ég^\, VAN HIER EN GUNDER
ALS WIJ NIET GETUIGEN, IS ER NIETS MEER
Verjaardag
Prinses Beatrix
Een vinger aan de wand?
Op het ogenblik leven we in een wereld waar overal de communisten de schuld hebben van
alles wat "verkeerd" gaat, maar ik weet uit puur instinct dat het DUS niet zo zijn kan, zelfs
al bestudeer ik geen enkele situatie grondig. Ik ben een mathematicus en ben me daarom wel
bewust van de mogelijkheden om problemen categorisch te definiëren. Maar omdat ik een
mathematicus ben, ken ik limieten. Ik WEET b.v. dat mensen en menselijke reacties niet
mathematisch te definiëren zijn, alle psychologen ten spijt. Als je alle mensen kunt inkapselen
in een keurslijf van een differentiaal vergelijking, dan zijn het alleen maar de domme mensen
die reageren willen volgens het patroon van de oplossing welke bij de differentiaal vergelijking
behoort. Maar aangezien dat niet eens geheel uitvoerbaar is bij dieren, neem ik aan dat het
zelfs bij de domme massa niet altijd opgaat. ]a, zelfs de natuur heeft tot nog toe met succes
een totale definitie weten te ontlopen. Dus krijg ook ik evenals jij mijn moeilijkheden en zal
ze nog veel meer krijgen, maar ALS MEN NIET GETUIGEN KAN, IS ER NIETS MEER.
Slotalinea uit een brief
van Ir. J. J. LOWEY BALL
Nu (voor de zoveelste keer) de geladen
heid in Tong Tong op zijn grootst is, nu
sommigen de mouwen telkens opnieuw op
rollen voor nieuwe tweegevechten, anderen
gekwetst of misnoegd de arena verlaten
en nog weer anderen besluiteloos rond
kijken omdat ze werkelijk niet weten aan
welke kant ze staan moeten, komt "ouwe
sobat" Lowey Ball met een kalme, absolute
en daardoor haast omineuze waarschuwing:
"als wij niet getuigen kunnen, IS ER NIETS
MEER".
In zijn brief zonder hoofdletters, zonder
enige benadrukking, als nuchtere slotzin
van een nuchtere brief, maar even onomsto
telijk waar als een mathematische stelling.
Hier gaat eigenlijk een korte geschiedenis
aan vooraf: het vertrek van Jan Ball korte
tijd terug naar een verantwoordelijke post
in India na een succesvolle en gelukkige
carrière van vele decennia in "Het Wes
ten". Zijn vreugde over het terugvinden van
Azië, waar hij geboren werd, en het spon
tane verlangen om ervan te getuigen.
Dan mijn "voorzichtig waarschuwende"
brieven aan hem: "Met deze uitlating moet
je uitkijken, Jan, want die wordt beschouwd
als communistisch! Zeg dat liever anders,
Jan, want dat voelt men aan als anti-Euro
pees. Zou je dat wel vertellen, kerel? Want
dat vinden Indiërs misschien niet leuk..."
En zijn antwoorden: "Maar dat IS niet
communistisch (en naar de duivel met de
mensen die dat al te geredelijk denken)!
Nonsens om dat anti-Europees te noemen.
Indiërs hebben toch wel common sense
genoeg! -Enz. enz. enz.
Jan Lowey Ball is astrologisch gezien een
Leo. In Indonesië zouden we hem misschien
een matjan of een djago noemen. Hij komt
altijd onbevreesd op voor zijn recht - voor
élk recht. Maar hij is ook mathematicus en
wenst zijn strategieën "uitgerekend" en feil
loos op te zettenen dan komt hij tot
boven geciteerde "ontdekking": dat men
sen en menselijke reacties niet binnen een
patroon te trekken zijn. Dat elk patroon
zijn limites heeft, en dat de mens goddank
daarboven leeft.
Ik geloof dat Jan Lowey Ball met onze
correspondentie vaak uren lang heeft zit
ten "timbangen": wat moet ik doen? Hoe
moet ik schrijven dat niemand op welke
wijze ook aanstoot kan nemen aan wat ik
Polo, van Jan Huygen van Linschoten, van
Pigafetti (de chroniqueur van de reis van
Magelhaen), de kwajongensstreken van Tom
Sawyer, alle twisten die wij sinds eeuwen
over "principes" hadden, overleefd? Omdat
deze verhalen leefden, deze verhalen waren
mensen met vlees en bloed. Waar zijn onze
verhalen?
