Kerstmis tussen vissers en paarlen
OPGEPAST
Vorig jaar Kerstmis brachten mijn teen-ager
zoon en ik door onder een stralende tropen
hemel op het eiland Margarita voor de Ve
nezolaanse kust. Na het midden van decem
ber begon in Caracas het vuurwerk reeds
te ratelen en te knetteren en cocktails en
diverse festiviteiten waren aan de orde van
de dag. Wij verlieten zonder enige tegenzin
de 23ste tegen zonsopgang met een motor
boot Caracas. Kennissen die een pondok
op Margarita bezaten hadden ons meege
vraagd en het leek ons veel opwindender
dan de trip te maken per vliegtuig dat in
een half uur op Margarita is. Het kostte
wel wat moeite om mijn zoon in het holst
van de nacht wakker te krijgen; hij stelde
op de Margarita-vacantie in het geheel geen
prijs want hij had met zijn buurvriendjes
reeds alle mogelijke festijnen met vuurwerk
bedacht. De verzekering dat hij parels
mocht duiken en naar de nooit gevonden
schatten van zeerovers die op de bodem
van de zee moeten liggen bij Porlamar,
scheen uiteindelijk zijn knorrig morgenhu
meur te verzachten. Plus het vooruitzicht
op de Kerstcadeaux die de attributen in
hielden nodig voor diepzeeduiken.
Wij hadden na een paar uur met recht geen
kind meer aan hem, hij was zeeziek. De
zee was inderdaad wat wild, er stond een
sterke stroom, veel wind en deining. De zon
scheen aan de horizon met vonken los te
barsten, het licht werd helder en het water
werd in de loop van de dag glad en helder.
Wij begonnen aan de koffie met de halla-
ca's die Teresa, mijn gedienstige, dagen
van tevoren reeds had geprepareerd. Het is
een speciale Kerst-tractatie in Venezuela.
Het uiterlijk doet wat aan kwé pisang den
ken; men kan het vergelijken met de Mexi
caanse tamale; het bestaat uit maismeel
met vlees, kruiden en vruchten, alles in
bananenblad gewikkeld. In Caracas stoppen
zij er partjes van eieren in, in het Andes-
gebergte gebruikt de bevolking er erwten
in, sommige hallaca's hebben rozijnen.
Margarita, het voornaamste eiland van Nu-
evo Esparta is een vriendelijk nog onbedor
ven eiland waar de bevolking hoofdzake
lijk leeft van het duiken naar parels en van
de visserij. Er is een prachtig nieuw hotel
in Porlamar dat de nodige toeristen trekt,
maar over het algemeen heeft dit eiland
voor de toerist die een interessante vacan-
tie zoekt weinig meer te bieden dan water
sport, stranden en zee en vooral rust. In
Asuncion dat in 1542 door de Spanjaarden
werd gesticht staat een levensgroot stand
beeld van de Heilige Maagd wier kleed
geheel van de Margaritaanse parels is ge
maakt. In de Casa Capitular, vroeger een
gevangenis - maar als zodanig nooit ge
bruikt, wat reeds de mentaliteit op dit
eilandje tekent - staan twee gebeeldhouw
de figuren van Christus uit de 14e eeuw.
Wij zochten rust en het was heerlijk.
Op het strand ontmoetten wij enkele vissers
en vrouwen met knappe gezichten die hun
Spaanse herkomst verrieden. Zij droegen
trossen bananen op het hoofd en liepen
in jurken, anders zou dit een beeld kunnen
zijn van een eiland in de Indische Oceaan.
De 25ste gingen wij naar de mis in de
enige oude kathedraal die Porlamar rijk is
om de aguinaldos (Venezolaanse kerstlie
deren) te horen die zo'n misa, of men nu
niet of wel Katholiek is, voor elke vreem
deling een gebeurtenis maken. Want U ver
wacht kerkmuziek en U krijgt een rythmi-
sche cadans en vrolijke wijsjes te horen,
het lijkt wat op een dansorkestje. Maracas,
cuarto( guitaar) en andere instrumenten ko
men er bij te pas, die men allemaal niet bij
kerkzangen verwacht. Er stond een jongen
die een aanslag had op zijn guitaar waarop
volgens mijn teenager-spruit de Beatles ja
loers zouden zijn. Er was een soort harp en
een meisje rammelde met haar maracas.
Het was allerliefst, naief en aandoenlijk.
En zanger zong erbij met een heel hoge
jongensstem.
De aguinaldos werden van de Spanjaarden
overgenomen. Het oorspronkelijke zuivere
Spaans werd verbasterd en een Venezo
laanse versie van Spaanse kerstliedjes ont
stond. Componisten van het land zoals Ra
fael Izaza, Rogerio Carabello en Rafael
Perez maakten karakteristieke Venezolaan
se kerstliedjes.
In Margarita zijn die aguinaldos geheel
aangepast aan het eiland en de bevolking:
de symboliek van Jezus, de Grote Visser,
past hier wel heel goed in de compositie.
Vertaald verliezen die aguinaldos onher
roepelijk wat van hun charme - ik kan toch
niet nalaten deze liedjes uit Margarita weer
te geven:
Daar verschijnt de zon
met zijn licht
en kondigt de mis aan
van de vissers.
wacht af, Maria
met vertrouwen en liefde
tot Uw Zoon komt
de Grote Visser.
Wij zullen de 'schatten brengen
van de serene zee
aan het Kind dat met
Kerstmis verwacht wordt.
De dageraad verrijst
van de mooiste dag
want tot ons komt
Jezus, de Messias.
Laten wij daarom zingen
om de dag te vieren
van zijn geboorte.
Dan zijn er nog de "aguinaldos de parran-
da", straatmuzikanten lopen de dorpsstra
ten af om met Kerstmis te zingen: "tün, tón,
quien es?" Zij zingen dan van de "noche
bueno" (heilige nacht) en verzoeken al zin
gend:
"geef ons wat pasteitjes
maar dan goed warm
want koude pasteitjes
daar word men ziek van..."
Het was, zoals mijn zoon uitdrukte, "echt
een vrolijke Kerst", heel oppervlakkig, zon
nig en licht misschien, maar iedereen was
blij. De arme eilandbewoners met hun "mi-
sa de aguinaldo", de vacantiegangers uit
Caracas met hun ervaringen en niet in het
minst mijn zoon die een oester had ge
vonden met één baby-parel waarop hij trot
ser was dan met de voldoendes op zijn
Kerstrapport. CC.
iijlllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllliaillllllllllllllllllllllllllllllllllllllUI
Op 21 januari 1966 houdt de N.V. I
1 Tong Tong de eerste voorselecties
voor het lichte muziekconcours in het
Café Restaurant
"DE BONTEKOE"
in De Kaag.
Musici uit elk genre kunnen zich nog 1
i steeds melden voor deelname.
J Telefoneert of schrijft:
J N.V. Tong Tong - Pr. Mauritslaan 36 I
Den Haag - Telefoon 0 70-550.749
Iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiüiiiiiiiiiiiiiiiiiiif
24