je-lah-
je-rot
DE OPSTAND VAN AZIE
DRUK
ie 2e 3e 4e
Wie in bibliotheken over kolonialisme en
Aziatische studies rondneust, ontdekt soms
tussen de grote erkende authoriteiten een
vrij onbekend boekje, dat bij oppervlakkige
doorsnuffeling opeens zó interessant blijkt,
dat je het mee naar huis neemt om het
grondig door te lezen. Zo'n boek is "De
Opstand van Azië" (The Revolt of Asia)
van de hand van Upton Close (pseudoniem
van Josef Washington Hall, een Amerikaans
journalist en "lecturer" aan de Universiteit
van Washington).
Het boek werd geschreven in 1927 en
genoot (zoals U straks wel begrijpen zult)
weinig belangstelling, voor zover het zelfs
niet uitdrukkelijk geweerd werd in de ko
loniale gebieden. De schrijver is nu geheel
vergeten; in naslagliteratuur is zijn naam
niet meer te vinden. Nochtans heeft hij in
1927 aan de hand van een aantal zorgvul
dig verzamelde (en ook voor ons algemeen
bekende) feiten een prognose gemaakt van
Azië's directe toekomst, die - althans tot
nog toe - op verbijsterende wijze is gereali
seerd.
Maar laten wij eerst Upton Close aan het
woord in een aantal alinea's uit zijn boek
"Heel Azië is in opstand gekomen tegen
de overheersende Blanke. De opstand heeft
drie facetten: zij is gericht tegen het gere
geerd worden door Blanken, tegen het op
gedrongen krijgen van hun westerse cul
tuur en religie, en - diepst van alles - tegen
hun arrogante vooropstelling van sociale
superioriteit.
"De helft van de wereld, geleidelijk tot
onderwerping gebracht door de andere
helft gedurende 400 jaren, is ontwaakt in
schaamte en is opgestaan om zijn Lot in
eigen handen te nemen".
(Bedenk bij het lezen van deze alinea's
vootdurend dat deze woorden gesproken
werden in 1927 - toen wij in Indië over het
algemeen nog geen flauw benul hadden
van de nieuwe tijd die komen zou!).
"De eerste oorzaak van de ondergang
van de Blanke in Azië is zijn filantropische
drang om te onderwijzen en op te heffen,
zelfs waar hij tyranniseerde en uitbuitte.
De tweede is de steeds toenemende ge
nadeloze wedijver tussen Westerse volken
(zij leidde uiteindelijk tot de botsing in de
Tweede Wereldoorlog tussen de "koloniale
hebbers" en "niet-hebbers": Duitsland, Ita
lië, Japan, zoals wij NU weten - Red. TT).
"In de tweede helft van de 19de eeuw
was in contacten met het Westen een nieu
we intellectuele klasse ontstaan. Deze klas
se kwam het eerst tot het inzicht dat men
het Westen kon verslaan met zijn eigen
wapens. Maar voorshands was het Westen
nog té machtig om succes te kunnen ver
wachten.
Toen kwam de Wereldoorlog (de eerste
- Red-TT.), die twee nieuwe ontwikkelingen
bracht van doorslaggevend belang: 1. de
Westerse machten werden aanzienlijk ver
zwakt, 2. Rusland werd uitgestoten uit de
"familie van Westerse naties" en wendde
zich voor nieuwe verbondenheid met zijn
volle inzet tot Azië.
"Ongetwijfeld is dit laatste feit het verst
reikende gevolg geweest van de wereld
oorlog. Door het "terugwerpen" van Rus
land in Azië werd de oude machtsbalans
tussen rassen en continenten volslagen
verstoord en is het einde aangebroken van
de "Wereld van de Blanke Man".
(Merkwaardig genoeg werd na de Twee
de wereldoorlog deze "fout" herhaald met
China. Ook hier was het de bedoeling om
(evenals met Rusland) de macht te breken
door isolatie - en het omgekeerde gebeur
de! - Red-TT.).
"Sinds de (Eerste) Wereldoorlog is bij
de Aziaat de behaaglijke overtuiging ge
groeid dat de Blanke verslaanbaar is. En
Azië zal niet rusten voor het uiteindelijk
het volledige meesterschap in eigen huis
verworven heeft, zowel in woord als in
daad het respect van de hele wereld ge
wonnen zal hebben voor haar cultuur, en
in de weegschaal van menselijke waarden
een evenwicht van volledige gelijkwaardig
heid zal hebben verworven met de meest
arrogante Westerling die ooit zijn trots en
zelfrespect krenkte".
