JAN DINGER
In Memoriam John Hardjono
Actie ten bate van Spijtoptanten
Wie kan inlichtingen
verstrekken?
Jozef, Hendrik de Vries
d
Geb. 16 Aug. 1853 - Overl. 2 febr. 1917
Jan Dinger kwam op 14-jarige leeftijd in
dienst bij de Nederlandsch Indische Handels
bank te Amsterdam en werd op 18-jarige
leeftijd, na een acte M.O. voor boekhouden
verkregen te hebben, naar Indië gezonden.
Hier werd hij al spoedig benoemd tot agent
der bovengenoemde bank te Soerabaja. Tijdens
de grote suikercrisis in 1883 heeft hij met
buitengewone tact en veel beleid verschillende
moeilijkheden op financieel gebied helpen op
lossen. In 1884 werd hem het beheer der
Pamanoekan- en Tjiassemlanden opgedragen
en het gelukte hem orde en regel te brengen
in de toenmalige augiasstal dier landen. We
gens een meningsverschil met de Directie der
N.I.H. nam hij in 1886 ontslag en keerde
terug naar Nederland, waar hij een werkzaam
aandeel nam in de reorganisatie van de Dorre-
paalse Bank, waaruit de later zo bloeien
de Cultuur Maatschappij der Vorstenlanden is
voortgesproten.
In 1888 in Indië teruggekeerd, werd hij pro
curatiehouder der N.l. Escompto Maatschappij
(Vervolg van pag. 3)
De moeilijkheden zitten vaak naar twee kan
ten. In de bruine groep rekent men mij auto
matisch tot de hunnen en verwacht automatisch
dat ik mee front maak tegen Blanda's, Chine
zen, enz. Ook dat heb ik stelselmatig gewei
gerd. En daarom sta ik eigenlijk in de marge:
op een heel dunne lijn tussen elkander vreem
de groepen. En heb weinig bewegingsvrijheid.
Omdat ik me weiger te laten annexeren.
Ik heb in deze marge mijn eigen overtuigingen
en wetten, die niet schadelijk zijn voor de
groepen links en rechts. Dus wil ik verwachten
dat men mij daarin respecteert of althans met
rust laat. Ik ben er b.v. van overtuigd (hoewel
de hele Nederlandse letterkunde in koor brult:
„NEEN!") dat Indische schrijvers een eigen
genre vormen door alle tijden heen. Ik lijk
veel meer op Multatuli, Couperus, du Perron
(en natuurlijk ook op de mindere en minste
Indische schrijvers) dan op welke tijdgenoot
ook. Op Simon Vinkenoog? Gijsen? Kool
haas? Kom, schei uit!
Wie Dermout leest en Mahieu, wordt in eerste
instantie getroffen door (naast de verschillen
in kwaliteit) de keuze van onderwerp: Indië.
Maar alleen wie dieper zien en voelen kan
(en dat kunnen er blijkbaar heel, heel weinig),
die ziet vooral de geestelijke, de verstandelijke,
de gevoels-gelijkheid. Kortom: de levens stijl.
En wat is nou zo wonderlijk? Dat alleen de
toppunten in beide beschavingen, Nederlands
en Indonesisch, dat zien kunnen en begrijpen
kunnen. Daar ben ik geen vreemde, maar
vriend. Niet omdat ik „djempol" ben, maar
laag dal tussen twee bergen; nochtans: binding.
Dus zit je in de marge meestal als de kantjil
tussen de vechtende olifanten: in levensgevaar.
En hoe kan je soms verlangen naar die twee
sterke kerels van wie Kipling schrijft:
„hut there is neither East nor West
Border nor Breed nor Birth
When two strong men stand face to face
Though they come from the ends of the
Earth".
Ah, onvervuld verlangen, want waar vind je
twee sterke mannen tegelijk. En waar vind je
werkelijk strong men, dus niet die kwezelige
kleur-ontkennertjesEn toch: liever leven op
een mooi verlangen, dan op een valse waarheid
TJALIE ROBINSON
onder directie van de firma Tiedeman van
Kerchem. Later werd hij firmant van deze
firma en tevens directeur van de Escompto
Mij. In die tijd bedroeg het aandelenkapitaal
dezer Mij. slechts 500.000. Dank zij de
krachtige en energieke leiding van de heer
Dinger heeft de Mij. zich zeer sterk ontwik
keld en nam zij al heel spoedig een zeer be
langrijke plaats in het Nederlands Indische
Bankwezen in met een volgestort kapitaal van
15 miljoen gulden. In 1900 trok de Firma
Tiedeman van Kerchem zich als directrice
terug, zodat de heer Dinger alleen de directie
voerde met de hulp van de heer A. Zeilinga
als tweede directeur.
Hij werkte mede aan de oprichting van ver
schillende ondernemingen en maatschappijen,
zoals de Crediet- Handelsvereniging „Ban-
da", Mij tot Exploitatie der landen nagelaten
door Baron Baud, alsmede enkele andere
bloeiende cultuurondernemingen.
