wimwmi
DE VROUW
Je kunt zulke leuke dingen vinden in Tijuana (II)
8 KOKKIES Rijstwinkels o
r -
Tijuana valt en staat met het tourisme. Net
als Zandvoort en net als Volendam. Maar
daarmee houdt dan ook alle overeenkomst op.
Want al mag de stad Tijuana dan vallen of
staan door de touristen, de Mexicaan zelf is
niet van plan op de knieën te gaan liggen
voor mijnheer of mevrouw de tourist. Denkt
U niet dat winkelen in Tijuana een eenvoudige
zaak is en alleen een kwestie van handig
tawar.
In de eerste plaats kun je van geluk spreken
als in een winkel tenminste één employé Engels
verstaat en als tolk zou willen spelen. Daarmee
ben je er nog niet, want als de betreffende
persoon toevallig niet in een bui is om zijn
talenkennis aan je te verspillen, dan sta je nog.
Ik kom dus tot de conclusie, dat de Mexicaan,
hoe weinig schoolse kennis hij dan mag heb
ben, instinctief weet dat Spaans de 3e
wereldtaal is. En aangezien Chinees als 2e
wereldtaal voor dit werelddeel genegeerd kan
worden, is het dus een kwestie van Engels te
gen Spaans. En waarom moet er dan Engels
gesproken worden?
Ik ben een paar keer in wanhoop de winkel
uitgelopen omdat ik op het laatst uit mijn
eigen gebaren niet meer wijs kon worden.
De man achter de toonbank scheen zichtbaar
opgelucht door mijn vertrek en ging verder
met het luisteren naar zijn lievelingsprogram
ma door de radio, waar ik hem bij gestoord
had.
Die muziek in Tijuana is ook nog een bijzon
der punt. Overal staan de radio s aan en
overal alleen typisch Spaanse muziek. Na de
eindeloze twist en bossa nova deuntjes die de
hele dag door de Amerikaanse radio zeurt,
eindelijk weer muziek met een melodie!
Eindelijk weer stemmen met „kleur" en
warmte en werkelijk rhytme. Zeker, er zijn
ook rock'n roll stukken, maar die zijn ver-
spaanst. Er is een Mexicaanse Elvis Presly die
de Spaanse versies van alle songs zingt maar
hoe! Je herkent de melodie, de maat, maar
verder is het ineens een echt lied geworden.
De Mexicaan (en de Spanjaard) houdt niet
van de electrische gitaar. Waarom zou hij, als
hij uit het oorspronkelijke instrument hetzelfde
volume kan halen en door fenomenale vinger
techniek dezelfde geluidstrucjes weet te pro
duceren? Ja, onze Indische jongens zouden
veel van de Mexicanen kunnen leren.
Ik heb de vorige keer gezegd dat de mensen
in Tijuana arm zijn. Arm in onze ogen, omdat
voor ons slecht gekleed, onverzorgd, mager,
arm betekent. Dat is ons maatstafje. Als je
een paar keer in Tijuana hebt rondgelopen en
je ogen de kost hebt gegeven, dan ga je toch
twijfelen aan die maatstaf. Je ziet een rijkdom
aan cultuur en karakter en je vraagt je af:
ben ik wel zo rijk? Neen Volendam en Tijuana
liggen wel ver van elkaar af!
De passer in Tijuana lijkt veel op de pasar
Boplok in Djakarta en ook een beetje op de
passer in Malang. Klein, donker, rommelig
maar o zo vertrouwd. Ik heb genoten van de
aanblik van pyramides lomboks en lombok
rawit (helaas alleen groene) en bangkoewang.
Zo grappig om daar vlak naast druiven, appels
en peren te zien. Eindelijk heb ik weer asem-
in-de-peul gezien. Een hele berg! Die mooie
bruine peulen waren helaas erg beschadigd
en gekneusd én de asem zelf zat onder het
stof, ik heb ze niet gekocht. 35 cent per pond
en bij ons in Whittier in de store 2 peultjes in
een zakje voor een dubbeltje!
Prachtige papaja's zo groot als een onderarm
en suikerzoet. Ik kocht er twee, wist niet, dat
je die vruchten niet over de grens mocht
nemen. Maar omdat ik het niet wist, zei ik
ook niets tegen de douane en mijn argeloosheid
redde mijn papaja's.
