Maria Dermoüt
■eftwig
Amerika-abonnementen
Roy J. Steevensz
f; 5430 Pioneer Bid.
Whittier (Cal.)
Tel. OX 8—8893.
Donderdag 28 juni is na een kortstondige
ziekte plotseling overleden de Indische schrijf
ster Maria Dermoüt-Ingerman.
Hoewel Maria al oud was (74) en de laatste
jaren nogal vaak ziek was, kwam dit bericht
voor ons toch als een grote schok. Omdat ze
één van die oude en getrouwe abonnees was
van Tong-Tong (waaraan ze ook verscheidene
malen heeft meegewerkt), die door haar steeds
jonge en warme belangstelling voor onsterfe
lijke waarden uit het oude Indië, door haar
nimmer rustende schrijfster-pen en haar ver
bazingwekkend ruime gedachtenleven onster
felijk scheen.
Op haar 6Jste jaar begon ze te schrijven en
sindsdien hebben haar boeken, „Nog pas
Gisteren", „Spel van Tifa-gongs", „De tien
duizend Dingen" „De juwelen haarkam", „De
Kist", niet. alleen heel Nederland veroverd,
maar vertaald in vele talen opzien gebaard en
bewondering, zelfs verering, gevonden in de
hele wereld („she is a woman who knows").
Niet voortgesproten uit de Nederlandse litera
tuur, in geen enkel opzicht behorend tot welke
school, kring of groepering ook, heeft ze in
haar eentje de ganse Nederlandse schrijveis-
kring overvleugeld en nieuwe wijsheden, in
zichten en idealen gevonden, waarvan de
diepere waarde nog lang niet voldoende
beseft is in dfcjn zichzelf gekeerde Europa.
In haar eentj? en op een onnavolgbaar
zelfverzekerde en nochtans subtiele^n be
scheiden wijze, is Mariji Dermoüt eig(3fck de
verp"ersd6rfI)ffcMkvan de Tong-Tong-gedachte:
ook/al zijn ^fcud, ook al is ons leven
„voorbij", on.s Tflwkch leven en denken is
onsterfeffjk! 'jr 'w
Op een leeftijd dat eel^„normaal" schpijver
ich bezadigd" of mop en-teleurgesteld terug^
'-t, op haa* 63stejtjtar, schreef Maria haar
boek! En da^ioek heette: „Nog Pas
_,ot^,Zes^g jaren verdwenen in het niet
f geen" Tijd bestond en de zonbeschenen
sawa'hs met de nuffig rondtrippelende koen-
toels; de koele marmeren voorgalerijen, het
■eurieën van de oude baboe, de planter-in-
etoep en de gracieuze pinangpal^pen, spron-
en eensklaps helder, zuiver en adembene
mend sAoon in de werkelijkheid terug: dit
was ons leven, dit is ons leven, en dit zal het
zijn!
BRI^ENSChRIJVERS, GEDULD!
oor de re^ajjfrtakqt zijn we weer wabathter-
jfigeraakt'^Éjj^L&nze correspondentie. Vooral
'aTle briefschn|®'s over het Plan-Spanje, het
mfn -van Santen, «jet Bouw-, Ondernemings-
en Nood Fonds (im^N-Fonds)Maakt U zich
niet ongerust! Beriiit komt spoedig.
V
ERS-NIEDABONNEE
"jen goede dat wij U
^Stukken nie»
Jin altijd v%prt Het
meest voor dt^gjÈp#
^—B.akeot^Pt èigériTl)
l(Wlaand^) meitrngen ook
om Jjdféz'en te worden door onze
Dpdat wij weten hoe niet-Tong-
ons dejiken en een duidelijker
W in de^vérkelijke verhoudingen
Indische groep. Hoe denken onze abon
nees erover? Of krijgt U thuis al genoeg te
horen
Brieven voor Marion (voor de overkant varfyle
Pacific) komen in een cotinuë stroom binnen f
en worden doorgezonden. Wij hopen dat LI
ook denkt hoe de postzegelkosten voor Marion
eruit moeten komen. REDACTIE
Maria bekommerde zich niet om het gekreun
en getwist om assimilatie, het politiek gehar
rewar en gedraai, het gezeur om cultuur en
ras. Alle denkbare controversen tussen Oost
en West, tussen Nederland en Indonesië
vervlogen in een wolk. En nieuwe (neen,
oude, herontdekte) waarden sprongen naar
voren, moed, onaantastbaarheid, adil, aloes,
het Onbegrepene en alom Levende boven
meetbare materialistische logica's. Rashomon
en Ardjoena met de Duizend Pijlen kwamen
tot nieuw leven, het dongèng als een herleefde
Sindbad uit de Duizend en Een Nacht: Zind-
habad: leef lang!
