8 8
De Koninklijke Nederlands-Indische Luchtmacht
Nog wat grapjes
oooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooo
o Wij missen 8
0 ...voor het afmaken van onze bundel „Je lah je kripoet" een apart soort O
O Indische humor, die toch betoel-betoel bestaan heeft en nóg bestaat, een O
O humor die eigenlijk Indonesisch is, maar door Indischgasten blank en o
O bruin, wél begrepen, zeer geapprecieerd en zelf toegepast, 8
8 de humor der dubbele betekenis van afkortingen. g
O De twee bekendste zijn: KNILM (Koninklijke Ned. Ind. Luchtv. Mij. O
O en ook: Kalau Naik Ini Lekas Mati) en NITM (Ned. Ind. Tram Mij. en O
O Nanti Ini Trém Mogog). Daarnaast zijn er ook populaire „huis, tuin en 8
8 keuken-afkortingen, zoals tbc tijdelijk buiten controle, vaak door 8
g „nakale" meneren verteld annex tbk. O
O Ook persoons-initialen en voorletters ontsnapten niet aan de spotzucht. O
O Zo heette een meneer wiens voorletters A.W.W. waren, in de wandeling o
O Awèwè (Soendanees voor vrouw) en een zekere meneer W.C. X (een o
bekende figuur in Batavia) werd (niet in zijn bijzijn natuurlijk) Kakoes 8
O genoemd. Leden van de voetbalvereniging VIOS (waarvan ook Tjalie lid g
g en zelfs bestuurslid was) namen het goedmoedig dat hun clubnaam werd O
O gespeld Vuil Is Ons Spel. g
8 Enfin, U kent er zeker ook een paar. Wilt U ze ons toesturen En graag 8
g per omgaande? O
g Ajo, Laatste Divisie der Indische Mohikanen, laat ons een tweede humor- O
O boekje compleet maken, als laatste goede werk van een goed leven1 8
8 DOE MEEg
De Koninklijke Nederlands Indische Lucht
macht te Bandoeng was enorm populair. Er
waren ruwe klanten in dit corps, rap met de
mond en rap met de vuist. Als ze de beest
hadden uitgehangen vond Bandoeng's burgerij
het wel erg, maar ja: men was mild in het
oordeel, want dit corps hoorde bij Bandoeng
en de jongens konden geen kwaad doen.
Wanneer op 31 augustus, op Koninginnedag
parade was en de jongens van de Luchtmacht
in keurige formatie kwamen overvliegen, dan
laaide het enthousiasme op en klaterde het
applaus. En als er op het vliegveld Andir
vliegdemonstraties werden gegeven, och dan
gaven de kantoren op zo'n dag maar vrij-af;
deed men dit niet dan was het aantal zieken
zo schrikbarend hoog, dat het werk toch niet
verricht kon worden.
Met de Luchtmacht deed ik veel zaken. Dat
ging zo: een auto werd aan de heren zonder
uitzondering op crediet verkocht. „Op de
reutel" zoals wij dat noemden. l/3 contant en
de rest op 18 maanden, plus rente. Zekerheids
halve maakten wij er maar 24 maanden van,
want de ondervinding had geleerd dat de
heren dikwijls achterstallig waren. Een popu
lair corps heeft natuurlijk ook populaire per
sonen, uitschieters die iedereen kent. Daar
had je b.v. Dolle Dries, de meest vermetele
vlieger van Indië. Dolle Dries landde eens
met zijn jager tussen twee rijen bomen, zo
dicht bij elkaar staande, dat de vleugels van
zijn toestel ter weerskanten slechts twee meter
speling hadden. Het heeft hem een flinke
douw gekost, maar de bewondering van heel
het corps en de stad.
Daar was Loetje van Hemert, die een perfecte
noodlanding maakte met een zware bommen
werper waarvan het landingsgestel defect was.
Aan Loetje van Hemert verkocht ik eens een
Nash Ambassador Sport met dubbele ontste
king; een thans vergeten type auto. Natuurlijk
„op de reutel". Toen Loetje zijn nieuwe wagen
had gebeurde er van alles. Loetje mankeerde
op twee appèls, kreeg twee bekeuringen in
veertien dagen tijd, verspeelde zijn linker
voorspatbord en was binnen drie maanden
getrouwd. Tussen twee haakjes: Loetje en zijn
vrouw zijn een maand getrouwd geweest, toen
is het echtpaar uit elkaar gegaan. Tida tjotjok.
Dolle Dries was een ander type. Hij was op
zijn manier erg zuinig. Hij had een Humber
van me en hij sleutelde net zo lang aan de
motor, totdat het ding het tegen een veel
zwaarder type kon opnemen. Dries had zijn
vier-pitter al enige tijd en als je dan vroeg:
„Dries zullen we een ruiltje maken", kwam
onveranderlijk het antwoord: „de beres!" Dit
woord is niet te vertalen, het betekent zoeiets
van stik. Een verkoopgesprek met Dolle Dries
was zeer moeilijk, want op elk argument zei
hij: „de beres".
