De Piekerans
van een Straatslijper
ANAK KOMPENIE
Verv. van pag. 5
dat we in de loop der tijden wel meer ver
rassingen zullen tegenkomen.
Een ander en nieuwe buurt - een stuk min
der traditioneel dan Malabar Hill - is Cum-
bala Hill waar de Amerikaanse invloed en
bouwtrant overheerst. Tussen Malabar Hill
en Cumbala Hill is de Breach Candy shop
ping centre met het Breach Candy Hospital,
de Breach Candy Club en de ITS. Consu
late General. Dit is wel het hartje van het
Westerse bastion. Meer en meer van die
nieuwe buurten verrijzen voor de rijke
vreemdeling en de rijke Indiër.
Maar hoe dan leeft de "gewone Indiër" in
Bombay? Mijn indruk is dat ze in de dui
zenden flatwoningen van Bombay wonen.
Het zijn vier of vijfverdieping woningen waar
het gewoon krioelt van Indiërs. Dit is een
karakteristiek van India, dat de werker
woont in stenen huizen; het geheel geeft
de indruk van Soerabaia "van over de rode
brug", alleen zijn de flatgebouwen groter
en niet wit maar blauw of geel. Zo op het
oog dus woont de Indiër in Bombay aan
zienlijk beter dan zijn Aziatische broeders
buiten India. Maar dit is natuurlijk niet het
juiste beeld, want een publicatie weet te
vertellen, dat in Bombay alleen al er 21/2
millioen mensen op straat moeten slapen
Dit mag dan wat overdreven zijn, maar als
het er maar 1 millioen waren dan wordt
het wel duidelijk, dat Bombay met proble
men te kampen heeft. En behalve straat
slapers hebben we nog te doen met de be
woners van kampoengs - hier "hutments"
geheten aan de stadsrand. Nu moet U voor
al geen idee krijgen, dat dit te vergelijken
is met een Indonesische kampoeng, welke
in mijn herinnering onopvallend verborgen
lag en vooral proper was. Deze "hutments"
zijn gewoon onbeschrijfelijk smerig. Boven
dien zijn ze zo ongelukkig geplaatst, dat
ze direct zichtbaar zijn en zo laag gelegen
dat in de moessontijd het merendeel ervan
onder water staat en het komt geregeld
voor dat de bewoners verdrinken.
Buurten waar de "Indos" wonen zijn Colaba
en Dadar en op de een of andere manier is
het te zien, dat deze buurten Eurasiers her
bergen. Het heeft iets ouds en iets gemoe
delijks. Dadar is overigens ook de buurt
van de Katholieke Goanesen.
Dan is er tenslotte de Mohammedaanse
buurt, waar men vrouwen ziet in "purdah"
en op elke straathoek een moskee, waar
de mensen wat ernstiger uit hun ogen kij
ken, waar het druk is met kleine straat-
nerinkjes en de atmosfeer wat beslotener
is.
De stad, de kotta dus, kenmerkt zich door
aanhoudend druk verkeer en door een ver
bazingwekkende variatie. Er zijn typische
Batavia lanen, Engelse dorpspleinen, Engel
se "machtsgebouwen" er is zelfs een ave-
nida de Rio Branco waar men zich zowaar
in Rio de Janeiro waant. Alleen heet deze
avenida hier Marine Drive maar het is beter
bekend als "Queens necklace"; er zijn hier
voorts aloon aioons voor de sporten en
volksbijeenkomsten waar het Koningsplein
een dameszakdoekje bij lijkt.
Maar een opsomming van gebouwen en
buurten is niet een goede beschrijving van
een stad. Wat voor indruk geeft de stad,
hoe voelt men er zich, is het mooi, lelijk
of maar zo zo? Opinies hierover zijn na
tuurlijk sterk persoonlijk. De meeste Ame
rikanen vinden het "interesting" maar wil
len zo gauw mogelijk weer naar huis, omdat
er hier zo weinig te koop is, de Russen
vinden het machtig want er is zoveel te
koop, de Hollanders vinden het in Kenya
of Indonesia of waar dan ook waar ze net
vandaan komen VEEL mooier, maar kan
keren hevig als ze van hier naar elders
worden overgeplaatst. De enigen die zon
der reserve het aardig vinden hier zijn de
Fransen. De Engelsen zeggen eenvoudig
niets maar dicteren hier het societyleven.
