat het voorbeeld van Carnoux nagevolgd zal
worden?" Het gezicht van meneer Prophéte
betrekt:
„Nee! De regering wil niet, dat onze neder
zetting als voorbeeld dient. Dit is een unieke
onderneming en dat blijft het. De regering
wil ons, Fransen uit Noord-Afrika verspreiden
over het hele land, en tegen iedere prijs
De Spaanse Regering heeft een nieuw decreet
bekrachtigd, waarbij de repatriëring wordt
toegestaan van buitenlandse beleggingen in
Spanje plus alle daaruit voortvloeiende winsten
of dividenden.
Het decreet heeft ten doel meer buitenlandse
investeringen in Spanje aan te trekken.
Het geeft niet alleen toestemming tot het
repatriëren van toekomstige beleggingen en
winsten uit Spanje, maar ook vroegere tot
28 juli 1959- Volgens financiële deskundigen
wordt hierdoor een bedrag van 110 millioen
dollar uit het buitenland, geïnvesteerd tussen
genoemde datum en heden, geliberaliseerd.
Het decreet, waarbij toestemming wordt gege
ven tot prompte en gemakkelijke repatriëring
van buitenlandse beleggingen in Spanje, is
één van een reeks, welke de Spaanse regering
voornemens is uit te vaardigen om het buiten
landse investeren in Spanje aan te moedigen.
Kort en goed: vroeger mocht men geld in
Spanje steken maar niet meer mee naar buiten
nemen. Nu wel. Plus de winsten.
Dit is een zéér belangrijk bericht voor allen
die zoeken naar ondernemingsmogelijkheden
buiten de Benelux of „De Zeven". Daarom
betreuren we het dat dit nieuws of niet of
nogal weggestopt in de Nederlandse pers ver
schenen is begin mei. Omdat men nog steeds
antipathie heeft tegen Spanje? Omdat toch
niemand in deze investeringen geïnteresseerd
is?
Hoe dan ook dat is een van de oorzaken
waarom men in Spanje en de Canarische Eilan
den veel Amerikaanse, Britse, Belgische, Zwit
serse, Duitse, Franse, enz. investeerders en
ondernemers tegenkomt maar veel te weinig
Hollandse.
We hebben zo het idee dat in de komende
decennia belangrijke economische verschuivin
gen te verwachten zijn naar Z. Europa en N.
Afrika (waar in vele onafhankelijk geworden
staten enorme kapitalen worden geïnvesteerd).
Zou Holland straks weer achteraan komen?
En wat doet de Indischman
voorkomen, dat wij ons groeperen, zoals hier.
Maar ja, wij zijn een privé-onderneming en
tegen ons kunnen ze niets doen. U moet
echter niet verwachten, dat de regering neder
zettingen als Carnoux zal aanmoedigen of
financieren. Wij ontvangen geen cent van de
Staat. Alles betalen we zelf: bestrating, aanleg
van water, gas en elektriciteit, straatverlich
ting. gaat U maar door. Maar het zou de
Staat zeker twee keer zoveel kosten om het
zelfde te doen. Wij horen nu nog bij de
gemeente Roquefort-La Bedoule, maar zeer
binnenkort worden we een onafhankelijke
gemeente, zodat we grote staatskredieten kun
nen krijgen voor b.v. ons ziekenhuis en onze
school van 24 klassen. Want U begrijpt dat
het scheppen van zo'n nieuwe stad als Carnoux
uit het niets veel geld kost. Gelukkig hoeven
onze mensen gedurende twintig jaar geen
belasting op onroerende goederen te betalen
Van de 1000 villa's en flatwoningen in
Carnoux-en-Provence zijn reeds enige honder
den gereed. Met het industrieterrein wordt
nog dit jaar begonnen. Het geheel maakt nu
nog de indruk van een „Wild-West"-stad,
maar het is niet moeilijk zich het toekomstige
Carnoux voor te stellen. Nu een 300 ha grote
bouwhelling, een stad in de steigers, straks
een ultra-moderne nederzetting.
Maar ook een bastion der bitterheid. Hier
gaan 10.000 ontwortelde, ontgoochelde en
verbitterde Fransen een nieuw bestaan tege
moet. Wij kunnen voor henzelf in de eerste
plaats slechts hopen, dat hun bitterheid
na enige tijd zal plaats maken voor een her
vinden van evenwicht en levensvreugde.
4
