VAN HIER EN GUNDER
SIRIHKAUWERS EN JENEVERDRINKERS
"Je rubriek Van Hier en Gunder zit me
eigenlijk erg dwars. Hoewel ik me vaak ach
tera] erger aan zoveel dom geruzie, aan zoveel
kwaaddenkendheid en lage aanvallen, begin ik
bij elk nummer weer het eerst aan deze ru
briek. Wat mankeert mij? Wat bedoel je toch
met deze rubriek die je best weg kan laten?
Welke opbouwende waarde zit erin? Of ben ik
niet zo beschaajd als ikzelf graag denk?"
L. M. LOTH
"De aanvallen op Tjalie zijn niet van de
lucht en ik vind het jammer dat hij zoveel
doen moet om zich te verdedigen. Als ik hem
was, zweeg ik veel dood.
Mevr. L. DEKETH
"Je moet niet zoveel tijd verspillen met
kwaaddoeners te beantwoorden en die tijd ge
bruiken om meer zelf te schrijven. Je moet
bedenken dat kwaadsprekers altijd het meeste
en het luidste spreken en daarom lijken ze een
meerderheid, maar de grotere groep zwijgt en
kijkt reikhalzend uit naar litteraire en ernstige
stukken.
Je verliest alleen maar tijd en energie, die je
op een andere wijze veel nuttiger had kunnen
besteden.
THELMA HULMAN
Loth heeft een goede speurneus. Er zit
in de rubriek Van Hier en Gunder veel meer
dan op het oog lijkt. Elders in dit nummer
wijd ik ook een boekbespreking aan de
bundel van R. Nieuwenhuys: "Roddelpraat
en Litteratuur", waarin ik "de Indische rod
del" dieper onderzoek. Daarin zult U hope
lijk een antwoord (althans mijn standpunt)
vinden t.a.v. de rubriek Van Hier en Gunder,
die in sommige gevallen ook roddel ge
noemd zou kunnen worden.
Alvast dit: al deze ruzies, verdachtmakin
gen, beschuldigingen en foutenzoekerijen
zijn m.i. niet anders dan een menselijke uit
laat voor een fundamentele conflictspositie
op "de grens van twee culturen", waarin
hele stelsels zeden, gewoonten, Ideeën, ge
dragingen met elkaar in botsing komen.
Plastisch gesproken is het het conflict tus
sen de sirihkauwers en jeneverdrinkers, die
elkaar over en weer uitlachen of veroorde
len of over en weer partij trekken, maar
in de grond verward blijven. In de practijk
blijven veel Oosterse gedragingen irriterend
voor westerlingen en omgekeerd. En lei
den gemakkelijk tot al te scherpe bewoor
dingen. Ik zal enkele algemeen bekende
noemen:
"Vreten met je klauwen is onbeschaafd"
(Van West naar Oost).
"Wie niet elke dag baadt, is een viezerik"
(Van Oost naar West).
"Bruine mensen lijken net aapjes" (Van
West naar Oost).
"Westerlingen zijn grof en lomp als kar
bouwen" (Van Oost naar West).
"Aziaten zijn achterlijk" (Van West naar
Oost).
"Europeanen hebben alleen maar een dun
laagje vernis over barbaarsheid" (Van Oost
naar West).
"Indonesiërs kunnen niet met geld om
gaan" (Van West naar Oost).
"Europeanen zijn grenzeloos geldzuchtig"
(Van Oost naar West).
"Die Oosterse veelwijverij is immoreel"
(Van West naar Oost).
"Europa is ontstellend zedeloos" (Van
Oost naar West).
Enz. enz. enz. enz. enz. enz.
De conflicten bewegen zich op alle ni-
veaux en verschillen alleen in scherpte,
maar verraden alle verwardheid. En zeker
ook bekrompenheid en domheid. Ik las on
langs ergens een leerzame definitie: "Ma
turity is the ability to live in someone
else's world" (Rijpheid (volwassenheid) is
het vermogen om te leven in de wereld van
een ander). Veel roddel of heftigheid is
vaak alleen maar het volslagen onvermogen
om zich in te leven in de wereid van een
ander. En dan vaak te grote impulsiviteit.
Een Indo stapt in de zomer in een volle
warme tram en zegt opeens tegen wn en
dank: "Wat stinkt het hier". Een Hollander
komt in een Indisch huis waar een over
vloedige rijsttafel wordt klaargemaakt en
roept eveneens tegen wil en dank: "Wat
stinkt het hier!" Beide hebben gelijk en
tevens ongelijk, want elke wereld heeft nu
eenmaal zijn typische geuren, die soms of-
fenderen.
ALLE zaken in Europa en Azië hebben zo
hun eigen "luchtje". Het is goed dat wij de
ze luchtjes kennen, want dat kan ons die
per bewust maken van essentiële verschil
len, kan uus veel hypocrisie en bazigheid
voorkomen. En als mensen zich dus uit
praten in roddel, kan dat zijn nut hebben.