En wij nieuwbakken Amerikanen cum Indos,
cum oud Aziaten? Wij hebben ons Azie niet
teruggevonden, misschien bestaat dat oude
Azie van ons niet meer. In elk geval in
Bombay hebben we het gemoedelijke "go-
jang kaki" en sateh van de straat nog
niet beleefd. In plaats daarvan, zakelijke
Indiërs, kort aangebonden en hardwerkend
THANS WEER VERKRIJGBAAR:
(2e druk)
door Lin Scholte
Het levensechte verhaal van ujemini,
een soldatenkind, een „anak kolong",
in de tangsi geboren en opgegroeid.
Prijs: f 2,95 0,30 porto 3,25
en van de straat eten laat je wel snel na
de eerste kennismaking met de Bombay
Belly. Trouwens cholera en typhus zijn nog
steeds Bombay specialiteiten, ingeent of
niet. Dysentrie heeft eenvoudig iedereen.
Dus ook geen water direct uit de kraan
drinken. Weet U nog wel, dertig jaar ge
leden dronken wij al water uit de kraan in
Sidoardjo zelfs.
Daar staat weer tegenover de variatie, de
enerverende "hustle" van de stad, de sport-
gelegenheden als je daarvan houdt, er zijn
machtig veel bioscopen, enkelen vertonen
Amerikaanse films. Er is uitgaansleven en
de Taj Mahal is centrum van de meeste
activiteiten. Maar wij oud indisch-gaste.n
zijn wel geïnteresseerd maar voelen ons
hier niet thuis, omdat we meenden iets van
onze oude liefde hier terug te vinden en
dat is niet het geval geweest
Men kan zich ongestraft in het Westerse
bastion terugtrekken en het leven zo in
richten, dat men als een Amerikaan leeft
met de wasmachine en airconditioner of als
een Hollander met hagelslag. Men kan op
en neer rijden tussen uw kantoor en uw
Amerikaanse flat en Uw uitspanning zoeken
in de Willingdon club of de Bombay Gym
khana, ver dus van de Aziatische werke
lijkheid. Het punt is: is men dan ooit in
India geweest, heeft men niet een gelegen
heid voorbij laten gaan? Maar het contact
zoeken met India op de gebruikelijke wijze
is niet eenvoudig. Een van de manieren
is het eten van de straat en als U weet wat
goed voor U is dan doet U het niet. Maar
afgezien van het gevaar voor Uw gezond
heid is het niet erg gemakkelijk om van de
straat te eten. Er zijn maar weinig waroengs
en wat ze te bieden hebben is naar mijn
mening hoogst onsmakelijk. Het is allemaal
gedrenkt in zure room of zure melk waar
de Mahratha verzot op is. Men kan sirih
pruimen en katjang arab kopen maar dat
is dan zowat alles wat te koop is. Hier gaat
dus wel een contact mogelijkheid verloren.
Er is ook de onbeschrijflijke vuilheid in de
"volkskwartieren". Nu weet ik wel, dat het
in Indonesia ook niet allemaal even zinde
lijk was, maar die vuilheid ken ik. Viezig
heid welke men niet kent is wel heel VIES.
Er is ook stank meestal veroorzaakt door
de Indiër die er geen been in ziet om aan
de openbare straatweg zijn behoefte te
doen. Hieraan moeten wij dus nog wennen
voor dat we wat dieper op het echte India
kunnen ingaan.
JAN L. BALL
tlllllllllllllllllllllliliiUlllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllilllllllllllllllPllilllllllllHIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIINIIIIIIIIWIIIIIffllllliniHNIIIIIIIINIIINIIIIIIIIIIIIIIIIIIiHiiilillllUlii'ltlill'IIININIIIIIIHininlllliillllllllNIII^
I ZE ZIJN ER WEER:
i door Tjalie Robinson
I Nu deel I en deel II samen plus 10 oude nog niet
5 eerder in boekvorm verschenen Piekerans waaronder
1 het "Vleesverhaal" dat op diverse shows als voor-
dracht zo'n succes heeft gehad, verder nog een onbekende "Tante Koos" en
het kostelijke "Leven als handelaar".
Dubbeldikke pocket met ruim 600 pagina's, geïllustreerd met omslag in 3 kleuren:
Prijs: f 8,75 f 0,75 porto f 9,50 j
Alle 85 opstellen zullen U stuk voor stuk weer doen schaterlachen. Gun Uzelf
na deze barre winter wat hartverwarmende lectuur en kom al lezende weer op
i "temperatuur"!
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiumm"unitutmin
6
