foinf foifTif
VAN HIER EN GUNDER C^d4''^
IN DIT NUMMER:
V o
Vaste rubrieken OP PAG.
Van hier en gunder 2
MYANA: voor de vrouw 10 en 11
TANTE MIEKE: voor onze bibit 14
Tong Tong Tienerclub 15
I.K.K. Tong Tong16
Yoga, de weg tot harmonie en
gezondheid (slot)17
Boekenclub Tong Tong 17
NAVORSER:
De Senerpont Domis 20
Ting Tings22
Mededeling van de directie 3
Redactioneel
Waardeloos klein hout 3
Oost en West8
Brieven van tijd en ruimte
Op zoek naar het eigen ik 8
Eresaluut
Mr D. Fock4
in memoriam
Bij de dood van Jan Fabricius 6
Dingen van de dag 6
Chinese vertellingen
De milde philosophie van een
dichterlijk volk9
Van alle landen ter wereld
Diario Espanol LV 7
Sapekoe, Zd-Afrika's eerste
theeplantage7
Abonnees vertellen
Bij een schoolkiek uit
Tempo Doeloe5
Nostra signore del rosario 5
Verhalen uit het oude Indië 13
Slamat makan16
Pèrsekot18
9de JAARGANG No. 11
ONAFHANKELIJK INDISCH TIJDSCHRIFT
Uitgave: Publ. en Handel My. Tong-Tong N.V.
PRINS MAURITSLAAN 36 DEN HAAG
TEL. DIRECTIE EN ADMINISTRATIE: 070/542.542
REDACTIE: 070/550.749 GIRO 6685.
TELEGRAMADRES: TONGTONG DENHAAG
Directeuren: Tjalie Robinson
S. L. F. Catalan!, Hulsadres: Laan van
Meerdervoort 1580, Den Haag,
Telefoon 070/39.63.27.
HOOFDREDACTEUR: TJALIE ROBINSON
Redactiecommissie:
J. C. Hazewlnke!
Ida van Koetsveld-Schotel
Ellen Boon-Derksen
Rogier Boon
Verschijnt de 15de en de 30ste van iedere maand.
Prijs per nr. 0,75. Abt. Nederland: kwart, f 3,75,
haffj. f 7,50. jaar f 15,Abt. buiteni. (per jaar en
per luchtp.): Australië f 48,-—. Nw. Zeeland, Zd.
Afrika, Brazilië f 38,Canada f 32,Suriname,
Antillen f 26,West-Europ. landen f 20,Abt.
per zeepost voor alle landen f 20,per jaar.
THE AMERICAN TONG-TONG Zelfstandige editie
voor de V.S. P.O. Box 4572 Whittler
Callfornlé 90607 U.S.A. Tel. 699-6837.
Month, 1,—, Half Year 5,
Year 10,—.
ZOEKT OP BASIS VAN DE NUTTIGE ERVARINGEN
IN DE GORDEL VAN SMARAGD NIEUWE INTE
RESSEN IN NEDERLAND TE WEKKEN VOOR DE
TROPENGORDEL.
HET SCHIP VERLATEN
Het nummer van "Tong-Tong' van 1} nov.
j.l., waarin het interessante artikel over Dirk
van Hogendorp was opgenomen, bevatte nog
een ander stuk, dat mij genoopt heeft bijgaand
schrijven - waarvan ik u beleefd de doorzen
ding verzoek - tot de Administratie van Tong-
Tong te richten.
Ik doel hier op de "op opvallende wijze af
gedrukte" brief van "Fadek"waarin, met vol
ledige instemming en adhaesie van de Redactie
de noodzaak, als conditio sine qua non voor
het voortbestaan van Tong-Tong, wordt ge
steld van het leggen van een directe band
met Indonesië, en het voorstel wordt gesteund
om tot het leggen van die directe band "Tja
lie" naar Indonesië te zenden.
Deze "nieuwe koers" is voor mï] (als niet
Indo-Europeaan) èn voor mijn vrouw als wèl
Indo-Europesehet sein om het schip van
Tong-Tong te verlaten, en zijn bemanning ver
der een goede reis te wensen.
Of er nog anderen zullen zijn, die in gelijke
zin als ik op deze koerswijzigingzullen re
ageren? Dat zal de nabije toekomst wel leren
Ook meen ik mij van een bredere motivering
van mijn afscheid ontslagen te mogen achten,
nu ze is samen te vatten in de moderne vorm
van al - of niet instemming, die ons de Cu
baanse revolutie gebracht heeft, en die ik al
dus zou willen stellen:
Tong-Tong (oud) Ned-lndië: SI!
Tong-Tong Indonesië en Soekarno: NO!
Ik vertrouw wel, mijn (onze) bedoeling al
dus duidelijk tot uitdrukking te hebben ge
bracht, en verblijf G. H. Bak
(gepens. Secretaris v. de voorm. Provincie
West-Java N.O.I.)
