förij foiril
VAN HIER EN GUNDER
ii'/S
IN DIT NUMMER:
Speciale bijdragen van: OP PAG.
B. SLUIJMERS
Wat drijft Indonesië in Noord-
Borneo6
J. H. RITMAN
Ik kende Mata Hari7
PROF. A. DE WAART
Volksgezondheid in Ned. Indië
tot 1942 8
DR. R. H. VAN GULIK
Ten geleide van de tentoon
stelling van hedendaagse
Chinese schilderkunst 11
Vaste rubrieken
Van hier en gunder 2
Eresaluut: Ir. A. Stoop 4
MYANA: voor de vrouw 12
TANTE MIEKE: voor onze bibits 13
Tong-Tong Boekenclub 14
Tong-Tong Tienerclub 15
Navorser: Bouman 18
Een psychodiagnost geeft ad
vies: Yoga de weg tot
harmonie en gezondheid 20
Ting-ting's22
Redactioneel
Hantem teroes3
Brieven van tijd en ruimte 5
In memoriam
J. K. W. Arntzenius 4
Sagen en legenden
De legende van de spinster
en de koeherder 9
Jacht
Jagersgeluk10
Abonnees vertellen
Verhalen van het Indische land 16
Dario Espanol17
Mededelingen
Van de directie5
Aflopende taak van het Nassi-
comité6
Van hart tot hart17
9de JAARGANG No. 5
ONAFHANKELIJK INDISCH TIJDSCHRIFT
Uitgave: Publ. en Handel M(j. Tong-Tong N.V.
PRINS MAURITSLAAN 36 DEN HAAG
TEL. DIRECTIE EN ADMINISTRATIE: 070/542.542
REDACTIE: 070/550.749 GIRO 6685.
TELEGRAMADRES: TONGTONG DENHAAG
Directeuren: Tjalle Robinson
S. L. F. Catalanl, Huisadres: Laan van
Meerdervoort 1580, Den Haag,
Telefoon 070/39.63.27.
HOOFDREDACTEUR: TJALIE ROBINSON
Redactiecommissie:
J. C. Hazewinkel
Ida van Koetsveld-Schotel
Ellen Boon-Derksen
Rogier Boon
Verschijnt de 15de en de 30ste van Iedere maand.
Prijs per nr. f 0,75. Abt. Nederland: kwart, f 3 75,
half), f 7,50, jaar f 15,—. Abt. bultenl. (per Jaar en
per luchtp.): Australië f 48,—, Nw. Zeeland, Zd.
Afrika. Brazilië f 38,—. Canada f 32,—, Suriname,
Antillen f 26—, West-Europ. landen f 20,—. Abt.
per zeepost voor alle landen f 20,per jaar.
THE AMERICAN TONG-TONG Zelfstandige editie
voor de V.S. P.O. Box 4572 Wlvttier
Callfornië 90607 U.S.A. Tel. 699-6837.
Month 1,—, Half Year 5,— Year 10.—.
ZOEKT OP BASIS VAN DE NUTTIGE ERVARINGEN
IN DE GORDEL VAN SMARAGD NIEUWE INTE
RESSEN IN NEDERLAND TE WEKKEN VOOR DE
TROPENGORDEL.
DE ZALIGE MAJORITEIT
„...want aangezien kennelijk het grootste deel
van de Indo-Europese groep je opvattingen
niet deeltomdat zij niets van Tong-Tong
willen weten, en naar ik ervaren heb
ook onder je lezers een groot percentage jouw
privé opinies niet deelt, ligt de conclusie voor
de hand dat dit blad louter en alleen bestaat
voor jouw zelfrechtvaardiging en dus geen
maatschappelijke rol speelt van welke beteke
nis ook..'1 (bekort). van Buren
Aangezien het grootste deel van uw brief
onnodig scherpe privé opvattingen behelst
en U kennelijk tegen privé zelfrechtvaar
diging bent, ben ik zo vrij geweest boven
staand fragment als essentie te beschouwen
en te bespreken.
Omdat kennelijk het grootste deel van het
Nederlandse volk ,,De Telegraaf' (of welk
ander blad ook) niet leest, en (zoals uit
ingezonden brieven blijkt) vele lezers van
dit blad de opinie van haar hoofdredacteur
niet delen, bestaat het blad louter en alleen
voor zelfrechtvaardiging van haar hoofd
redacteur en speelt dus geen rol, enz. enz.
Hoe vindt U DIE logica?
En toch heeft U gelijk. Elke journalist
spreekt voor een belangrijk deel uit zelf
rechtvaardiging en elk mens spreekt ook in
zijn kleinste kring uit zelfrechtvaardiging.
Aangezien echter elk (bewust) mens vele
elementen in zich houdt van zijn maatschap
pij en soms zelfs van zijn eeuw, spreekt
ieder mens althans voor een deel in naam
van zijn gemeenschap en zijn tijd.