Je kunt in Tijuana uitstekende mangga's krij
gen, ongeveer de grootte van een middelmatige
aroemanis. Wat de smaak betreft een kruizing
tussen aroemanis en golek. Goede mangga
krijgt men in Californië niet in de stores,
uitsluitend in China town in Los Angeles of
San Francisco. De mangga's die soms in de
groente-afdeling van de store te krijgen zijn,
zijn niet groter dan stoofpeertjes, vreselijk
duur en meestal nog wormstekig ook. Voor
de papaja's geldt hetzelfde. Papaja en mangga
zijn dus geen alledaagse lekkernijen in Califor
nië, beiden import-vruchten. Er is werkelijk
geen land ter wereld en doet U daar dan
gerust Hawaii en Florida bij, dat het in rijk
dom van vruchten, groente, en verder alles wat
Q Iedereen weet het, KOKKIE verzendt
Q alle rijsttafelartikelen naar binnen- en
Q buitenland.
Q Enkele voorbeelden: 1 liter ketjap (dus
9 bijna 2 grote flessen) in gesoldeerd blik
O (kan niet kapot dus) naar Amerika,
X inclusief vracht kost slechts 11.70.
O Zelfde blik doch SUPER kwaliteit
Q 12.90. Spekkoek, gewicht ca. 7 ons, Q
5 van Oma Tio (dus djempol) naar Ame O
O rika inclusief vracht 13.25.
g Witte de Withstraat 128 - Tel. 89438 g
O Slotermeerlaan 125 - Tel. 13 03 62 g
8 AMSTERDAM-W. g
OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO
eetbaar is, haalt bij Indonesië. Als we behalve
aan de honderden soorten vruchten dan ook
nog denken aan de vele variëteiten bij elk
soort. Hadden we in Californië maar 1 soort
mangga, 1 soort papaja, 1 soort ramboetan!
Iedere keer als we wat gekocht hebben gaan
we even terug naar de auto om te „lossen
Er ligt van alles op de banken: tjabé, vruch
ten, snoep, vlecht- en aardewerk. Het is guur
weer, geen zon. De kinderen worden hangerig
en hebben honger. Naar een restaurant.
Natuurlijk niet naar een gewone snack-bar
maar een echt Mexicaans eettentje. Het wordt
gedreven door twee Mexicaanse vrouwtjes die
geen woord, maar dan ook letterlijk geen
woord Engels verstaan. Ze begrijpen in ieder
geval dat we willen eten en leggen ons een
getypte spijskaart voor. Mijn kinderen herken
nen ogenblikkelijk in „Hamburguesa" hun
geliefde Hamburgers en zijn tevreden. Voor
mijn man en mij begint de grote gok. Alles
is goed, of alles is niet goed. We wijzen twee
gerechten aan, waarop de twee vrouwtjes
direct druk aan het schillen, klutsen en bak
ken gaan. Het is net of ze kokentje aan het
spelen zijn. Ze kletsen en grappen er gezellig
bij, het is een genot om hen bezig te zien.
Er is een 4 pits gasstel en daar gebeurt alles
op. Tortilla's worden geroosterd en bonenmoes
opgewarmd; er worden kleine omeletten ge
bakken en in een dikke hete soep worden nog
wat stukken gekookt vlees bijgevoegd. We
krijgen allemaal een plat bord en wat eenvoudig
bestek in een servetje. Het is allemaal net
echt. Ik voel me weer zitten in een warong
op pasar Senen of op Pasar Toeri. Je zit weer
bij Boh Jem of Pah Djamin en niet in een
restaurant.
De vlammen slaan er uit zo heet is het eten.
Lekker smakelijk, groezelig, vanwege de groe
ne chili's en de avokado en tomaten die er in
zitten. Lekker eten dat je hebt zien klaarmaken,
met een eerlijke smaak. „Hoe smaken de
Hamburgers?" vraag ik aan de kids.
„Heerlijk", vinden de, „niet als bij de drive-
in, maar toch lekker!"
LILIAN DUCELLE
llLllillllllllNIIIIIIIIIIIIIIIIIIHI!l<llllll1lllllllllnl|l|l,,nllu,l,,,ll||l||"l"ll,llll|l,llllll,nl|n"",llllll"IIIIM"l,l,Ë
The American Tong-Tong
Voor proefnummers en abonne-
1 menten kunt U terecht bij admi-
nistratie Tong-Tong, Prins Mau-
ritslaan 36, Den Haag. Abonne-
mentsprijs A.T.T. bedraagt 5.-
per jaar.
luim
waarop de twee vrouwtjes direct druk aan het schillen, klutsen en hakken gaan.