Het viel niet mee om van de heren duiten
binnen te krijgen en vooral niet van Loetje van
Hemert. Incassobrieven bleven vanzelfsprekend
onbeantwoord, zaten ze erg krap dan werd
ook geen benzine meer getankt, kortom men
zag ze niet meer. Ja: en als je dan van de
directie uit Batavia brieven kreeg, waarvan de
inhoud luidde: „met het dibiteurencijfer, spe
ciaal de h.h. van de luchtmacht betreffende,
kan ik U niet feliciteren. Ik vertrouw de vol
gende maand gunstiger resultaten te kunnen
boeken", dan werd het toch wel tijd dat er
maatregelen genomen werden.
Je belde de Luchtmacht op. Natuurlijk waren
ze er niet; achterstallige debiteuren zijn nooit
thuis en vooral Loetje van Hemert was in geen
velden of wegen te bekennen. Je sprak met
Dolle Dries of met Piet de Zuchtert en zei:
„Piet doe de groeten aan Loetje en zeg dat ik
hem eens diep in de ogen wil kijken". „Be
grepen makker!" Een paar dagen later infor
meerde je of de boodschap was doorgegeven.
„Ja hoor, ik heb hem gesproken". „En?"
„Nou ja, de groeten terug en je kan het heen
en weer krijgenDoar moest je het mee doen.
Het was maar goed dat je geen last van
zenuwen had, want voor iemand met aanleg
voor hoge bloeddruk was zaken doen met de
Luchtmacht toch beslist ongezond.
Maar als de nood het hoogst is, is de redding
nabij. Een week later kwam Tjieltje, de cor-
veeër, die voor de heren boodschappen verricht
te. Tjieltje lachte nooit en kwam nimmer uit
de plooi. Met Tjieltje kwam de Zilver Vloot
binnen zoals we dit noemden. Tjieltje kwam
betalen
Dan hoorde je op deftige toon: „En hierbij
een enveloppe van de weledelgestrenge heer
L. van Hemert, le luitenant-vlieger. Alstu
blieft". Loetje die onder de hand vier termij
nen achter was, betaalde ineens zes maanden
tegelijk en stond dus twee maanden voor...
Maar wie daar over piekert is een kniesoor.
Piet de Zuchtert ontleende zijn bijnaam niet
omdat hij zo zwaarmoedig was, maar aan het
feit dat hij zijn borreltje savoureerde met het
volgende ritueel: Vroom sloeg hij de ogen ten
hemel en sprak: „Allah is groot en nu diep
zuchten jongens". Dat was brave Piet.
Toen de oorlog uitbrak met Japan werd ik
ingedeeld bij de landstorm. Nooit zal ik de
laatste ontmoeting met Dolle Dries vergeten.
De Luchtmacht had een hartgrondige hekel
aan elk wapen dat geen luchtmacht was,
maar de infanterie vonden ze helemaal niets.
Toen Dolle Dries me in mijn uniform zag
zitten zei hij met een gezicht alsof hij iets
onzegbaar vies geproefd had: „Ben jij bij die
zandvreters? Ik heb altijd gezegd, dat je niet
deugt".
„Dries, luister nou eens", zei ik insubordinatie
plegend, „de beres".
Toen het menens werd heb ik afscheid van ze
genomen. Ze zijn allen gesneuveld: Loetje van
Hemert, Piet de Zuchtert, Dolle Dries; geval
len in de ongelijke strijd tegen de Japanse
overmacht, toen vrijwel de gehele Koninklijke
Nederlands-Indische Luchtmachtvechtend ten
onderging.
Beste, brave jongens! XYZ
SPWAAKGEBWEK
Het is alle Indischgasten bekend dat de Chinese
taal de r niet kent en de Japanse taal de l niet.
Tijdens de aanleg van het Changi vliegveld
bij Singapore door krijgsgevangenen nu, ont
stond de volgende historische illustratie van
moeilijkheden met die r en l.
Engelse officier tot Japanse Hantjau:
„I need a lorry" (vrachtauto).
Japanse hantjau roept naar Chinese krani:
„Gurah! Rorry quicko!"
Chinese krani roept naar Tamil chauffeur:
„Ho! Lolly ho!"
En Lolo, die alles geamuseert aanhoort, com
mentarieert: „Je lah je kwipoet, seh. Se
bedoelen allebei wowwy, hé!"
TRAPPEN VAN VERGELIJKING
Onderwijzer, de trappen van vergelijking be
sprekend, tot Si Patjoel: „En zeg jij mij nou,
Eberhard, wat is erger dan dom?"
Patjoel: „Dóóóóóm!"
BOEKHOUDING
Weegbrugger controleert passerende suikerlor
ries. Twee uur 's middags. Warm. Tjoh zit dus
zo gemakkelijk mogelijk onder een asemboom
en tekent met krijtstreepjes op een kist aan
hoeveel wagentjes passeren. Komt een kam
ponggladakker langs, snuffelt aan de kist en U
weet wel wat hij dan doet.
Tjoh schrikt zich r..., springt op een geeft de
hond een trap. De hond verwijdert zich luid
keels open en dicht gaand als een betoverd
knipmes. Opzichter komt naderbij en mop
pert: „Dierenbeul
Waarop Tjoh zich verweert: „En dan! Als
mijn boekhouding gerurineerd...
O
O
O
O
OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOÖ
15
