ID MUBARAK
"Id Mubarak!" Dat zullen de Moslims elkaar toeroepen als op 3
februari in de Haagse Moskee de Id-ul-Fitr wordt gevierd, het ein
de van de vasten. "Id Mubarak, gezegend feest!", dat zegt de
Moslim die het volbrengen van een maand vasten als een belang
rijke en feestelijke gebeurtenis ervaart. De maand Ramadan, waarin
de Koran uit de Hemel afdaalde om de gids en het licht der men
sen te zijn en voorschriften voor hun plichten te geven, is de tijd
voor de vasten, zegt de Koran (11:181).
Het vasten is een zaak die aan strikte regels gebonden is: eten
en drinken zijn alleen 's nachts toegestaan, of, zoals de Koran
het wat dichterlijker, maar ook nauwkeuriger, omschrijft: "tot het
ogenblik waarop gij bij het licht van de dag een witte draad van
een zwarte kunt onderscheiden".
Ook wat men overdag behoort te doen is
niet mis te verstaan: "houdt u gedurende
die tijd verre van uw vrouw en breng de
dag door in gebed".
Wie twintig jaar geleden zou hebben voor
speld dat Den Haag nog eens het centrum
zou worden van een over heel Nederland
verspreide groep van enige duizenden Mos
lims, waaronder zeker vierhonderd "echte"
Hollanders, die zou in het gunstigste geval
met een meewarig lachje zijn aangehoord.
Wie had ook kunnen voorzien dat in de
keurigste aller keurige Haagse villawijken
een echte Moskee zou verrijzen die in
weinige jaren niet slechts een vertrouwd
beeld voor de buurtbewoners zou worden,
maar waar een Jezuietenpater een even ge
waardeerde gastspreker zou worden als
een orthdox gereformeerde dominee of een
humanist, en waar in disputen niet-Mos-
lims soms fellere verdedigers van de Islam
zouden zijn dan de volgelingen van de Pro
feet zelf? Een moskee waar op vrijdagmor
gen een Egyptische student broederlijk tus
sen een Hollandse soldaat en een Turk ge
knield ligt om zijn gebeden te zeggen?
De Imam van de Moskee is direkt bereid
ons te ontvangen om wat te vertellen over
de Ahmadiyya Moslim Missie en over de
Ramadan. Quadrat-Ullah, Macht van God,
heet de Imam eigenlijk, maar hij weet hoe
moeilijk die naam voor Hollandse tongen
is en hij gebruikt daarom zijn titel "Hafiz",
dat is "Hij die de Koran kent", als achter
naam met de afkorting van zijn eigenlijke
naam als voorletters, Q. U. Hafiz dus.
In 1947 kwam de heer Hafiz naar Neder
land, waar een zijkamertje in het huis van
de Madoerese restauranthouder Moningka
in de Columbusstraat zijn eerste hoofd
kwartier werd. Al na enkele jaren was de
Imam zover dat de grond kon worden ge
kocht waarop thans de moskee staat. Nu,
na zeventien jaar, heeft de missie haar
doel, misverstanden omtrent de Islam uit
de weg te ruimen en begrip tussen Mos
lims en anders-denkenden te kweken, al op
velerlei terrein bereikt. Het cijfer van hon
derdduizend boeken en geschriften over de
Islam, in de afgelopen jaren verspreid, zegt
in dit verband wel iets.
Zoals de Missie in Nederland aanvankelijk
veel onbegrip ontmoette, zo was er in In
donesië, waar de Imam vier jaar werkte,
ook te weinig begrip voor zijn werk. De
heer Hafiz, die in Djakarta en Soekaboemi
De Heer 0- U- Hafiz,
Imam van de Moskee
te Den Haag.
voor de Ahmaddiyya Missie streefde naar
een herleving op religieus gebied had daar
evenveel tegenwerking als de Moehamma-
dija, die op sociaal gebied vernieuwing
trachtte te bereiken. Maar heeft niet iedere
beweging die vernieuwing beoogt met der
gelijke moeilijkheden te kampen? Toch ziet
de heer Hafiz met tevredenheid terug op de
resultaten die ook daar werden bereikt en
op de prettige kontakten die hij er heeft
verworven.
