Ziek zijn, vroeger en nu
I ECHTE SPEKKOEK
1 KOKKIES RIJSTWINKELS
Tabé, Nja!
1001
AVONTUREN
met de
soetil
„Mam, wilt U straks, als ik me ga wassen,
het bed wat dichter bij het raam laten zetten?
Dan kan ik een stukje van de tuin in de straat
zien".
„Natuurlijk schat. Wat wil je hebben bij je
ontbijt, een lekker zacht gekookt eitje en een
bord pap?" En terwijl Mam eigenhandig mijn
ontbijt verzorgde, kwam de baboe met de
grote waskom lauw water, zeep en handdoek,
controleerde of alles gesloten was en hielp me
het bed uit. Achter het schutsel met z'n bonte
figuren, dat Mam op de vendutie gekocht had
en dat ik ronduit verfoeide, waste ik me
uitgebreid. De vloer, die nat geworden was,
werd straks wel door de baboe keurig opge
dweild. Baboe Era was intussen met de grootste
nauwkeurigheid mijn bed aan het opmaken.
(Ze was, na jarenlange trouwe dienst wel
bevoorrecht om dit te mogen doen, want Mam
was als de dood, dat er „iets" in of onder het
bed zou worden gelegd; je moest oppassen
voor goena-goena, zei ze, waar ik altijd om
schateren kon!) Ze verschoonde het bed met
nieuwe lakens en slopen, legde de goeling op
ongeveer een derde van de breedte van het bed
en verschoof dit toen naar het raam, intussen
kwasi mopperend: „Allah Non, wat heb je
weer liggen woelen, liatla ini boekoe-boekoe,
sampai djatoe dibawa tempat tidoer, djan-
gan batja atoe" (kijk nu de boeken zijn hele
maal onder bed gevallen. Je kunt beter niet
lezen als je ziek bent).
„Biar toch, boe, moesti adjar di sekola, baboe
toch taoe" (Laat toch maar boe, ik moet toch
leren voor school, dat weet je toch).
„Ija, tapi Non sakit sekarang, massa kemaren
malem misi adjar, moesti tidoer, biar lekas
baik" (Ja, maar nu is de Non ziek, verbeeld
je dat je gisteravond nog moest leren, je moet
slapen, dan ben je vlug weer beter). Zo ging
dat nog een poos door, ik schoot intussen
lichtelijk dizzy van het staan de dingklik
(bankje) die Era had neergezet was me te
laag het schone ondergoed en dito pyama
aan, glipte in mijn sloffen en dook met een
zucht van welbehagen het bed weer in. Era
stond al klaar met kam, spiegel en bedak.
Een paar streken door het sluike haar, de pon-
nie naar voren, de dons over het gezicht heen,
klaar. Mam zette het ontbijt op een laag
tafeltje voor mijn bed, kwam gezellig bij me
zitten, vroeg of het bed zo goed stond en keek
of baboe de kamer wel netjes in orde bracht.
Dan liet ze de povere resten van het ontbijt
naar achteren brengen, schudde de kussens nog
even op en ging naar achter om met kokkie
het menu van de dag te bespreken.
Ik keek in zalig nietsdoen naar de tuin, waar
de rozen en gerbera's in volle bloei stonden
en sinds kort een kleine tjemara fier rechtop
stond. Ik hoorde de roep van de toekang
sajoer, later die van de bibi-petjel en de
toekang-kwe, die gewoontegetrouw ons hek
openduwde en naar de bijgebouwen liep, zag
op straat een deleman passeren en om 11 uur
zusje en broer van school komen, de zusjes
braaf de „zonnejasjes" aan om niet zwart te
worden
Om een uur of tien kwam Mam terug met
een glas djeroekwater (kwast): „goed voor
influenza, je zult zien, dan ben je morgen
alweer beter", 's-Middags bracht Dien me een
met zorg klaargemaakt bord nasi tim, met
een stukje lever en een stukje kip, omdat ik
daar zo dol op was. Daarna gingen de vensters
dicht en moest ik slapen, om 4 uur opnieuw
wassen, heerlijk wat eau de cologne op een
zakdoek en dan maar wachten op de vriendin,
die het huiswerk kwam bespreken, heus, de
dag vloog om; zo éven influenza te hebben
was toch wel lekker.
Nu lig ik met zoiets als influenza, wat ze hier
griep noemen. De kamer is de helft van onze
meisjeskamer vroeger, naast me staat dwars
tegen de zijmuur het verdiepingsbed van de
jongsten, en als ik naar buiten kijk, zie ik
enkel maar een stukje loodgrijze hemel, de
tuintjes en de weg liggen acht meter lager. Op
het klerenrakje van de kinderen zie ik de
foto van Mam, die nu heengegaan is, een
potje dampo, een fles airwick, de krulspelden
van mijn dochter, de vaas tulpen die mijn man
gisteren zo lief meebracht, de medicijnkast
en... een laag stof, en kregelig kruip ik het
bed uit, pak een spons uit de badcel, knijp
hem uit, veeg met trage beweging de stoflaag
weg, zie dan onder de kolong van de bedden
ook zo'n laag stof ,pik de dweil, herhaal de
handeling ter plaatse en schuif, hè hè, weer
diep onder de dekens. Hoe laat zou het zijn,
mijn horloge ligt daar op datzelfde rak, wat
kan het me eigenlijk schelen, nu blijf ik liggen.