Ook al zou U persoonlijk geen leed over
komen zijn in de bezettingstijd, U voelt
mee wat vele anderen ondervonden hebben
en als U uw stem verheft tegen onderdruk
king, spreekt U eigenlijk namens uw maat
schappij, ook al houden alle anderen hun
mond. Als ik dus spreek als Indo-Europeaan
heb ik altijd in mijn achterhoofd het leed
dat duizenden en duizenden Indo-Europea
nen is weervaren in de „paria-tijd", tijdens
de Indonesische revolutie, bij de Deta-jon-
gens in Nieuw-Guinea, de spijtoptanten en
vele andere vormen van terugstelling en
discriminatie. Het leed, hen aangedaan,
leeft ergens in mij, en doet mij spreken. Ik
ben NIET van wrok vervuld, omdat ik weet
dat a. leed moet het lot zijn van vele men
sen, b. het is niet aan de mens om te wre
ken, c. wraakuitoefening is zinloos omdat
het vaker onschuldigen treft, c. tijd aan
wraakoefening besteed is weggegooide tijd;
er kan beter gebouwd worden.
Zij die mij wraakgierig noemen, gedragen
zich als de slechte waard, die zijn gasten
wantrouwt. Als Indo-Europeaan leef ik met
een conceptie van DE Indo-Europeaan, zoals
hij bestond en leefde sinds het begin van
de 16e eeuw (al waren het toen „maar"
Indo-Portugezen, maar toch ook mensen).
Ik zie een karavaan van mensen die leefden,
maar ook ten onder gingen. Ik zie duizen
den grafkruisen van Pnompaduk tot Drie
Pagoden Pas tot Hokkaido tot Timor tot
Pakanbaroe tot Menteng Poelo. En wie telt
de honderdduizenden graven die weggewist
zijn? Al dit leed, is het om niet geweest?
Zijn wij slangen die uitgeroeid worden?
Waarin verschil ik hier van elke Hollander,
elke Engelsman, elke Fransman, die zijn
doden niet vergeet en zijn martelaren „ver
laat respect" betoont?
En als ik de uitvarende Hollander gedenk,
„het soort van mijn vader", wiens gebeente
rust van Recife tot Manhattan tot Tafelberg
tot Tasmanië tot het vergetenste graf onder
de wildste alang-alang achter Pengalengan,
of Poetoesibau. Met Tong-Tong leg ik een
papieren bloempje op al die vergeten gra
ven en verschil daarin eigenlijk niets van
U, die eens in het jaar met een uitgestre
ken gezicht naar Oud Eik en Duinen tramt
om voor uw zelfrechtvaardiging hulde te
brengen. Wat verwijt U mij? Zelfs al zou ik
ook een uitgestreken gezicht hebben?
U denkt misschien: ik bewijs U te veel eer
met zo'n lange boutade, maar ik heb het
tegen uw majoriteit, de massa nette, fat-
soendelijke, zelfingenomen, uitgestreken
majoriteitsdenkers, waar Goddank het beste
deel van Holland zelf altijd fel van leer te
gen getrokken is. Blader nog maar eens
uw Van Deyssel, Multatuli, Ter Braak er op
na. Omdat deze majoriteit bestaat, bestaat
Tong-Tong, wist U dat wel? En zeker weten
wij dat de Indische majoriteitszitters bij
de Hollandse majoriteitszitters schuiven, al
was het alleen om de wille van de lieve
vrede. Maar zolang er een Indisch geweten
blijft bestaan, dat in essentie een Hollands
geweten is, zal deze stem nooit zwijgen.
MISLUKKEN OF VOLHOUDEN?
Ingesloten een paar knipsels uit mijn krant
over groepen mensen, die hun land van her
komst, de taal van dat land en zeden en ge
woonten, niet vergaten, en zodoende hun land
verrijkten maar bovendien voor hun leden
nieuwe en mooie bestaansmogelijkheden schie
pen bij maatschappijen en diensten met over
zeese betrekkingen. In feite dus jouw Tong-
Tong-werk. Vat jammer alleen dat je bij onze
(Lees verder pag. 3)
BIJ DE VOORPLAAT:
Wij hebben een speciale bedoeling bij het
publiceren van de voorplaat in dit nummer
van Tong-Tong. Enkele onzer lezers zullen
ongetwijfeld persoonlijke ervaring hebben
met deze race prauwen, die zo'n fantasti
sche vaart kunnen zetten. En die lezers
zouden wij willen verzoeken, ons enkele
gegevens aangaande deze vaartuigen te
willen verstrekken. Een groep jonge men
sen heeft namelijk het plan opgevat, hier in
Nederland zo'n prauw te bouwen om er
mede te experimenteren op het IJsselmeer.
Uiteraard zullen zij hiertoe in de allereerste
plaats een tekening nodig hebben met de
voornaamste maten. Verder gaarne advies
wat betreft het materiaal, dat voor de bouw
van een dergelijke prauw het best gebruikt
kan worden. Dit is natuurlijk een hele op
gaaf, maar ook als U geen antwoord weet
op alle gestelde vragen, vertel ons dan
toch, wat U er van weet. Uit meerdere
brieven kunnen wij dan misschien genoeg
gegevens verzamelen om het bouwen mo
gelijk te maken.
Ajo, denk eens goed na en laat ons horen,
wat U van deze prauwen weet. J. G.