(Elders in zijn boek betoogt Upton Close
dat het "beter af zijn mét de Westerling"
géén argument is, omdat het "baas in eigen
huis zijn" automatisch inhoudt dat men het
liever beroerd heeft zónder dan goed mét
een vreemde onder zijn dak - Red.).
Na dit overzicht van de actuele verhou
dingen (Close verwerpt herhaaldelijk uit
drukkelijk dat hij voorspeller is; hij geeft
alleen een verslag van de werkelijkheid,
zegt hij), trekt hij enkele conclusies t.a.v.
de nabije toekomst:
"Azië's verrijzenis op het wereldtoneel
zal met zich meebrengen dat "het middel
punt van de wereld" verschoven zal worden
van het Atlantische bekken naar het Paci-
fic-bekken. Het betekent dat Amerika, Chi
na en Rusland de belangrijkste posities
zullen innemen, waar zij door hun grootte,
hun rijkdommen en de mentaliteit van hun
volken reeds zijn toegerust. Het betekent
dat Amerika Groot Brittannië zal opvolgen
als woordvoerder voor de Westerse be
schaving en als stoottroep van de blanke
volken in hun frontale verzet tegen het
ontwaakte Azië. Het betekent het einde van
het koloniale tijdperk en de intrede van
een nieuw tijdperk waarin elk volk volledige
controle zal hebben in zijn eigen huishou
ding en een volle mede-aansprakelijkheid
in alle aangelegenheden van de mensheid.
"Dat wil zeggen: óf dit óf een volslagen
bankroet van de beschaving, een diepste
verarming zowel materieel als cultureel van
het menselijke ras door het onvermogen
van de ene helft om de andere helft te
respecteren en plaats in te ruimen voor
haar natuurlijke wensen..."
Nogmaals: pas als we bedenken dat dit
gezegd werd in 1927, toen Groot Brittannië
óp het toppunt van zijn macht stond, Ame
rika slechts "toeschouwer zonder invloed
in Azië", en Rusland en China "één onred-
bare chaos" leken, en we kijken NU om
ons heen, staan we verbaasd hoe deze
Upton Close met de feiten die hem toen
ten dienste stonden (en die wijzelf ook
dagelijks uit de kranten vernamen) een an
der arrangement kon opbouwen, dat hem
in staat stelde verder te kijken dan zijn
beroemdste tijdgenoten.
Wie het boek leest, merkt dat Upton
Close zich eigenlijk weinig bedient van
feitenmateriaal; hij heeft als het ware een
"psychologisch" inzicht gevormd uit tien
tallen gesprekken van man tot man met
de bekendste figuren uit zijn tijd. Hij heeft
de Aziaten met wie hij sprak altijd stukken
beter aangevoeld dan andere blanken. Het
merkwaardige doet zich dus voor dat hij
b.v. de Tweede Wereldoorlog niet heeft
"zien aankomen" noch zelfs met de mete-
orieke rijzing en fatale machtsontplooiing
van Japan.
Maar nogmaals: daarom voorspelt Upton
Close ook niet; hij neemt alleen hoofd
stromingen waar en let niet op eventuele
kolken. Hij is ineens doorgedrongen tot de
natuur der volken. Curieus is ook dat hij
niet (zoals wij nog steeds) de kernoorzaak
van de grote conflicten zoekt in de botsing
tussen Communisme en Democratie, noch
redding verwacht van een aantal modifica
ties op b.v. economisch terrein. Zijn eind
oordeel is: "Laat leven en leef.Het is óf
dit óf het Einde". De omkering dus van
ons bekende: "Leef en laat Leven", want
Lees verder pag. 20, kolom 1
is Tong Tong's beste bestseller.
J HUMOR UIT HET OUDE INDIë: DE
ALLERBESTE VERHALEN EN MOP-
PEN UIT ZES JAARGANGEN TONG
!TONG.
NU DIRECT BESTELLEN!
Prijs: f 2,95 f 0,30 porto f 3,25
Boekhandel Tong Tong,
Prins Mauritsl. 36, Den Haag
tel. 0 70-542.542 Giro 6685
7
