BüM®»
n'/s-
VAN HIER EN GUNDER
BIJ DE VOORPLAAT
Weer thuis in onze jeugd, toen we nog konden
"kenèker" met Osman, Sarip, Midoen en Mat.
Toen we op de Hollandse school een 8 voor
Nederlands konden hebben en nochtans volledig
niet alleen de techniek maar ook het correcte
woordgebruik beheersten van strikol, glèsèr, gapik,
olès, timpoek, tjakar bèbèk en duizend heerlijk
heden meer.
En even spannend knikkerden met de zoon van
de controleur als met de zoon van de slomprèt
(hoornblazer) uit de tangsi of de zoon van de
bandrèk verkoper. Toen we in één middag schat
rijk en straatarm konden zijn. Toen we litjik durf
den zijn en "ge-litjikt" worden. Toen we lak
hadden aan wijs gepraat van "het gaat niet om
de knikkers, maar om het spel", omdat je im
mers wist dat voor wie geen knikkers had, het
spel niet eens bestond (en sommige mensen zijn
eeuwig koerang kenèker, ja of niet, Pehl).
Deze foto, evenals vele volgende, zijn gemaakt
door dokter Koo Kian Giap van Bandoeng, die
als kunstfotograaf vele ereprijzen won en als pers
fotograaf heel Azië en zelfs Rood-China heeft
mogen doorreizen. En die kunstenaar is niet door
de volledige beheersing van de fototechniek,
maar door zijn kennis van en liefde voor mens en
natuur. Die met elke foto ons weer toeroept:
laat ons elkander niet haten, veroordelen of min
achten. Er is immers zoveel te eren en te waar
deren in dit korte leven...I
T.R.
Vaste Rubrieken:
2 Van Hier en Gunder
12 MYANA - voor de vrouw
14 Bibits
15 Tonggèrèts
16 Pieker(d)an
18 Ting Tings
Redactioneel:
3 Tong Tong beeldspraken
Voor de laatste garde
Even voorstellen
11 Tentoonstelling:
Rijst, een dagelijkse zorg
Nieuwe artikelenserie:
4 Wat is Islaam?
Magelhaes en het Rijk Maesa:
7 De stichting van 't rijk Minahassa
Indon. Kunstuitingen:
9 De Wajang Purwa
Feuilleton:
9 Groot nieuws over de serie
"Langs Tijgerpaden".
Abonnées vertellen:
8 Een vreemde ontmoeting
ONAFH. IND. TIJDSCHR. - 11e JAARG. No. 4
Pr. Mauritsl. 36, Den Haag - Telegramadres: Tong
Tong DenHaag - Tel. 070/542542 - 550749 - Giro 6685
Uitgave: Publ. en Handel Mü Tong Tong N.V.
Directie: Tialie Robinson en S. L. F. Catalani
Redactie: J. C. Hazewinkel, E. Boon-Derksen, R. J.
Boon en M. F. Ebbeler.
Verschijnt de 15de en 30ste van iedere maand.
Prijs per nummer f 0,85. Abt. Nederl.: kwart, f 4.50;
halfj. f 9,jaar f 18,—. Abt. Europa: jaar f 23.
Abt. buitenl. (p. jaar en p. luchtp Australië en
Nw. Zeeland f 63.Indonesië f 58.Z.-Afrika
en Z.-Amerika f 48.Canada en V.S. f 39.
Suriname en Antillen f 33,Abt. buitenl. (p. jaar
en p. zeep.): voor alle landen f 28.
ALLE ABONNEMENTSGELDEN ZIJN BIJ
VOORUITBETALING VERSCHULDIGD.
ADVERTENTIES KUNNEN ZONDER OPGAAF VAN
REDENEN GEWEIGERD WORDEN.
ZOEKT OP BASIS VAN DE NUTTIGE ERVARIN
GEN IN DE GORDEL VAN SMARAGD NIEUWE
INTERESSEN IN NEDERLAND TE WEKKEN VOOR
DE TROPENGORDEL.
2
"IK WAARSCHUW JE..." (I)
"lk waarschuw je, Tjalie..."
M. DE JONG
en vele anderen)
Ik heb het mijn hele leven gehoord: van
Pa, Ma, alle Tantes en Ooms, buren en
kennissen en vrienden. In 50% heb ik er
acht op geslagen. De andere 50% zijn mij
inderdaad slecht bekomen, o.a.: het leven
waarvan ik vertel in de Piekerans, het jour
nalist worden i.pl.v. onderwijzer blijven, het
boeken schrijven als Tjies en Tjoek, het
stichten van Tong Tong, het beginnen van
de spijtoptantenactie, het gaan naar Indo
nesië.
Ik heb me vaak afgevraagd: waarom? En ik
wéét nu dat er een Daarom is, al begrijp
ik het nog niet.
Hetgeen mijn dankbaarheid voor alle
waarschuwingen alleen maar vergroten kan.
T.R.
IK WAARSCHUW JE... (II)
"lk waarschuw je niet aan die lezingen
over Indonesië te beginnen. Heb je nóg niet
voldoende geleerd dat velen: 1. niet verstaan
kunnen en daarom je woorden verdraaien zul
len? 2. anderen wél verslaan kunnen en tóch
ivoorden verdraaien om je te laten vallen? 3.
jijzelf feilbaar bent en verkeerde dingen zeg
gen kunt? W. Ch. B.
Groningen
Chris, evenals jij heb ik al die ervarin
gen ruimschoots opgedaan. Maar ik voel
dat ik MOET. Je vergeet één categorie:
zij die luisteren kunnen over mijn fouten
heen, zij die "de waarheid" horen die zelfs
ik nog niet zien kan, zij voor wie een
"verlichtingstaak" is weggelegd in de toe
komst voor welke zij de sleutel kunnen
vernemen in deze lezingen. Voor hén zijn
deze lezingen. De anderen mogen mij vel
len.
Vergeet nooit dat de taak van Tong Tong
die is van een Johannes de Doper: wegbe-
reiden. Mijn hoofd ligt al op de schaal voor
Herodes. Wat is er meer te verliezen? Er
is alleen nog maar te winnen. T.R.
HULP ISTIMEWA
Naar aanleiding van Uw oproep "To be or
not to be" stuur ik U per giro 100,
Dit moet besteed worden aan een abonnement
voor mijzelf verlenging) en voor de hier
onder volgende nieuwe abonnees: (volgen drie
adressen).
Wat overblijft is voor Tong Tong.
Ik vind het verstandiger de extra giften te
besteden aan cadeau-abonnementen voor ken
nissen, omdat hieruit een eventuele toekom
stige continuering kan vloeien, zodat dat in
totaal méér opbrengt dan een eenmalige gift.
Voorts nog een ruggesteun voor Tjalie, de
zeer productieve schrijver. Tjalie is een goed
en voorzichtig doordenker, van mij mag hij de
hele Tong Tong in beslag nemen met zijn pen.
Wanneer worden zijn algemene artikelen over
Azië, mens en wereld een gebundeld en ver
kocht?
Als Tjalie naar Nijmegen of Arnhem komt
voor een lezing, nodig ik hem uit bij mij te
komen logeren, lk vergoed hem ook reiskos
ten en verblijfkosten. Een gratis tempat om te
spreken is hier ook te vinden.
Tot ziens,
Dr. Ir. R. R. VIERHOUT
(Invitatie geaccepteerd T.R.)
Dit soort constructieve brieven komen in
de laatste tijd vaker binnen. Niet alleen
zijn wij (uiteraard) dankbaar voor zulke
hulp in nood, maar ons fundamenteel op
timisme en onwrikbare overtuiging dat Tong
Tong na zijn downs altijd weer nieuwe ups
zal krijgen, worden erdoor gesterkt.
In elke "down" houden wij daarom het
hoofd koel, worden niet bang nóch raken
wij in een paniekstemming, maar zoeken
naar de her-oriënterings- en vernieuwings
elementen in de copy-voorziening en redac
tievoering.
De her-orientering is reeds enkele maan
den terug gevonden en langzaam (a.h.w.
proefondervindelijk) ingevoerd. Eén van de
eersten die het merkte was drs. Mellema,
die direct zijn diensten aanbood. Met hem
maakt men elders in dit blad kennis. Maar
velen méér hebben de nieuwe koers van
Tong Tong "aangevoeld". De aanvankelijke
"hopeloos snel" dalende curve trok zich
recht en sinds enige tijd lopen wij stabiel
horizontaal en zelfs met een lichte op
waartse tendens, waar wij nuchterheidshal-
ve toch niet te hard om juichen.
In dit licht moet het aanbrengen van drie
nieuwe abonnees door Ir. Vierhout gezien
worden. Inderdaad is het geven van geld
alleen mooi, maar het aanbrengen van nieu
we lezers is nuttiger, omdat daarmee onze
verfriste gedachten breder worden uitge
dragen. Werkelijk, als wij nu kiezen moch
ten tussen "iedere abonnee geeft één ca
deau-abonnement" of de dubbele tegen
waarde, zouden wij het eerste kiezen zon
der enige aarzeling. Want wij hebben een
rotsvast vertrouwen en een zeer hoge ver
wachting van ons Indisch denkpatroon. Dat
kén niet sterven!
Ten slotte: zulke cadeau-abonnementen
zijn een manifestatie van "hoeder-broeder
schap" van een onovertrefbare morele en
sociale waarde, die - zoals de historie vele
malen aantoont - behoedt voor catastrofes,
of het zuurdesem is voor nieuwe herrijzin
gen. Dit zijn "dure en mooie" waarden, ik
weet het. En het is dan ook voor mij een
raadsel hoe ook heel eenvoudige en simpel
denkende mensen, die bovendien "arm"
zijn, het wéten of vóelen en hun "morele
plicht" nakomen. Ik ben letterlijk ontroerd.
Het is de aanraking van een schouder in
een stikdonkere verlaten nacht: er is leven.
Dus is er hoop. Dus is er een eindover
winning. Poekoel teroes! T.R.
ZEGEN
"Vlieg naar jou, Tjalie. God zegene je
seriboe kali".
Met een bankje van honderd in de bus.
Van een Onbekende.
Een kostbaar briefje dat ik mijn leven
lang hoop te bewaren, al weet ik niet van
wie het is. Als alles scheef gaat volgens
de waarschuwingen (zie boven), komen en
gelen op mijn pad. ("Vlieg naar jou!").
Ook al verdien ik het niet. Vraag: waarom
bestaan engelen? T.R.
