bentvel vermoeid?
CONCENTRATIE
OVERRELAST?
Dit nieuwe natuurlijke antwoord
kan voor u de oplossing xijn
Als u zich fysiek niet lekker voelt kan dat betekenen, dat u de natuurlijke
vitaminen nodig hebt, zo noodzakelijk voor de juiste bloedtoevoer naar de
spieren van het lichaam en naar de hersenen. Neem daarom Aktief Capsules.
Deze combineren hoge concentraties van tarwekiemen - de rijkste bron van
"groei" en "energie" vitaminen - met andere natuurlijke vitaminenrijke concen
traties. Aktief Capsules zijn smaakloos, werken niet gewoontevormend. U zult
verbaasd staan over de invloed van Aktief Capsules op uw energie en welzijn.
Begin vandaag nog met Aktief Capsules. Verkrijgbaar bij apotheker en drogist,
f. 3.90 voor een kuur.
Vitale positieve gezondheid
Zuid-Amerika (II)
J. G. YSSEL DE SCHEPPER
(Vervolg van pag. 6)
Op de terugreis stroomopwaarts nemen de
lichters alle mogelijke goederen, dranken en
couranten voor de ondernemingen mede.
Bij onze aankomst zijn alle arbeiders met hun
gezinnen uitgelopen om de bezoekers eens
terdege op te nemen. De mannen, meestal
mestiezen, zien er stevig uit en kijken ons open
en vrijmoedig aan, maar de vrouwen draaien
wat heen en weer en zijn kennelijk verlegen,
terwijl de kinderen zich angstig achter hun
moeders verschuilen.
De voorman, die onmiddellijk gezien heeft,
dat wij een fototoestel bij ons hebben, heeft
geen rust voordat wij hem vereeuwigd hebben.
Trots staat hij naast zijn paard, sporen aan de
blote voeten. Hoe hij die goed bevestigt, is mij
nog steeds een raadsel. Trots schuift hij het
pistool, dat hij als teken van zijn waardigheid
draagt, naar voren, zodat het op de foto goed
zichtbaar is.
Intussen begint de avond te vallen en de olie
lampen worden aangestoken. De mens uit de
twintigste eeuw, gewend aan het lawaai en
geraas van de grootstad, hóórt gewoon de
stilte. Het zou een bad voor de ziel zijn als
er maar niet zoveel muskieten en ander vlie
gend ongedierte waren. Hier heeft het leven
een eeuw lang stilgestaan. Op de hele onder
neming zelfs geen enkel radioapparaat. Wat
een vreemde gewaarwording, op zo korte af
stand van een grote stad, zo volkomen van de
buitenwereld te zijn afgesloten.
Luxe kent de arbeider niet. Eigenaren van
ondernemingen houden meestal een toko, waar
textiel, tabak en sigaretten, zout, suiker en
dergelijke artikelen verkrijgbaar zijn. Het amu
sement is in de meeste gevallen beperkt tot
een sporadisch bezoek aan een in de nabijheid
gelegen dorp en als grote uitzondering aan
Guayaquil.
Het milde, warme klimaat maakt het overbodig
veel aandacht te besteden aan de garderobe.
Kleinere kinderen lopen meestal poedelnaakt
rond en ook de volwassenen houden niet van
al te veel kleding.
Heel langzaam aan wordt de sociale verzor
ging iets beter. De eigenaar van de door ons
bezochte onderneming behoort tot de meer
verlichten, die de les van Cuba ter harte heb
ben genomen en beseffen, dat zij iets zullen
moeten doen om te voorkomen, dat een soort
gelijke revolutie ook in hun land uitbreekt.
Uit eigen beweging heeft hij aan elk van zijn
arbeiders een stukje grond afgestaan, waar zij
hun eigen rijst en groenten kunnen verbouwen.
Ook komt elke maand een arts op bezoek, maar
een school is er nog niet en bijna alle arbeiders
met hun gezinnen zijn nog analphabeten.
Zelfs deze geringe sociale voorzieningen wor
den klaarblijkelijk ten zeerste op prijs gesteld,
want wij konden vaststellen, dat de geest onder
de arbeiders uitstekend was.
En hiermede zijn wij dan op een van de kardi
nale punten gekomen. De regelmatig in
Latijns Amerika voorkomende onlusten zijn
voor een groot deel toe te schrijven aan het
volkomen gemis van redelijke sociale voor
zieningen. De ontwikkeling van een land heeft
nu eenmaal noodzakelijkerwijze tot gevolg, dat
er meer wegen komen, meer autobussen, betere
communicatiemiddelen, couranten en radio,
waardoor de in het binnenland wonende be
volking uit haar isolement wordt bevrijd.
Beter begint de massa zich te realiseren, hoe
groot de tegenstellingen zijn tussen arm en
rijk. In Zuid-Amerika bestaat nog slechts een
heel kleine middenstand. De kleine groep
rijken woont in luxe huizen en beschikt over
luxe auto's en een leger bedienden; de grote
massa armen heeft letterlijk niets. Is het dan
een wonder, dat Fidel Castro, die het heeft
gewaagd, de eigendommen van de rijken te
verdelen onder de armen, door deze analpha
beten wordt beschouwd als een soort Messias.