Mensen die "mature" zijn, zwijgen meest
al, maar eigenlijk dienen zij hiermee de ge
meenschap niet. Men kan ook niet zwijgend
leven naar hetgeen Bijbel en Koran zeggen.
Of wijsgerige werken. Verdraagzaamheid is
een prachtig ding, maar als iemand op je
eksterogen staat, roep je toch gauw: "Hé
sufferd!" Want dat heft pijn direct op. Ik
vind al die "twisten" in Tong Tong au fond
vaak uitermate leerzaam. Het felle uitpraten
veroorzaakt op den duur rijper inzicht en
opruiming van wanbegrippen. Voelen we
ons allemaal niet "lekkerder" nu de "petjo-
oorlog" is uitgevochten? Het uiteindelijke
doel moet uiteraard zijn: kennen en begrij
pen. Ruzie kan maken dat men uitstijgt bo
ven een laag en kwetsend niveau.
Zeer zeker zijn vele mensen er uitslui
tend op uit om te kwetsen of neer te halen.
Dééraan hoeven wij niet mee te doen. Men
kan een menselijk of sociaal gebrek aan
tonen zonder de persoon zelf te vernietigen.
Ik hoop dat al onze lezers dit begrijpen.
Ook toen ik vroeger Oriëntatie redigeer
de en nog later Wapenbroeders, was ik
een voorstander van: "Geef ieder een
kans!" Oriëntatie had een te kleine lezers
radius, maar in Wapenbroeders had elke
soldaat een woordje te zeggen. Niet altijd
de érg knappe, wijze, gespecialiseerde su
permensen aan het woord. Want vaak staan
zij buiten het leven...En hebben we zelfs
van zo'n petjo sprekende domoor als Si
Bentiet niet tóch wat geleerd? T.R.
NIET ZO BEROERD ALS HET LIJKT
"In elk geval is het aantal scherpe aanval
len op Nederlandse of Europese toestanden in
de laatste maanden flink afgenomen. Deze mil
dere houding van ons aller Tjalie kan niet
anders dan Tong Tong ten goede komen. Al
les is niet zo beroerd als het lijkt!
DE LANNOOY
1. Ik spreek alleen minder over onaan
gename zaken omdat ik nu wel grondig
weet dat men dat niet lust. Over veel meer
zaken schrijf ik helemaal niet meer. Het is
nooit mijn verlangen geweest om te offen-
deren, maar als men onderzoek als zodanig
aanvoelt, is het ook maar beter om zelfs
het onderzoek te staken.
2. Maar ik blijf het betreuren dat de
meesten blijkbaar niet naar donkere wolken
aan onze hemel zien willen, omdat dit "niet
leuk is", terwijl de Europeaan en de Neder
lander het wél doen. Omdat het een ge
wetens- en een sociale plicht is.
3. Velen van ons prefereren te leven zo
als voor de oorlog, met "alle zaligheden
van Indië" en blind voor het opkomend In
donesisch nationalisme (dat handjevol com
munisten zullen we wel opruimen), blind
voor het gevaar van Japan (dat lachwek
kend volkje van speelgoedmakers en bar
biers), voor alle woelingen en stromingen
in Azië die de vóórschaduw waren van het
explosieve Azië van vandaag, enz. enz.
4. Aangezien wij nu in Europa leven, als
burger en lotgenoot (niet als verlofganger
met pret-sadja), móeten wij weten wat er
ook in Europa kwalijk is of gevaarlijk wor
den kan. Praktisch alle Europese lichtzijden
hebben hun schaduwzijden, welke schaduw
zijden kunnen uitgroeien van "een wolkje
niet groter dan een man's hand" tot een
orkaan. Frankrijk is niet alleen maar een
vrolijk wijntje-en-trijntje-land, maar er ster
ven daar elk jaar 20.000 mensen (een leger
divisie!) aan alcoholisme en cirrhosis. Auto
rijden is zalig, maar verkeersongevallen
kosten in Europa jaarlijks 35.000 mensen
het leven, de jeugdcriminaliteit IS een ern
stige zorg, de zucht naar verdovende mid
delen is onrustbarender dan we wel denken,
welvaart kan bedreigd worden door inflatie,
enz. enz. enz.
Gevaren heeft de mensheid altijd gekend.
Maar alleen inzicht in die gevaren en de
bestrijding ervan behoedt de mensheid voor
rampen. Waar rampen plaats hadden (leert
de geschiedenis) zijn altijd blindheid of
zorgeloosheid eraan vooraf gegaan.
5. Tong Tong heeft nooit willen schelden,
mopperen of veroordelen, maar met U sa
men signaleren en optreden. Als wij op dit
terrein zwijgen, falen wij als mens, als
burger en als ouder.
Als het nochtans zo moet zijn, het zij zo.
T.R.
ONTHOUDT GOED:
DE PASAR MALAM DUURT DIT
JAAR VIER DAGEN
I WOENSDAG, DONDERDAG,
VRIJ-
DAG en ZATERDAG
i 22 t/m 25 JUNI IN
i
HOUTRUST DEN
HAAG
3