HOUTRUST
tS
Het offer der vissers
a-pMaRMaIA
Aniför
:°i£aip
Het offer wordt zachtjes aan de golven toevertrouwd.
Een sedekah laoei"
Bijgelovigheid is het niets-zeggende, getnakke-
lijke woordwaarmede grove geesten schimpen
op de allerfijnste ontroeringen} zieningen en
begaafdheden der menselijke ziel.
Louis Couperus 1863-1923
Een sedekah is een vrijwillige liefdesgave, een offer, ook wel eens in de vorm van
een godsdienstige maaltijd. Het woord is afkomstig van het Arabische woord
„sadakah".
Java's noordkust wordt bewoond door een nijver vissersvolk, een volk dat deels
geheel van de zee-visserij leeft en voor een ander deel naast deze visserij ook nog
de landbouw beoefent. Deze laatste groep vindt men voornamelijk tussen Sema-
rang en Cheribon. Dit gemengde bedrijf is vermoedelijk ook oorzaak, dat men
onder de vissers aan Java's noordkust niet zulke stoute zeevaarders aantreft als
bijv. op Madoera, waar de dikwijls wrakke prauwen zich dagen ver van de kust
wagen.
De Javanen verkiezen de meer veilige regionen
dicht onder Java's noordkust. Hun dessa's
liggen meestal aan de mondingen der rivieren,
waar hun grote prauwen, die te zwaar zijn om
op het strand te worden getrokken, een veilige
haven vinden.
Het is feest bij de vissers van Poelolampes. Het
jaarlijkse offer aan de zee zal worden ge
bracht als dank voor de goede vangsten van
het afgelopen jaar.
Op deze dag zal het dankoffer, in de vorm van
een karbouwenkop, aan de baren worden toe
vertrouwd en dus gaat het er te Poelolampes
levendig toe. De vissers en hun vrouwen heb
ben zich in hun beste plunje gestoken. De
aanwezige prauwen delen in de feestdos. Sier
lijk zijn zij opgetuigd met jonge klapperblade
ren, terwijl de rappe handen van een stel kleu
ters van de naburige dessa-school Poelogading
kleurige papieren guirlandes hebben aange
bracht in de grauwe tuigage der verweerde
scheepjes. Voor de vissers van Poelolampes
zal het de dag der dagen zijn. Het is een
gehucht vlak aan het strand gelegen, en dankt
aan deze ligging, dat vele gasten o.a. hogere
ambtenaren, anders bevreesd voor de bijna on
begaanbare modderweg welke de vissersdorpen
gewoonlijk met de meer geciviliseerde streken
verbinden, het vissersfeest komen bijwonen.
De veilingloods, evenals het huis van de be
heerder, is eveneens versierd en in het eerste
gebouw zal de slamatan worden gehouden, die
de vissers zullen geven. Als attentie aan de
gasten zijn uit het naburige Sawodjadjar een
viertal grote prauwen komen aanzeilen, om
de toeschouwers en gasten straks gelegenheid
te geven de plechtigheid van nabij bij te wonen.
Klokke acht gaat er een beweging door de
samengeschoo'de menigte. Door vlaggetjes ge
waarschuwd, kondigt een mokerslag het ver
schijnen van de genodigden aan, waarbij zich
ook bevinden de hogere ambtenaren van het
Binnenlands Bestuur, met hun gasten. Een
lange reeks van auto's komt steeds dichterbij
en de onder een afdak geplaatste gamelan
begint met een frenetiek welkom: de kebo giro.
Er heerst vreugde in Poelolampes
Na de begroeting der gasten en genodigden
kondigt een tweede mokerslag aan, dat het in
een kleurig papieren tentje geplaatste offer,
omstuwd door honderden, muziek en baro
ngans*), van uit de veilingloods naar de snel
varende prauw wordt gebracht.
De gasten hebben zich intussen ingescheept,
en op een gegeven teken schiet de zeer fraai
versierde prauw met het offer vooruit.
Een luid gejuich weerklinkt en onder een
heidens kabaal, zeilt de zeker wel 90 prauwen
sterke vloot de eerste prauw achterna.
De zee is kalm en er waait een zachte land
wind en zo glijden ze een heel eind de Java
Zee in, totdat de djoeragan van de prauw met
het offer aan boord, het zeil strijkt wat door
alle andere boten wordt gevolgd.
Dan heft de lebé**) een bidzang aan, waarop
de anderen telkens invallen.
Hij smeekt de gunst van de Allerhoogste af
voor de vissers van Poelolampes. Het huisje,
dat de karbouwenkop bevat, wordt dan zachtjes
aan de golven toevertrouwd. Onder het geknal
van vuurwerk, dat aan boord van verschillende
prauwen wordt afgestoken, wordt het huisje
met het offer verder zeewaarts gestuwd. De
kring van prauwen opent zich om het offer
door te laten.
Langzaam drijft nu het dankoffer onder een
doodse stilte verder zeewaarts. Het offer is
gebracht en de zee heeft het goedgunstig aan
vaard, de sedekah laoet is beëindigd.
Na de selamatan, waaraan ook de genodigden
deelnemen, komen nog volksspelen voor de
kinderen; de gamelang speelt voortdurend', er
is veel gelach en jool.
Er is feest en blijheid in Poelolampes!
J. C. H.
harongan reuzenpoppen, die bij feesten
al dansende worden rondgeleid.
lebé ambtstitel van de z.g. „dorpsgees
telijke'', ook al kent de Islam deze priester niet.
Ook wel zeer vrome mandie zijn godsdienst
plichten zeer nauwgezet nakomt.
AP,
R
R
RA*IL
ARimr
RAWt
MALA
RMALA
MALA
AL
RMA
ARMALA
ARMALAM
SARMALANJP
SARMALA
RMALAM
RMALAM
RMALAM
RMALAMP
MALAMPA
LAMi
l%ip
P
A
ALA
ALAM
ALAM
LAÜ
DEZE FAMILIE IS NU AL VÖL VAN DE
pasan.
malum
OP 28, 29 EN 30 JUNI IN
li