De onontwikkelde peon bewondert kracht en
een overwinning met de wapens in de hand
spreekt veel sterker tot zijn verbeelding dan
het meest imposante pleidooi voor het Forum
van de Verenigde Naties. Van dergelijke plei
dooien hoort hij overigens niet veel. Zijn voor
lichting, voor zover aanwezig, wordt verzorgd
door iets meer ontwikkelde collega's, die zeker
niet de zijde van de bezittende klasse zullen
verdedigen. De mislukte, volgens zijn gedach-
tengang door de Verenigde Staten gesponsorde
invasie op Cuba wordt dan ook dikwijls door
de peons beschouwd als een met de wapens
door Fidel Castro afgedwongen overwinning.
Hoewel al lang tot het verleden behorend,
vormt dit evenement nog steed een geliefd
onderwerp van het gesprek.
Laat ons na deze kleine zijsprong op politiek
terrein snel naar de hacienda terugkeren. De
vermoeienissen van de afgelopen dag verschaf
fen ons een heerlijke nachtrust en vroeg in de
ochtend trekken wij er op uit, om de onderne
ming te bekijken. De omvang is niet gering,
ruim 3000 H.A. En dat is maar een klein
deeltje van het oorspronkelijke groot grond
bezit, dat wel vijftig maal zo groot was aan
het begin van deze eeuw. De vroegere grond
bezitters huldigden vaak de opvatting, dat het
veel plezieriger is in Parijs te wonen dan in
Ecuador en lieten dan het beheer van hun
terreinen geheel over aan rentmeesters. Alleen
wanneer er weer eens een kleine revolutie
gemaakt moest worden of bij andere dergelijke
gebeurtenissen van groot belang, keerden zij
voor korte tijd naar hun land terug. Dit oor
spronkelijke grootgrondbezit is in de loop der
jaren door vele erfgenamen gedeeld. Toch is
ook een omvang van 3000 H.A. nog een heel
respectabel stuk grond. In ons geval is nog
geen vierde deel van het geheel in exploitatie;
de rest bestaat uit oerwoud. De cultuur is
geconcentreerd langs de rivier. De goed on
derhouden rijen cacaobomen en bananen maken
een welvarende indruk. Wij zijn op een tractor
geklommen om ook langs opengelegde paden
een kijkje in het bos te nemen en hadden
jachtgeweren medegenomen in de hoop, een
wilde kalkoen te kunnen schieten, maar had
den helaas geen geluk. Het lawaai van de
tractor had het wild te veel opgeschrikt.
De inheemsen bereiden de kalkoenen op een
eigenaardige manier. De ingewanden worden
verwijderd, maar de vogel wordt niet geplukt.
Daarna wordt hij in zijn geheel in natte klei
gerold tot hij er uit ziet als een grote kleibal.
Deze bal wordt daarna in het vuur gebakken,
de klei wordt steenhard. Wanneer deze klei-
kogel dan met een kapmes in twee stukken
wordt geslagen, zien wij dat de veren in de
klei zijn blijven steken. Het vlees, waarin alle
sappen bewaard zijn, is heerlijk mals.
Aan alle goede dingen komt een einde en in
de namiddag moeten wij ons korte bezoek
beëindigen en terugkeren naar Guayaquil. Een
zieke vrouw moet naar het hospitaal en zal
met ons meegaan. Alleen wilde zij echter niet
gaan en haar man moet haar dus begeleiden.
Verder zijn er nog twee rijstkopers op de on
derneming, die een lift vragen tot Daule. Het
wordt dus een heel gezelschap en de hoop
bagage groeit en groeit. In de grote kano van
de onderneming hebben wij niet de minste
last, maar in Palenque aangekomen wordt het
een hele toer, 8 mensen en de nodige bagage
in de jeep te krijgen. Op de een of andere
manier lukt het toch en zuchtend en krakend
protesteert de jeep tegen deze overbelasting.
Langzaam zetten wij ons in beweging en alles
zou normaal zijn verlopen als wij niet aan één
zijde in een wat diepere kuil waren terechtge
komen. Langzaam helde de jeep over en wij
zaten op zulk een manier op elkaar gepakt,
dat wij er niet tijdig uit konden komen.
Resultaat: de jeep viel op zijn kant en het
koste ons de grootste moeite, ons uit de klu
wen armen, benen en bagage los te wringen.
Gelukkig niemand ernstiger bezeerd dan een
blauwe plek of schram. Met vereende krachten
werd de jeep weer op zijn wielen gezet en
onverstoord werd de reis vervolgd. Gelukkig
kregen wij na Daule, waar de rijstkopers ons
verlieten wat meer ruimte. In een zware tro
pische regenbui reden wij daarna Guayaquil
weer binnen met het prettige vooruitzicht van
een bad en frisse kleren.
Tot zover deze korte reisschets. J. G.
Firmant Alg. Ass. bedrijf ,,Argo"
Assu rantiën
Financieringen
Hypotheek
verzekeringen
Kantoor en woonhuis Corn, de Witt-
laan 83, Den Haag, Tel. 557172
21