Uit deze summiere opsomming moge reeds
blijken wat Indië aan de heer Dinger op het
gebied van bankwezen en cultuur te danken
heeft, maar tevens hoe ontzettend groot
het verlies is, dat Indië door zijn maar al te
vroeg heengaan heeft geleden.
De Nederlandse Regering erkende zijn grote
en veelvuldige verdiensten door hem te benoe
men tot Ridder van de Nederlandse Leeuw en
tot Officier van de Oranje Nassau Orde.
Maar Jan Dinger was niet uitsluitend man van
zaken. Waar hij meende enig nut te kunnen
stichten, verleende hij steeds en gaarne zijn
zeer gewaardeerde hulp. Van de vele func
ties, die hij in het particuliere leven vervulde
(in de laatste jaren klom het getal hiervan tot
36), noemen wij slechts: het voorzitterschap
van de N.l. Mij. van Nijverheid Landbouw
te Batavia, van de Centrale Kas, van de Post
spaarbank, van de Bataviasche Spaarbank, van
het College van Curatoren van het Gymnasium
Willem III, enz. Men heeft slechts een blik te
slaan op bijgaande foto om een goed beeld te
krijgen van deze man met zijn eerlijke open
blik en zijn forse geest. Zonder twijfel heeft
hij zeer veel goeds gedaan voor Indië, maar
ook veel goeds in engere kring, voor hen die
hulp en steun nodig hadden, stond hij immer
klaar.
Zijn nagedachtenis zal bij zeer velen ongetwij
feld in gezegende herinnering blijven
C. H.
Ons bereikte het bericht, dat zeker bij vele
oud-Batavianen in het bijzonder oud-leden
van de Bataviasche Voetbal Vereniging
grote ontsteltenis te weeg zal brengen.
Na een kortstondig ziekbed is op 7 januari van
dit jaar, nog vrij onverwacht overleden John
Hardjono.
In de Bataviasche sportwereld is John een be
kende figuur geweest, niet zo zeer door zijn
uitzonderlijke prestaties ,als wel door de wijze
waarop hij de sport in de goede zin van het
woord heeft gediend. Een open faire tegen
stander, een ware sportmakker, voor wie het
spel op de -voorgrond stond en de knikkers
maar bijzaak waren. Hierdoor heeft hij zich
vele vrienden gemaakt.
Kind van het Land van het Schone Insulinde
is hij nu ver van dat Land, dat hij zo zeer lief
had en dat wij allen nog uit het diepst van
ons hart liefhebben ,ten grave gedragen, omdat
hij verkoos te midden van zijn vrienden te
leven. Hoe kan het ook anders. Vanaf zijn
jeugdjaren heeft hij steeds met Nederlanders
verkeerd. Geheel westers opgevoed en georiën
teerd moest hij wel uit gevoelsoverwegingen
Indonesië verlaten. John Hardjono heeft onze
zijde gekozen omdat hij in hart en nieren een
ware vriend van Nederland was. Dit heeft hij
vooral getoond tijdens de moeilijke oorlogs
jaren, toen alle Nederlandse mannen achter
prikkeldraad zaten. Menige Europese vrouw
heeft hij destijds met raad en daad bijgestaan.
Thans is hij heengegaan, maar in onze herin
nering zal hij blijven voortleven als een braaf
mens en een goede vriend. Dat hij ruste in
vrede. A. G.
Naar is gebleken heeft helaas bij velen de
mening postgevat ,dat N.A.S.S.I. voor het door
haar verrichte werk finaciële steun of subsidie
van het Rijk ontvangt. Vandaar dat die velen
het niet nodig hebben gevonden financieel bij
te dragen voor het NASSI-werk.
Het NASSI-Comité stelt er prijs op mede te
delen, dat het voor zijn moeilijk werk niet de
geringste financiële steun van de Overheid
ontvangt.
De kosten verbonden aan het uit de ellende
halen van de spijtoptanten in Indonesië, wor
den bestreden uit vrijwillige bijdragen en uit
gelden die NASSI van de Stichting „Hulp
aan Landgenoten in Indonesië" ontvangt. Voor
deze daadwerkelijke hulp zijn wij uiterst dank
baar.
De nood der spijtoptanten in Indonesië is,
zoals bekend, nog zeer groot. Daarom doen
wij een beroep op U om ons financieel te
helpen teneinde deze nood te lenigen. U helpt
meer en beter als U dat spoedig doet.
Stort uw bijdrage op gironummer 8118 ten
name van de penningmeester van' NASSI te
's-Gravenhage.
Mevrouw A. Rambonnet-de Vries (Har
derwijkstraat 174, Den Haag) riep
onze hulp in om in contact te komen
met overlevenden van de ,,SUEZ MA-
RU" (getorpedeerd op 29-11-1943),
die haar inlichtingen kunnen geven
over haar vader:
Wilt U zich rechtstreeks in verbinding
stellen met mevrouw Rambonnet?
RED.