Hebben wij (die in onze "principiële"
twisten eigenlijk veel te veel verwachtten
van Tjalie en een andere handvol "verhaal
tjesschrijvers") niet allemaal verzuimd te ge-
Lees verder volgende pagina
31 januari 1966
schrijf? Hier is hij niet uitgekomen. En hij
heeft aangetoond waarom niemand er ooit
mee kan uitkomen.
Vele van onze lezers hebben dezelfde
piekerans gehad. En zijn voor een belang
rijk percentage tot twee slotconclusies ge
komen: a. we vechten net zo lang door tot
iedereen zo denkt als ik, b. dit is tóch
hopeloos; ik ga maar weg.
Jan Ball vindt een andere EN DE ENIGE
JUISTE houding: twist nergens over, maar
GETUIG, want als we niet getuigen, is er
NIETS meer. Want inderdaad is dit soort
onoplosbare twist volslagen waardeloos.
Bovendien gaat alle plaatsruimte in Tong
Tong op aan discussies en blijft er geen
ruimte over voor eenvoudige getuigenissen.
En over de jaargangen van Tong Tong zal
men in latere tijden zeggen: een blad met
interessante (of: ellendige) ruzies, maar je
leert er niets van.
Twaalf jaren terug zat ik in Indonesië
voor hetzelfde dilemma. Als de straatslijper
met plezier vertelde van de waringin, zei
men: "Mooi verteld, Tjalie. Bravo. Maar nu:
"VAN WIE IS DIE WARINGIN, VAN ONZE
KONINGIN OF VAN SOEKARNO?" En ik:
"Deze vraag interesseert me niet. Ik zie
deze waringin als levend ver vóór en ver
na de Koningin en Soekarno. Met beschut
ting, wijsheid en vreugde voor duizenden
mensen. Alleen dat acht ik de moeite waard".
Deze uitspraak werd "glibberig", laf, ont
wijkend, onrealistisch, enz. enz. genoemd.
Het einde was toch maar dat ik m'n biezen
pakken moest. En wij lezers allemaal.
Maar nu, mijn waarden, maken wij alle
maal dezelfde fout. En ik geef ronduit toe:
ikzelf loop met de grootste fout voorop.
Nu maken we er ruzie over of Indonesië
communistisch is of niet, corrupt of niet,
achterlijk of niet, enz. enz., maar het getui
gen over ons leven daar, is weg.
En zeker heeft elke veroordelaar gelijk
als hij zegt: "Tjalie is fout! Want hij moet
getuigen, dan vinden wij allemaal Tong
Tong goed". Maar dan ontdekken we een
oud en lelijk tekort van onszelf: waarom
getuigen wij allemaal niet meer
We hebben ons allemaal van het begin
af aan laten uitrangeren met het aanvaar
den van een bepaald denkpatroon, nl.: het
is toch allemaal voorbij, dus waardeloos.
Maar hebben niet de verhalen van Marco
Foto J. Hemelberg
Het jaar 1966 gaat voor ons aller kroon
prinses een jaar van ommekeer worden.
Wij wensen haar voor haar 28ste verjaar
dag niet alleen geluk, maar hopen ook dat
haar nieuwe levensjaar haar Het Grote
Geluk zal brengen waar ieder mens op
wacht!
TONG TONG
Directie
Redactie
Administratie
|1llllllllllll!llllllllllllllllllllllllllllllllll||||ll|i||l|||||]|||||||]|||ili|||||||!ll|[|||||||||!l!||||llll|l|llllllllllllll1IIII!]l
BETALING ABONNEMENT 1965
Het is ons gebleken, dat vele abon-
p nées helaas hun abonnementsgeld
p over één of meerdere kwartalen van
p het afgelopen jaar nog niet hebben
p betaald. Wij nodigen deze abonnées
I uit zo spoedig mogelijk hun achter- I
1 stand aan te zuiveren.
I Zover nodig moge er voorts de aan-
j dacht op worden gevestigd, dat de I
I betaling der abonnementen bij voor- p
P uitbetaling dient te geschieden,
p Bij voorbaat hartelijke dank voor Uw
medewerking. ADMINISTRATIE J
iiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii: