VAN HIER EN GUNDER SIRIHKAUWERS EN JENEVERDRINKERS "Je rubriek Van Hier en Gunder zit me eigenlijk erg dwars. Hoewel ik me vaak ach tera] erger aan zoveel dom geruzie, aan zoveel kwaaddenkendheid en lage aanvallen, begin ik bij elk nummer weer het eerst aan deze ru briek. Wat mankeert mij? Wat bedoel je toch met deze rubriek die je best weg kan laten? Welke opbouwende waarde zit erin? Of ben ik niet zo beschaajd als ikzelf graag denk?" L. M. LOTH "De aanvallen op Tjalie zijn niet van de lucht en ik vind het jammer dat hij zoveel doen moet om zich te verdedigen. Als ik hem was, zweeg ik veel dood. Mevr. L. DEKETH "Je moet niet zoveel tijd verspillen met kwaaddoeners te beantwoorden en die tijd ge bruiken om meer zelf te schrijven. Je moet bedenken dat kwaadsprekers altijd het meeste en het luidste spreken en daarom lijken ze een meerderheid, maar de grotere groep zwijgt en kijkt reikhalzend uit naar litteraire en ernstige stukken. Je verliest alleen maar tijd en energie, die je op een andere wijze veel nuttiger had kunnen besteden. THELMA HULMAN Loth heeft een goede speurneus. Er zit in de rubriek Van Hier en Gunder veel meer dan op het oog lijkt. Elders in dit nummer wijd ik ook een boekbespreking aan de bundel van R. Nieuwenhuys: "Roddelpraat en Litteratuur", waarin ik "de Indische rod del" dieper onderzoek. Daarin zult U hope lijk een antwoord (althans mijn standpunt) vinden t.a.v. de rubriek Van Hier en Gunder, die in sommige gevallen ook roddel ge noemd zou kunnen worden. Alvast dit: al deze ruzies, verdachtmakin gen, beschuldigingen en foutenzoekerijen zijn m.i. niet anders dan een menselijke uit laat voor een fundamentele conflictspositie op "de grens van twee culturen", waarin hele stelsels zeden, gewoonten, Ideeën, ge dragingen met elkaar in botsing komen. Plastisch gesproken is het het conflict tus sen de sirihkauwers en jeneverdrinkers, die elkaar over en weer uitlachen of veroorde len of over en weer partij trekken, maar in de grond verward blijven. In de practijk blijven veel Oosterse gedragingen irriterend voor westerlingen en omgekeerd. En lei den gemakkelijk tot al te scherpe bewoor dingen. Ik zal enkele algemeen bekende noemen: "Vreten met je klauwen is onbeschaafd" (Van West naar Oost). "Wie niet elke dag baadt, is een viezerik" (Van Oost naar West). "Bruine mensen lijken net aapjes" (Van West naar Oost). "Westerlingen zijn grof en lomp als kar bouwen" (Van Oost naar West). "Aziaten zijn achterlijk" (Van West naar Oost). "Europeanen hebben alleen maar een dun laagje vernis over barbaarsheid" (Van Oost naar West). "Indonesiërs kunnen niet met geld om gaan" (Van West naar Oost). "Europeanen zijn grenzeloos geldzuchtig" (Van Oost naar West). "Die Oosterse veelwijverij is immoreel" (Van West naar Oost). "Europa is ontstellend zedeloos" (Van Oost naar West). Enz. enz. enz. enz. enz. enz. De conflicten bewegen zich op alle ni- veaux en verschillen alleen in scherpte, maar verraden alle verwardheid. En zeker ook bekrompenheid en domheid. Ik las on langs ergens een leerzame definitie: "Ma turity is the ability to live in someone else's world" (Rijpheid (volwassenheid) is het vermogen om te leven in de wereld van een ander). Veel roddel of heftigheid is vaak alleen maar het volslagen onvermogen om zich in te leven in de wereid van een ander. En dan vaak te grote impulsiviteit. Een Indo stapt in de zomer in een volle warme tram en zegt opeens tegen wn en dank: "Wat stinkt het hier". Een Hollander komt in een Indisch huis waar een over vloedige rijsttafel wordt klaargemaakt en roept eveneens tegen wil en dank: "Wat stinkt het hier!" Beide hebben gelijk en tevens ongelijk, want elke wereld heeft nu eenmaal zijn typische geuren, die soms of- fenderen. ALLE zaken in Europa en Azië hebben zo hun eigen "luchtje". Het is goed dat wij de ze luchtjes kennen, want dat kan ons die per bewust maken van essentiële verschil len, kan uus veel hypocrisie en bazigheid voorkomen. En als mensen zich dus uit praten in roddel, kan dat zijn nut hebben. Mensen die "mature" zijn, zwijgen meest al, maar eigenlijk