■r
Aan Uitgeverij A.S.P.
R/lSSilP de besbz
EXPOSITIE HAL WICHERS
Radio
BOLLAND
ALBERT MOS
I.K.K. TONG-TONG
Asthma-Bronchitis patiënten
mm'JÜchK
23 Krontjong-
en
Marechaussee
liedjes
oteunajcJune. tel meleld
Goudse Singel 260 - Rotterdam 1.
VI/ Van 23 juni tot 15 juli j.l.
alm exposeerde de bekende In-
ll dische schilder Hal Wichers
111 in de kunstzaal Tong-Tong.
De tentoonstelling was
met een opvallend groot
aantal bezoekers in alle opzichten een
volledig succes.
Reeds bij de opening waren zeer vele belang
stellenden aanwezig. Wegens ziekte van Tjalie
Robinson werd de expositie geopend door
Mej. Mr. H. C. L. van Maarseveen, bestuurs
lid van de Indische Kulturele Kring. In haar
toespraak trof zij het karakter van Wichers'
werk volkomen en wij laten met genoegen
haar rede, vrijwel in extenso, hieronder volgen:
„Soms loopt een mens alles mee, soms heeft
hij in een periode van zijn leven steeds pech.
Dit laatste is het geval met Wichers. Twee
maal reeds heeft hij wegens ziekte deze ten
toonstelling moeten uitstellen. Vandaag mani
festeert zich deze pech voor de derde maal.
Tjalie Robinson zou de tentoonstelling openen.
Tjalie Robinson is behalve schrijver ook schil
der, die over het werk van Wichers dus een
betere inleiding had kunnen houden. Maar zo
staan wij bij Tong-Tong altijd voor verrassin
gen. Gisteravond zo te zeggen nog geen vuiltje
aan de lucht: Tjalie Robinson zou openen.
Maar zoals hier in Holland het weer plotseling
omslaat, zo ook hier. Tjalie Robinson heeft
gisteravond een zware kou gevat en ligt met
koorts in bed. En nu draagt hij aan mij over
zijn plaats in te nemen.
Voor degenen die vroeger in Indië reeds kennis
maakten met het werk van Wichers is het
eigenlijk niet nodig daarover nog iets te
zeggen. Hoewel we daar ons waarschijnlijk
niet hebben verdiept in de waarden ervan, die
ons nu hier in Holland treffen. Daar was het
voor ons vanzelfsprekend: we zagen het om
ons heen. Hier komt het voor ons duidelijker
tot uiting. Het verschil niet alleen in land
schap en in licht, maar vooral ook in de
menselijke figuren. Hoe anders is de houding,
de gang, de hele levensuiting van de Ooster
ling. De karakteristieke soepelheid van het
lichaam, het één zijn met de natuur vooral.
Wichers is zelf een kind van dat land; hij
draagt Oost en West in zich en heeft misschien
daardoor zo goed kunnen treffen de mens in
zijn kosmische verbondenheid, de mens die
daar leeft in de natuur en mèt de natuur.
Ik ben leek op het gebied van de schilder
kunst, maar voor mij persoonlijk zijn die
schilderijen het sterkst waarin de mens voor
komt in de hem omringende natuur, neergezet
in een harmonisch geheel. Ongetwijfeld zal bij
U de vraag rijzen: hoe is het mogelijk om
hier in Holland uit je herinnering dit neer te
zetten. Wordt dit niet tot een maniertje, een
cliché? Maar Wichers is een begenadigd kun
stenaar. Wat hij éénmaal heeft gezien legt hij
vast in zijn geest tot in de kleinste details. Dat
kunnen sommigen van ons ook, maar hij weet
het dan voor ons uit te beelden. Op een
manier waarvan wij zeggen zoals een Bantoe
spreekwoord dat doet: „Wat men met zijn
hart heeft gezien, verliest men niet uit het
oog".
Wie eenmaal aan de oevers van de Telaga
Patengan, het meer van Patengan, heeft ge
staan zal het uit duizenden herkennen. Als
het door Wichers geschilderd is. Het is een
herkenning van de ziel van datgene dat haar
eens heeft ontroerd. Laat mij dadelijk stellen
dat het hier geen heimwee is. Wij worden
er zo dikwijls van beschuldigd, dat wij ons
heimwee cultiveren. Heimwee wil zeggen dat
men er niet aan terug wil denken, daarvan
geen schilderijen wil zien. Men verdringt die
herinnering. Maar op het moment dat wij
beseffen, maar aanvaarden op dat moment
zijn we het heimwee te boven.
Zoals ons Martialis heeft gezegd: „Wie van
zijn herinneringen kan genieten leeft voor de
tweede maal". En zo is het ook hier. Als wij
voor die herinneringen dan steun vinden in
het visuele, in de schilderijen van Wichers,
dan doorleven wij voor een tweede keer, en
telkens wéér, het moment dat wij eens datgene
zelf zagen..."
Wilt U lid worden van de Kulturele Kring,
dan kunt U zich opgeven hij het secretariaat:
Weimarstraat 121, Den Haag.
Het lidmaatschap bedraagt f 1.per persoon
per maand.
1910 IN DE BOOM TE SEMARANG
Met de stoombarkas worden passagiers en
wegbrengers naar boord gebracht van een op
de reede liggende Hollandse mailboot. De bar
kas is net los van de wal, als op de steiger
een heer komt aanhollen die naar de brug
roept: „Kapitein, kan ik nog meevaren? Ik
ben Oetgens van Waveren Pancras Clifford".
Waarop de kapitein antwoordt: „Zal niet
gaan! Voor zoveel lui heb ik geen plaats
meer!" en kalm doorvaart.
ANDER GEVAL IN BALIKPAPAN 1918
Een Arabier „Sech Mohammed bin Joessoef"
moest ingeklaard worden. Echte Amsterdamse
ontschepings-ambtenaar vraagt: „Zeg „Mo
hammed bin Joessoef", bin jij dat?"
P. W. M. TRAP
U kunt direct verlichting en
zelfs veelal genezing vinden
door aanschaffing van de
„CHEMO"
Hand verstuiver
Fijne verstuiving
Onbreekbare, Lichtweren
de Medicijnhouder.
Ook in ELECTRISCHE
UITVOERING verkrijgbaar
voor zware patiënten!
Vraagt inlichtingen bij:
CHEMO-PHARMACIA H.O.
(Dir. Th. E. Bendien)
FRED. HENDRIKPLEIN 6,
DEN HAAG, Telefoon 070-55.26.47
Stationsweg 143 - Telefoon 601703
DEN HAAG
Weer leverbaar:
op één L.P. voor 12.95.
door George de Fretes, met zang van
Joyce Aubrey en Bill Thoma.
het vertrouwde adres voor wol
met gratis patronen
Scheveningen Gentsestraat
Prins Willemstr.
Den Haag
De la Reyweg
Raaphorstlaan
Theresiastraat
Zusterstraat
Prinsestraat
36 Tel. 559070
18 Tel. 541180
505 Tel. 331780
70 Tel. 393008
121 Tel. 720557
2d Tel. 333294
26 Tel. 113147
Ondergetekende (naam)
Adres
Woonplaats
verzoekt toezending van het fotoboek Indonesië 1, tegen de prijs
van f 9-90
Datum: Handtekening,
Indien U Tong-Tong niet wilt verknippen schrijf dan bovenstaande tekst
over op een
briefkaart.
20