Maria Dermoüt zal de eeuwigheid niet in
gaan als een oude vrouw, maar als het jonge,
frêle meisje uit „Nog Pas Gisteren", met een
tenger vingertje een haarlok wegstrijkend van
een bruin voorhoofd, onder langè wimpers
door dromerig uitkijkend over een Midden-
Javaanse hoogvlakte waar reuzen, pfcnsen en
jagers dwalen alle eeuwen door en^meisjes
wachten zoals alleen' vrouwen wachten kun
nen: op de drempel van droom en werkelijk
heid, tussen legenden en soldaten, tempels en
suikerfabrieken, het eeuwig ïtoSrbije en het
eeuwig komende. y
Ik zal de weinige avonden, die ik in lange
getrokken met haar doorbracht in die grote
hk'ge kamer in Noordwijk-aan-Zee, bij het
open haardvuur, nooit vergeten: een tengere
vrouw met een sjaaltje om de smalle schouders,
grote eerlijke ogen, een beradende stem, die
mij beurtelings berispte en prees. In haar
vond ik Tjang terug en mijn moeder, zoveel
lezeressen uin To^-Torfg.en mijn docMêc?
wier ,,Nog*PaS Gifteren" vandaag begint.
„We can not diaj/we will live, forever".
Ja, zoals Maria Dermoüt is, 'zo is onze grote
Tong-Tong-groep, die moedig' overeind blijft
staan tot de laatste man tót de laatste dag.
Omdat elke schim van Gisteren leeft als een
werkelijkheid Vandaag. Tot in lengte van
dagen.
Wonderlijk Indisch meisje Maria Dermoüt,
je hebt ons geleerd dat „toenggoe mati" niet
bestaat voor mensen, die weten te Jeven. Dat
bewust leven met „Gisteren betekent: „tam-
bah oemoer". Er is geen voorbij. EwCdaarom
groeten wij niet met een bedroefd „vaarwel",
maar met een onbevreesd „tot ziens".
Graag, en met overtuiging sprekend
'V namens de Xong-jTong-kring,
TJALIE ROBINSON
Binnenkort zullen /abonnementen
voor Amerika wederom worden verhoogd. Niet
omdat de prijs van het blad zelf omhoog gaat,
maar die van de porti. Luister maar:
Abonnement Tong-Tong per jaar 10,
24 maal verzenden a 0.98 23.52
33,52
Administratiekosten afgerond 6,48
Totaalkostenf 40,
Het abonnement kost nu maar 27,
Dus „roegie" 13,
Voor een paar abonnees is dat eventueel nog
niet eens zo erg, maar voor een paar honderd
loopt dat lelijk knijp.
Als er binnenkort een paar pagina's bij kömen^
gaan de porti nóg verder omhoog, tot f 45,
En werkelijk, trouwe lezers in Amerika, dat
vinden wij toch wel al te gortig. Niet Topj*-
Tong wordt er „vet" van, maar alleen Tartte
Post (en die heeft tóch al een winst van
40.000.000
We dringen er dus ten zeerste bij U op aan,
dat U zich laat overschrijven naar ons agent
schap in Amerika:
Vindt U ons nieuwe adres niet mooi gekozen?
PIONEER Bid. Voor de Indische pioniers in
Amerikaf"fijüft'püjflwtel .teroesGo ahead!
U krijgt uw Nederlandse Tong-Tong daar via
onze agent per zeepost, dus pi. 'min. 1 maand
later, maar dat doet er werkelijk niets toe, want
de Nederlandse aktualiteit speeltyVpor Amerika
tóch geen rol.
Het jaarabonnement kost 10,maar dat is
(omgerekend met de 45,—) nóg voordeliger,
At. EN NOU KOMT HET!, U krijgt er The
Merrcm Tong-Tong hijuw eigen Indische
blad in Amerika, wél aktueel en zéér nuttig,
omdat U daarin adverteren k/nt, hulp vragen
bij lay-offs of verhuizingen,-kontakten leggen
met familie en kennissen eiders in Amerika,
opbouwen aan nieuwe organisaties.
Misschien vindt U die 10, tooh wel duur,
maar nl afschrijvingen voor levering-HolJ^nd,
porti-kosten en kantoor-kosten in Amerika,
blijft er niet veel over. Bij grote toename
echter van het abonnee-aantal lopen die beet
jes echter wél op en'dan ontstaat vanzelf een
fonds voor allerlei socfÜe en culturele doel
einden. Voot opbouwend werk in Amerika.
Doet dus mee. ^Vat in Holland kan, .kan in
Amprika ook.Miw beleid Laat de mensen hier
zien, Americanos,-dat®e kleine groep daar
niet onder hoeft t'e ddfti vUj|J^grote .groep
hier! En hoe kan een *blidpl^^^Bfci/.Amerika
ons later nog helpen! S<)
AUSTRALIË, NIEUW ZEALAND
Ook hier zullen de abonnementen door de
hoge portikosten moeten wordèn' opgevoerd
en wel tot 50,voor de luchtpost. Werke
lijk, neem liever een zeepost-abonnement. Na
een' kort uitstel komt uw Tong-Tong toc(i
weer trouw elke 15 dagen? En het kost maait
15.-1