De vasten, zegt de heer Hafiz, zijn na
tuurlijk in een Islamitisch land gemakke
lijker te houden, doordat de hele samen
leving er zich op instelt, terwijl in Neder
land allerlei praktische bezwaren het de
eenling vaak heel moeilijk maken zich aan
de regels te houden. Toch slagen verschei
dene Nederlandse Moslims erin te vasten.
De buitenlandse arbeiders, die meestal in
groepen werken - vooral Turken - moeten
wel even hard werken als anders, maar
vele fabrikanten hebben na overleg met de
Imam aparte ruimten in de fabrieken inge
richt waar de Moslims de voorgeschreven
gebeden kunnen zeggen en de Koran reci
teren. Het doel van de vasten is naast het
herdenken van de openbaring van de Hei
lige Koran vooral onthechting, versterving,
maar ook het aankweken van zelfbeheer-
Twintig jaar geleden
zou niemand vermoed
hebben, dat Den Haag
nog eens het centrum
zou worden van een
over heel Nederland
verspreide groep van
enige duizenden Mos
lims, en met een eigen
Moskee aan de Oost-
duinlaan 79 (te Den
Haag). Zelfs nu weten
velen niet eens van
het bestaan van deze
groep af en zal menig
Hagenaar de Oostduin-
laan gepasseerd zijn,
zonder dat dit gebouw
hem is opgevallen in
de huizenrij tussen het
groen.
sing. De Imam vertelt dat het vrolijke meis
je dat juist door de hall van de moskee
holt, zijn dochtertje van twaalf is, die niet
behoeft te vasten omdat ze nog niet vol
groeid is, maar die toch eigener beweging
af en toe een hele dag met de volwasse
nen vast. "En dat is heel goed als ze zo
jong al hun zelfbeheersing beproeven",
zegt de Imam glimlachend.
Het einde van de vasten, de Lebaran, werd
in Indonesië uitbundig gevierd, herinnert
zich de heer Hafiz; men gaf geschenken
aan buren en vrienden, men ging bij elkaar
op bezoek, er werden optochten en straat
feesten gehouden en er was een sfeer van
algemene vrolijkheid en verbroedering.
Op onze vraag of vele van de Hollandse
Moslims wellicht door verblijf in Indië tot
de Islam zijn gekomen moet de Imam ont
kennend antwoorden. "Slechts een enke
le is in Indonesië geweest", meent de heer
Hafiz; "trouwens uit mijn Indonesische tijd
herinner ik me dat de Hollanders daar wei
nig weet hadden van de religie van ande
ren, en diezelfde mensen hebben hier in
Holland in het algemeen ook geen belang
stelling voor de Islam".
(O merkwaardige coïncidentie! De dag na
ons bezoek aan de Moskee lazen wij Tja-
lie's ontboezeming in TT van 15 januari:
"de doorsnee Indischman weet nog steeds
geen barst van de Islam af", en hij con
cludeert dan dat de oorzaak van veel wan
begrip tussen Indonesiërs en ons juist daér
gelegen is. Heeft hij gelijk, lezers?)
De Imam besluit ons openhartige gesprek
met de verzekering dat iedereen van harte
welkom is bij de ld-viering op drie februari
in de Moskee. Om tien uur worden de ge
beden gezegd, waarna een toespraak van
de Imam, een receptie en een gezellig sa
menzijn volgen. En wie zou er nog aan
twijfelen dat het gezellig wordt als hij weet
dat alleen de Turken al met vijftienhonderd
man hopen te komen?
Moge drie februari voor de Imam en zijn
Moslim-broeders "Id Mubarak" worden!
VAN DORT.
7