Maar ik heb trek in koffie, toch maar weer
d'r uit, op pantoffels naar beneden, koffie
drinken, 't is elf uur, nog een uur liggen. Hè,
die rotbel van de voddenman en dat gejengel
hier beneden, je kan ook nooit slapen. Wie
belt daar nou weer, laat maar bellen. Later
als je om twaalf uur nogmaals de trap afloopt
om het brood te snijden, de melk op te
warmen, de koffie voor manlief klaar te
maken, zie je op de deurmat iets liggen, je
pakt het op: het was een postpakket, dat nu
gehaald moet worden! Zuchtend denk je: ik
wou, dat ik weer beter was, vanmiddag het
eten weer koken, bah is dat nou uitzieken?
Geef mij dan maar die oude influenza in
Bandoeng! TJITJAK
„Daar heb je het"denk je, „tjilaka tiga-belas".
Je hebt je juist voorgenomen: vandaag géén
doerian. Want gisteren al en eergisteren al, en
de dag daarvoor al... geranseld, pèh!
En daar staat hij met een brede lach, houdt
de vruchten uitnodigend voor zich uit. Achter
hem twee volle bakoels. De doordringende
geur slaat je tegemoet, doet een zekering in
je smelten. Je kijkt tersluiks naar je vrouw;
die vetrekt geen spier waar werd oprechter
trouw...).
Vóór je het weet hurk je al, gemoedelijk
tegenover hem, opent het „luikje" in de dikke
schil en kijkt. Romig vruchtvlees met de kleur
van karnverse boter... minta ampoen. „Bera-
pa...?"
Proloog van een nieuw avontuur van equise
tongstreling en prikkelend bedwelmende geu
ren, dat begint met forse parang-slagen
kruiselings over vruchttoppen en eindigt met
het drinken van water uit een lege schil. Rt.
ROEDJAK MANIS
Ingrediënten per persoon:
1 zachtzure appel goudreinet)
1 harde peer stoofpeer
1 kleine komkommer
1 grapefruit (in partjes snijden)
Y2 winterpeen (kan worden weggelaten)
2 schijven goela Djawa
1 theelepel sambal oelek (of meer!)
een klein stukje asem of een theelepel azijn
zout naar smaak.
Bereiding: De bruine suiker op een laag vuur
tje al roerende geheel oplossen met Yg
theekopje water. Daarna van het vuur af zeven,
zout, sambal oelek en asem of azijn toevoegen
en het geheel goed doorroeren.
De vruchten schillen en aan dunne schijfjes
snijden, op één schaal schikken. De saus erover
gieten of apart presenteren.
Kroepoekjes smaken er heerlijk bij. Ook
„Nibbit" extra smaakt er heerlijk bij
TANTE GUUSJE
KWEE GAMPANG
Weet U wat Kwee Pantjong is? Die halfronde
koeken uit zo'n geribbelde vorm, waarin het
beslag werd gegoten terwijl je erbij stond te
wachten dat het gaar werd. De toekang djoea-
lan kipaste dan het arangvuur nog eens aan,
opdat het de juiste hitte af zou geven. Witte
en bruine had je; de bruine daar ging goela
djawa in. En je kreeg er nog wat extra verse
geraspte klapper bij.
Wilt U een beetje aan de smaak van deze een
voudige „djadjanan" herinnerd worden?
Neem dan:
1 kopje rijstmeel of bloem of zelfrijzend bak
meel
1 y2 kopje geraspte klapper
1 kopje water
1/2 theelepel zout
Roer dit allemaal samen goed door elkaar.
Stort de gladde papachtige massa in een bebo
terde vuurvaste schaal en laat de koek in een
gematigd warme oven gedurende 3 kwartier
tot 1 uur gaar bakken.
Met gewone tarwebloem of rijstmeel krijgt U
eeij „steviger" koek; met zelfrijzend bakmeel
wordt ze wat luchtiger.
Een andere mogelijkheid is ook nog om deze
koek te stomen. Ze lijkt dan op kwee mangkok.
Als variatie kan U er ook wat vanillesuiker
bij" doen.
U ziet: eenvoudiger kan het al bijna niet!
WIES
IIIIINIIIIIIIIIIIIiillllllllllllllllllllllllllllllllllllllll!l!llllllllllllll!llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll!l!IIIIH|
1 Bestel en reserveer NU de
van Oma Tio bij 1
Witte de Withstraat 128 en i
Slotermeerlaan 125, Amsterdam-
W.
1 Verleden jaar moesten wij tientallen
1 mensen teleurstellen omdat „sudah abis
spekkoek nja!'.
I U weet toch ook, dat wij spekkoeken en
1 alle andere rijsttafelart. verzenden over
g de gehele wereld.
nimtm
11
