ft
ffrtt
TONG TONG BOEKENCLUB
Ö5
1 Radio j
Vooruit zien
en iets doen
i Jg lBOLLAND
I HBRf Den Haag tel' 070 J
X li Stllli 1 601703-601512 t
INTERFOOD PRODUKTEN
Siropen
Capsico
Keuken-Tamarinde
Tamarindol (Jam)
Fabriek te BEESD (Gld) Tel. (0 3458) 5 80
m
Lin Scholte:
"Anak Kompenie",
Uit onze eigen "Moesson-reeks",
Tong Tong, Uitgevers. Den Haag.
Het strekt onze lezerskring tot eer dat
ze, sinds dit boek bij ons verschenen is,
"aan één stuk door" gevraagd heeft waar
om Tong Tong niet over dit boek geschre
ven heeft. Het antwoord staat in de kop:
omdat het een eigen uitgave is. Het is on
Indisch om ophef te maken, ja zelfs de
simpele waarheid te spreken, over het goe
de, wat je doet. Maar nu er al een tweede
oplaag van dit boek verschenen is en het
"door-maar-door" verkoopt, kunnen wij on
ze zwijgzaamheid verbreken.
Het boek heeft geen literaire waarde,
zeggen culturelen. En "so what"? "Ik heb
je lief", heeft ook geen literaire waarde,
maar het kan een waarde hebben van
trouw en kracht en intensiteit groter dan
alle literaire waarden bij elkaar. Dat is ge
noeg.
Lin Scholte - en elk soldatenkind - had
het soldatenleven lief Dat door ons stand-
bewuste Indië zo misprezen soldatenleven:
tangsi-kind, anak kolong! waren gewone
scheldwoorden.
Maar ikzelf ben soldatenkind en als kind
was mijn eerste literatuur wat door solda
ten en soldatenvrouwen verteld werd. Ik
had ze lief. En ik had en heb hun vertel
lingen lief. Van mijn Atjehse Tante Mida;
van Tante Mien die een Steurtje was en
alle buitenbezittingen afreisde met haar
soldatenman en kon schieten met karabijn
en pistool als een Légionnair!van de vol
bloed-Amsterdammer Oom Jan, die altijd
zong en altijd aan zijn schoon Amsterdam
dacht, op de blangs in Atjeh en in de troos
teloze chambrees van Tjimahi. En zóng! En
ik heb verhalen aangehoord van officiers
vrouwen, van kolonels en generaals, want
wie weet wie Generaal Berenschot was,
wist dat officieren ook (graag) praten met
"minderen" en vrouwen en kinderen van
"minderen". Als kind heb ik "pisangschil-
len" (chevrons) betast, en 'molentjes" (het
Ridderkruis voor Moed, Beleid en Trouw),
en vreemdsoortig houtsnijwerk dat de po
vere huismuren van soldatenvrouwen sierde
in verre bentengs (bij gebrek aan de rijke
winkels van Batavia en Soerabaja - maar
kunstzinnig waren zij tóch!). En ik heb ge
jaagd en gepentold met gepensioneerde To-
tokse een-ogige spandries en "hartstikke-
betoel-lndo" fuseliers, met Oom-ooms van
de Tanah Toempah Darah en Menadonezen
van Sangihé, Kromo's en Saridins ("en
Saridin heeft plaatscorvee!" zong het liedje)
van Popoh, Pareh en Wonosobo, terwijl hun
gezellige dikke Tanté-Tanté semprong op
dienden en pudjidji en paniki en mpè-mpè-
kapal silam...Sacré! Ik ben bevooroordeeld
tot in het laatste schilfertje van de nagel
H.H. MEDICI
Op Uw verzoek sturen wij U graag
brochures toe van medische werken
die regelmatig verschijnen.
U kunt Uw bestelling dan doen via
TONG TONG
van mijn kleine teen (en die groeit eeuwig
aan!).
Over dit leven heeft niemand in Indië
geschreven. Terecht! Dit is té groots, té
breed, té diep om gemakkelijk over te
schrijven. Alleen één kon dat: Kipling. Maar
er wordt helaas maar één Kipling geboren
over de hele wereld in zoveel duizend jaar!
En nou komt zo'n kleine Lin Scholte, een
anak-slendang zogezegd, en die snoept het
alle mannen af. Ik ben jaloers! Zo'n een
voudig meisje sjouwt daar een zelfgehou-
wen hoeksteen aan voor dat bouwwerk dat
De Indische Historie heet, en dat om de
drommel niet alleen bestaat uit stenen van
de Planters, de Handelaren, de KPM-ers,
het BB-corps, de SS, enz. enz. Want wat
hadden al deze kunnen doen als er niet
eeuwig kleine onderbetaalde mannetjes en
vrouwtjes tjot-op, tjot-af durfden te sjou
wen in de verste rimboe's? Bereid waren
om in ghetto's te leven van onaanraak
baarheid: de tangsi's in de burgersteden?
Elk moment klaar voor weer nieuwe expe
dities? Voor wie maar één lied bestond,
een bitter lied, "Manisee!" Dat nochtans
vrolijk en onbekommerd en moedig gezon
gen en gelééfd werd?...
Nu heb ik nog steeds geen woord over
dat boek gezegd, nog steeds niet. Later
misschien, Lin. Als ik al helemaal deftig
en literair geworden ben. Maar nu: al zou
niemand je boek waarderen, al zou het de
slechtste pers van Nederland hebben: Tong
Tong's pluim op je papieren hoed héb je.
Altijd! T.R.
Prijs: f 2,95 0,30 porto.
In de Rubriek "Paraplu Parasol" van de
Haagsche Courant, een blad met een waak
zaam oog voor de Realiteiten van Van
daag en de Mogelijkheden van Morgen,
vonden wij dit bericht in het nummer van
2 september jl.:
ETEN IN '67
Het is niet onze gewoonte in deze rubriek
zaken aan te kondigen, die pas in het volgende
Parasol-seizoen staan te gebeuren. Edoch, wij
maken voor één keer een uitzondering en wel
voor de Indische jaarmarkt omdat die hoe
kan 't anders maar één keer per jaar in
onze stad wordt gehouden. Toch is de Pasar
Malam in de loop der jaren een bekend
Haags verschijnsel geworden. Daarom willen
we graag verklappen, wanneer en waar de
Pasar '67 te bezoeken is: woensdag 28, don
derdag 29 en vrijdag 30 juni en zaterdag
1 juli in Houtrust. Voor de liefhebbers van
lekkernijen uit den vreemde, al of niet ge
kruid, reden om hun agenda uit de binnenzak
te voorschijn te halen en een memo voor het
nieuwe jaar te maken.
Zó vroeg al waarschuwt het blad zijn
lezers voor een belangrijke gebeurtenis van
volgend jaar! We moeten erkennen: hier
is de Haagsche Courant ons een flinke slag
vóór geweest!
Hoe ver kijkt U vooruit?
I I Stationsweg 143 en 77 f
r Belangrijk 1
Nieuwe L.P. George de Fretes o.a.: T
4 Arjati X
t Bunga Sakura I
T Pulau Ambon, etc. I
t Mono of sterio f 17,50. X
I Aanbevolen 4,25 plaatje door Ensemble I
I "Empat Seranghai":
X Waktu hudjan sore-sore en Burung Tantina. t
T Denkt U NU reeds aan geschenkzendingen I
7 voor St. Nicolaas en Kerstmis voor Ame- X
T rika per zeepost X
Tamarinde
Glngerol (gember)
Rozen
Vanille
Pistache
Soesoeh
Afrikaanse Sambal
(gezuiverd produkt)
15