1. Vanaf de eerste dag van zijn bestaan
heeft Tong-Tong het directie- en redac-
tiebeleid neergelegd in het motto: "Zoekt
op basis van de nuttige ervaringen in de
gordel van smaragd nieuwe interessen in
Nederland te wekken voor de tropengor
del." (pag. 2 1ste kolom onderaan, vet
kapitaal). Dit beleid zal Tong-Tong hand
haven tot de laatste dag van zijn bestaan.
2. Indonesia behoort tot de tropengordel en
wie dus al vroeg had "zien aankomen"
dat bij het verzetten van de bakens door
de Ned. regering onze interesse opnieuw
zou uitgaan naar Indonesia, had tijdig
kunnen bedanken. Wie alleen wat heeft
tegen Soekarno, kan dus "na Soekarno"
terug komen. Wie wat heeft tegen Indo
nesia (omdat Indië liefhebben automatisch
elke andere genegenheid uitsluit) bedankt
voorgoed. Als velen dat doen, zoveel te
erger voor ons bestaan, maar daar valt
niet aan te ontkomen. Tong-Tong is niet
gemaakt om de voorbije generatie te die
nen (daar behoor ikzelf ook toe - T.R.),
maar om nieuwe generaties voor te lich
ten.
3. Ja, Tong-Tong blijft voorstaan: een direc
te band met Indonesia en met elk ander
volk in de Tropengordel zonder onder
scheid, en met stricte afwijzing van elke
politieke, radicale, culturele, religieuze en
sociale verdachtmaking. Verder met
standvastige handhaving van onze liefde
en hoge waardering van het onmeetbaar
vele goede dat "het gehate kolonialisme"
heeft gebracht. Daarom plaatsen wij ons
boven de antipathieën en sympathieën
van vandaag en diennen alle betere men
selijke verhoudingen tussen Nederland
en de Tropen.
Hier worden geen bakens verzet, ook al
kost het ons het leven. T.R.
TANGAN DINGIN
"Ik voel met U mee; er vindt weerklank bij mij
plaats. Als U zo schrijft is het, alsof U het
persoonlijk tegen mij heeft, ofschoon ik U
niet kenU hebt tangan dingin met schrij
ven!" S. H. van Raalten
Dit is werkelijk het sympathiekste en ori
gineelste compliment dat ik ooit van iemand
gekregen heb en ik ben er van Raalten
werkelijk erg dankbaar voor. Als ik denk
aan de zeer diepgaande, zeer pientere en
toch nietszeggende literaire recensies over
mijn novellen (en niemand herkent dezelfde
schrijver in de Piekerans of Tong-Tong), dan
is zo'n eenvoudige opmerking van v. R. een
heerlijke opfrisser en een schot in de roos!
Bovendien is de kwalificatie 1. echt Indisch,
2. kernachtig en leerzaam. De glorieuze
tegenhanger ervan (ook echt Indisch) is:
"Waar heb je leren stijlen, Tjalie?" En ei
genlijk zijn de meeste literaire recensies zo.
Die beginnen in te delen en te vergelijken:
dit of dat soort, die en die school; vergele
ken met zus of zo wel goed, niet goed, min
der goed, beter. En allemaal "tai koetjing"
wat je noemt.
Inderdaad is het kunnen schrijven iets,
dat me aangeboren is en ik alleen maar een
beetje bijgeslepen heb. Niet geleerd, niet
bijzonder gemaakt door studie of associatie
met soortgenoten. Dus ook geen bijzondere
verdienste of iets om over op te scheppen.
Lees verder pag. 19
BIJ DE VOORPLAAT
December is voor ons, huisvrouwen, de
maand dat we op kookgebied eens extra
ons beste beentje voorzetten. Want al lok
ken de banketbakkers met al hun prachtige
suikerwerk en snoepgoed tot kopen, wat je
zelf maakt geeft toch meer voldoening, al
is de cake ook een beetje ingezakt en zijn
de koekjes wat vreemd van vorm en kan je
je tanden breken op de borstplaat toen je
de suiker te lang door liet koken.
Als ik zo in mijn helder modern keukentje
tegen Oudjaar spekkoek sta te bakken en
steevast mijn knokkels brand aan de gloei
ende oven, komen vanzelf herinneringen op
aan de keukens van vroeger, waarvan we
hier een afbeelding geven. Wat was alles
primitief, maar wat een zaligheden werden
er niet gebrouwen in dit soort keukens.
Als je op die foto al die bakoels, gajoengs,
dinkliks en andere prabotans ziet, ruik je
weer de vochtige lucht van het gladde
vloertje bij de put, de rooklucht van het
hout, de klapperolie en de boemboe-boem-
boe. Maar als je mij nu zou vragen: wil je
weer terug naar die tijd, wil je die oude
keuken weer?, zal ik, misschien aarzelend,
antwoorden: Néé, toch niet. Mijn keuken nu
is handiger. IDA VAN KOETSVELD.