dienen zij hiermee de ge meenschap niet. Men kan ook niet zwijgend leven naar hetgeen Bijbel en Koran zeggen. Of wijsgerige werken. Verdraagzaamheid is een prachtig ding, maar als iemand op je eksterogen staat, roep je toch gauw: "Hé sufferd!" Want dat heft pijn direct op. Ik vind al die "twisten" in Tong Tong au fond vaak uitermate leerzaam. Het felle uitpraten veroorzaakt op den duur rijper inzicht en opruiming van wanbegrippen. Voelen we ons allemaal niet "lekkerder" nu de "petjo- oorlog" is uitgevochten? Het uiteindelijke doel moet uiteraard zijn: kennen en begrij pen. Ruzie kan maken dat men uitstijgt bo ven een laag en kwetsend niveau. Zeer zeker zijn vele mensen er uitslui tend op uit om te kwetsen of neer te halen. Dééraan hoeven wij niet mee te doen. Men kan een menselijk of sociaal gebrek aan tonen zonder de persoon zelf te vernietigen. Ik hoop dat al onze lezers dit begrijpen. Ook toen ik vroeger Oriëntatie redigeer de en nog later Wapenbroeders, was ik een voorstander van: "Geef ieder een kans!" Oriëntatie had een te kleine lezers radius, maar in Wapenbroeders had elke soldaat een woordje te zeggen. Niet altijd de érg knappe, wijze, gespecialiseerde su permensen aan het woord. Want vaak staan zij buiten het leven...En hebben we zelfs van zo'n petjo sprekende domoor als Si Bentiet niet tóch wat geleerd? T.R. NIET ZO BEROERD ALS HET LIJKT "In elk geval is het aantal scherpe aanval len op Nederlandse of Europese toestanden in de laatste maanden flink afgenomen. Deze mil dere houding van ons aller Tjalie kan niet anders dan Tong Tong ten goede komen. Al les is niet zo beroerd als het lijkt! DE LANNOOY 1. Ik spreek alleen minder over onaan gename zaken omdat ik nu wel grondig weet dat men dat niet lust. Over veel meer zaken schrijf ik helemaal niet meer. Het is nooit mijn verlangen geweest om te offen- deren, maar als men onderzoek als zodanig aanvoelt, is het ook maar beter om zelfs het onderzoek te staken. 2. Maar ik blijf het betreuren dat de meesten blijkbaar niet naar donkere wolken aan onze hemel zien willen, omdat dit "niet leuk is", terwijl de Europeaan en de Neder lander het wél doen. Omdat het een ge wetens- en een sociale plicht is. 3. Velen van ons prefereren te leven zo als voor de oorlog, met "alle zaligheden van Indië" en blind voor het opkomend In donesisch nationalisme (dat handjevol com munisten zullen we wel opruimen), blind voor het gevaar van Japan (dat lachwek kend volkje van speelgoedmakers en bar biers), voor alle woelingen en stromingen in Azië die de vóórschaduw waren van het explosieve Azië van vandaag, enz. enz. 4. Aangezien wij nu in Europa leven, als burger en lotgenoot (niet als verlofganger met pret-sadja), móeten wij weten wat er ook in Europa kwalijk is of gevaarlijk wor den kan. Praktisch alle Europese lichtzijden hebben hun schaduwzijden, welke schaduw zijden kunnen uitgroeien van "een wolkje niet groter dan een man's hand" tot een orkaan. Frankrijk is niet alleen maar een vrolijk wijntje-en-trijntje-land, maar er ster ven daar elk jaar 20.000 mensen (een leger divisie!) aan alcoholisme en cirrhosis. Auto rijden is zalig, maar verkeersongevallen kosten in Europa jaarlijks 35.000 mensen het leven, de jeugdcriminaliteit IS een ern stige zorg, de zucht naar verdovende mid delen is onrustbarender dan we wel denken, welvaart kan bedreigd worden door inflatie, enz. enz. enz. Gevaren heeft de mensheid altijd gekend. Maar alleen inzicht in die gevaren en de bestrijding ervan behoedt de mensheid voor rampen. Waar rampen plaats hadden (leert de geschiedenis) zijn altijd blindheid of zorgeloosheid eraan vooraf gegaan. 5. Tong Tong heeft nooit willen schelden, mopperen of veroordelen, maar met U sa men signaleren en optreden. Als wij op dit terrein zwijgen, falen wij als mens, als burger en als ouder. Als het nochtans zo moet zijn, het zij zo. T.R. ONTHOUDT GOED: DE PASAR MALAM DUURT DIT JAAR VIER DAGEN I WOENSDAG, DONDERDAG, VRIJ- DAG en ZATERDAG i 22 t/m 25 JUNI IN i HOUTRUST DEN HAAG 3

Moesson Digitaal Tijdschriftenarchief

Tong Tong | 1966 | | pagina 3